Στις εορταστικές
συναθροίσεις των ημερών, η ευχή «Καλή Χρονιά» συνοδευόταν και με την
ερώτηση «τι θα γίνει το 2014; Θα πάμε καλύτερα ή χειρότερα;». Είναι
σαφώς μια χρονιά «μεταβατική». Με τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που
έχουν οι «χρόνοι» με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Κατ' αρχάς, έχουμε ένα δύσκολο «οικονομικό σταυροδρόμι». Πώς θα καλυφθεί η διαφορά του 1,2 δισ. για το «δημοσιονομικό κενό» του 2014; Πού, πώς και με ποιες δεσμεύσεις θα βρεθούν τα περίπου 14 δισ. που είναι το ύψος του «χρηματοδοτικού κενού» της διετίας του 2014-15;
Υπάρχει επίσης ο «κάβος» του νέου «Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος» 2014-2017 και διάφορα -καθόλου εύκολα- «υπόλοιπα» δεσμεύσεων του παρελθόντος (διαθεσιμότητα 2014, ομαδικές απολύσεις, κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, εμπορικές μισθώσεις κ.λπ.). Προσθέστε και τις «απελευθερώσεις» της έκθεσης του ΟΟΣΑ, κι έχουμε όλο το παζλ. Το δεύτερο κρίσιμο σταυροδρόμι είναι πολιτικό. Οι εκλογές του 2014, που η πιθανότητα να «πλαισιωθούν» και με εθνικές είναι υπολογίσιμη. Το ενδεχόμενο ανατροπής των σημερινών πολιτικών δεδομένων είναι πλέον ορατή πιθανότητα. Εάν επιβεβαιωθεί, σημαίνει μείζονα αλλαγή και πιθανώς νέο πλαίσιο εξελίξεων. Ακούμε με προσοχή, το... υπεραισιόδοξο, πάντως, σενάριο εξελίξεων της κυβέρνησης για το 2014: Το φετινό πλεόνασμα θα επιστρέψει στους αδύναμους. Η ανάκαμψη προχωράει και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Η Ελλάδα θα βγει στις αγορές. Και το δημόσιο χρέος θα καταστεί βιώσιμο, χωρίς νέα δάνεια και μνημόνια! Είθε...
Αλλά καλύτερα να... προσγειωθούμε! Η κρίση έχει ακόμα βάθος χρόνου. Δεν λύνεται μόνο με διορθώσεις κάποιων όρων ή μέτρων του μνημονίου (που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε) ούτε με τη φιλευσπλαχνία των ξένων, αλλά μόνο με σημαντική αλλαγή των ευρωπαϊκών πολιτικών (κάτι που δεν είναι ευκρινές στον ορίζοντα). Το στρατηγικό ζητούμενο παραμένει δικής μας αρμοδιότητας: η ανασύνθεση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και της λειτουργίας του κράτους. Δύσκολη δουλειά, καθώς απαιτεί ισχυρές πολιτικές και ιδεολογικές προϋποθέσεις και θέλει πειθώ και συνεχή μεταρρυθμιστική δουλειά, με θετικό κοινωνικό πρόσημο. Αυτό είναι το στοίχημα. Μπορούμε;
panpan@pegasus.gr
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Κατ' αρχάς, έχουμε ένα δύσκολο «οικονομικό σταυροδρόμι». Πώς θα καλυφθεί η διαφορά του 1,2 δισ. για το «δημοσιονομικό κενό» του 2014; Πού, πώς και με ποιες δεσμεύσεις θα βρεθούν τα περίπου 14 δισ. που είναι το ύψος του «χρηματοδοτικού κενού» της διετίας του 2014-15;
Υπάρχει επίσης ο «κάβος» του νέου «Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος» 2014-2017 και διάφορα -καθόλου εύκολα- «υπόλοιπα» δεσμεύσεων του παρελθόντος (διαθεσιμότητα 2014, ομαδικές απολύσεις, κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, εμπορικές μισθώσεις κ.λπ.). Προσθέστε και τις «απελευθερώσεις» της έκθεσης του ΟΟΣΑ, κι έχουμε όλο το παζλ. Το δεύτερο κρίσιμο σταυροδρόμι είναι πολιτικό. Οι εκλογές του 2014, που η πιθανότητα να «πλαισιωθούν» και με εθνικές είναι υπολογίσιμη. Το ενδεχόμενο ανατροπής των σημερινών πολιτικών δεδομένων είναι πλέον ορατή πιθανότητα. Εάν επιβεβαιωθεί, σημαίνει μείζονα αλλαγή και πιθανώς νέο πλαίσιο εξελίξεων. Ακούμε με προσοχή, το... υπεραισιόδοξο, πάντως, σενάριο εξελίξεων της κυβέρνησης για το 2014: Το φετινό πλεόνασμα θα επιστρέψει στους αδύναμους. Η ανάκαμψη προχωράει και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Η Ελλάδα θα βγει στις αγορές. Και το δημόσιο χρέος θα καταστεί βιώσιμο, χωρίς νέα δάνεια και μνημόνια! Είθε...
Αλλά καλύτερα να... προσγειωθούμε! Η κρίση έχει ακόμα βάθος χρόνου. Δεν λύνεται μόνο με διορθώσεις κάποιων όρων ή μέτρων του μνημονίου (που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε) ούτε με τη φιλευσπλαχνία των ξένων, αλλά μόνο με σημαντική αλλαγή των ευρωπαϊκών πολιτικών (κάτι που δεν είναι ευκρινές στον ορίζοντα). Το στρατηγικό ζητούμενο παραμένει δικής μας αρμοδιότητας: η ανασύνθεση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και της λειτουργίας του κράτους. Δύσκολη δουλειά, καθώς απαιτεί ισχυρές πολιτικές και ιδεολογικές προϋποθέσεις και θέλει πειθώ και συνεχή μεταρρυθμιστική δουλειά, με θετικό κοινωνικό πρόσημο. Αυτό είναι το στοίχημα. Μπορούμε;
panpan@pegasus.gr
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ