12 Δεκεμβρίου 2013

Oλιγάρχες έτοιμοι για… όλα

Οι βαθύπλουτοι Ουκρανοί στήριζαν τον Γιανουκόβιτς, αλλά κάτι στη στάση τους σήμερα και το παρελθόν τους στην «Πορτοκαλί Επανάσταση» δείχνουν ότι μπορεί και να πηδήξουν από το τρένο του προέδρου

Την ώρα που το πλήθος ζητούσε την παραίτηση του Ουκρανού προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς από τους δρόμους του Κιέβου, οι συμπατριώτες τους στο Λονδίνο διαδήλωναν έξω από τα σπίτια των Ουκρανών ολιγαρχών. «Ρινάτ Αχμέτοφ, μάζεψε τα λουριά του κατοικιδίου σου, του Γιανουκόβιτς!» φώναζαν οι συγκεντρωμένοι έξω από το αξίας 136 εκατομμυρίων λιρών διαμέρισμα του πιο πλούσιου παιδιού της Ουκρανίας.


Οι σκηνές αυτές, γράφουν οι «Financial Times», ήταν μια υπενθύμιση για τον κεντρικό ρόλο που μπορούν να παίξουν αυτοί οι ultra πλούσιοι επιχειρηματίες στην επίλυση της σοβαρότερης πολιτικής κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα μετά την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004. Αυτό που μπορεί να καθορίσει, λοιπόν, την τύχη του Γιανουκόβιτς είναι και η στάση που θα κρατήσουν οι ολιγάρχες, μερικοί από τους οποίους δείχνουν να στηρίζουν το φιλο-ευρωπαϊκό στρατόπεδο.Οι ίδιοι αρνήθηκαν να μιλήσουν για το θέμα, αλλά το γεγονός ότι επέτρεψαν στα κανάλια τους, πίσω στην πατρίδα, να καλύψουν τις συγκεντρώσεις με αρκετά αντικειμενικό τρόπο ερμηνεύτηκε ως έμμεση υποστήριξη των διαδηλωτών.

«Οι ολιγάρχες δεν είναι πιστοί στον πρόεδρο Γιανουκόβιτς, αλλά παρενοχλούνται από αυτόν» υποστήριξε επιχειρηματίας που βρίσκεται στο στενό τους περιβάλλον. «Με την πρώτη ευκαιρία θα πηδήξουν από το τρένο». Οι αναλυτές θυμίζουν ότι το ίδιο έγινε και το 2004.Στην αρχή είχαν ταχθεί υπέρ του τότε προέδρου, Λεονίντ Κούτσμα, και του διαδόχου του, Γιανουκόβιτς, μέχρι που ένα εκατομμύριο κόσμου κατέβηκαν στον δρόμο και οι ολιγάρχες «αλλαξοπίστησαν» και στήριξαν στη συνέχεια τους ηγέτες της «Πορτοκαλί Επανάστασης», Βίκτορ Γιούσενκο και Γιούλια Τιμοσένκο.

Πιο πλούσιοι και από τους Ρώσους

Οι δισεκατομμυριούχοι Ουκρανοί κατέχουν μεγαλύτερο μερίδιο του πλούτου της χώρας τους από ό,τι η αντίστοιχη «τάξη» της γειτονικής Ρωσίας.Και το σπουδαιότερο, δεν είναι τόσο υποταγμένοι στην ηγεσία της χώρας όσο οι Ρώσοι «ομόλογοί» τους στο Κρεμλίνο του Πούτιν. Οι περισσότεροι, ωστόσο, κινούνται σε γενικές γραμμές προσεκτικά, στο πλευρό του Γιανουκόβιτς μετά την εκλογή του το 2010.Ο Αχμέτοφ, για παράδειγμα, μοναδικός μέτοχος του Ομίλου System Capital Management, που ελέγχει πάνω από 100 εταιρείες στη μεταλλουργία, τα ορυχεία, τις τηλεπικοινωνίες, τον τραπεζικό τομέα, την αγορά ακινήτων, τα μέσα ενημέρωσης, τις ασφάλειες και την ενέργεια, με περιουσιακά στοιχεία 15,4 δισ. δολαρίων, έχει φωτογραφηθεί πολλές φορές στο πλευρό του προέδρου στο στάδιο των 400 εκατομμυρίων δολαρίων που ο ίδιος έχτισε για την ποδοσφαιρική ομάδα του, τη Σαχτάρ Ντονέσκ.

Στην ίδια κατηγορία είναι και ο επίσης μεγιστάνας στον κλάδο των μετάλλων, Βίκτορ Πούτσνικ, ο Ιγκορ Κολομόισκι, που δραστηριοποιείται στον τραπεζικό τομέα και τις εξορύξεις, και ο Ντμίτρι Φιρτάς, κυρίαρχος στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και στα χημικά.Ολοι αυτοί έχουν υποχρεωθεί να «συνυπάρχουν» με την αφρόκρεμα των αξιωματούχων και των επιχειρηματιών -γνωστών με το παρατσούκλι «η Οικογένεια»- που έχουν ανέβει αστραπιαία τη σκάλα της επιτυχίας λόγω της σχέσης τους με την κυβέρνηση του Γιανουκόβιτς.Ο 40χρονος γιος του προέδρου, ο Ολεξάντρ, είναι ένας από αυτούς. Πρώην οδοντίατρος, με περιουσία που εκτιμάται στα 130 εκατομμύρια δολάρια, έχει καταφέρει, μέσα σε λίγα χρόνια, να μπει στη λίστα με τους 100 πλέον πλούσιους Ουκρανούς, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Διευθύνει έναν όμιλο 16 εταιρειών στην Ουκρανία, την Ελβετία και την Ολλανδία, που φάνηκαν να αναπτύσσονται ραγδαία μετά την εκλογή του Γιανουκόβιτς στην προεδρία το 2010, αναλαμβάνοντας κυρίως εργολαβίες και συνάπτοντας συμβόλαια με το κράτος. Πατέρας και γιος αρνούνται ότι η επιτυχία του Γιανουκόβιτς τζούνιορ οφείλεται στην εξ αίματος σχέση με την εξουσία.«Το νέο κύμα των διαδηλώσεων χρηματοδοτείται από τους ολιγάρχες» υποστηρίζει ο Βλαντίμιρ Καράσιοφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Στρατηγικής του Κιέβου.«Δεν θέλουν τον Πούτιν ή την τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία και φοβούνται την Οικογένεια. Εάν κερδίσει ο Πούτιν, τότε όλη η εξουσία θα είναι στα χέρια της Οικογένειας».
Ελλη Πάνου