23 Ιανουαρίου 2014

Γεωπολιτικό Τσερνομπίλ;

Εκ των πραγμάτων με ή χωρίς ανάμειξη του ξένου παράγοντα -Μόσχας και Βερολίνου- η οξύτατη εσωτερική αντιπαράθεση στην Ουκρανία συμπυκνώνεται στην επιλογή Πούτιν ή Ευρώπη; Το δίλημμα δεν πυροδοτεί μόνο αστάθεια και αυταρχισμό, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε διάσπαση της χώρας ανάμεσα στη Φιλοδυτική Ελληνόρρυθμη (Ουνιατική) Καθολική Περιοχή, που επί αιώνες ανήκε στην Αυστρία, και στην Ανατολική Ρωσική και Φιλορωσική Ορθόδοξη.Το παραπάνω σενάριο είναι εφιαλτικό γιατί δεν αφορά μόνο την Ουκρανία: Η Ρωσία του Πούτιν δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει κάθε θεμιτό ή αθέμιτο μέσο για να κρατήσει το σύνολο της Ουκρανίας υπό την επιρροή της, καθώς οι δυτικές επαρχίες αποσπάστηκαν από την Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία και τη Ρουμανία με σκληρές διπλωματικές μάχες των Στάλιν - Μολότοφ το 1939 και το 1945, ενώ η Ρωσική Κριμαία δόθηκε το 1956 ως δώρο από το Κρεμλίνο, ως συμβολισμός της αδιάρρηκτης πρόσδεσης των δύο σλαβικών εθνών.

Οποιαδήποτε ρωσική παρέμβαση στην Ουκρανία θα πυροδοτήσει ανασφάλεια και αίσθηση απειλής σε Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, με τη Γερμανία να καλείται να εγγυηθεί την περιφερειακή ασφάλεια στους νέους πρόθυμους συμμάχους της στις τρεις Βαλτικές Χώρες, στη Σλοβακία, αλλά κυρίως στη διαχρονικά ρωσόφοβη Πολωνία. Ετσι οι εξελίξεις στην Ουκρανία θα προσλαμβάνονται ταυτόχρονα ως γερμανικός επεκτατισμός στο Κρεμλίνο και ως απόπειρα ρωσικής αυτοκρατορικής παλινόρθωσης στην καγκελαρία, με ορατό τον κίνδυνο μίας νέας γραμμής πολιτικοστρατιωτικής αντιπαράθεσης στη Γηραιά Ηπειρο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για την περαιτέρω πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης όσο και για τη διατλαντική σχέση.

Το νέο δεδομένο είναι ότι η Γερμανία δεν είναι πλέον μονομερώς εξαρτημένη από το φυσικό αέριο της Ρωσίας μέσω του αγωγού Northstream, καθώς έχει την εναλλακτική λύση των εισαγωγών με τη μορφή LNG με προέλευση τις ΗΠΑ όπου αξιοποιούνται τα σχιστολιθικά αποθέματα.Το Κίεβο κινδυνεύει να είναι το νέο Σεράγεβο, έναν αιώνα μετά τη δολοφονία του διαδόχου της Αυστροουγγαρίας. Σχεδόν 30 χρόνια μετά την πυρηνική τραγωδία του Τσερνομπίλ, ένα νέο γεωπολιτικό Τσερνομπίλ σκιάζει τη Γηραιά Ηπειρο με τον κίνδυνο της ψυχροπολεμικής παλινδρόμησης.
kapopoulos@pegasus.gr
 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ