Πριν
την έλευση του ΑΚΡ η Άγκυρα και η Ιερουσαλήμ είχαν μια ιδιαίτερη
στρατιωτική συμμαχία, που βασίζονταν στα κοινά αμυντικά τους συμφέροντα.
Από το 2008 ωστόσο η Άγκυρα ενστερνίσθηκε μια μόνιμη αντι-ισραηλινή
ρητορική, διατηρώντας παράλληλα ορισμένες πλευρές της στρατιωτικής της
συνεργασίας με την Ιερουσαλήμ.
Το άρθρο γνώμης κάνει αναφορά στις προσπάθειες αποκατάστασης των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων μετά τη συγνώμη του Ισραήλ για το επεισόδιο με το Μαβί Μαρμαρά, αλλά και την άρνησή του να προβεί σε οικονομικές αποζημιώσεις. Η απουσία πλήρους εξομάλυνσης των σχέσεων διασφαλίζει ωστόσο την στήριξη των Ισλαμιστών προς το ΑΚΡ, ενώ διευρύνει την απήχησή του σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο, ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός καθώς η Τουρκία οδεύει προς τις εκλογές, το επόμενο έτος.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επιδεινώθηκαν επίσης τον Οκτώβριο, εξαιτίας του άρθρου του David Ignatius της Washington Post, που αποκάλυπτε, βασιζόμενος σε έγκυρες πηγές, ότι η Τουρκία πληροφόρησε την Τεχεράνη σχετικά με την συνάντηση δέκα Ιρανών με την Μοσάντ στην Τουρκία. Μολονότι οι τουρκικές αρχές το αρνήθηκαν η αποκάλυψη προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο Ισραήλ, που κατηγόρησαν την Άγκυρα για «προδοσία».
Η ενδιάμεση συμφωνία για τα πυρηνικά που πέτυχαν οι ΗΠΑ με το Ιράν τον προηγούμενο μήνα αποτελεί μια ακόμη πηγή έντασης μεταξύ της Άγκυρας και της Ιερουσαλήμ. Μολονότι η Τουρκία αντιμετωπίζει την εκλογή του νέου Ιρανού προέδρου και την επίτευξη της συμφωνίας ως ένα ελπιδοφόρο σημάδι για την σταθερότητα στην περιοχή, το Ισραήλ, μαζί με τη Σαουδική Αραβία, αντιτίθεται στην χαλάρωση των κυρώσεων κατά του Ιράν.
Η Τουρκία, επενδύοντας στην βελτίωση των σχέσεών της με το Ιράν και το Ιράκ, επιχειρεί να αποποιηθεί τον ρόλο της ως υπέρμαχου των Σουνιτών και των Αδελφών Μουσουλμάνων στην περιοχή. Το Ισραήλ ωστόσο και οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν την αλλαγή πλεύσης της Τουρκίας, καθώς θέλουν να παραμείνει προσδεμένη στη Δύση και σε αντιπαράθεση με την Τεχεράνη. Η αλλαγή πλεύσης της Τουρκίας φαίνεται ότι ευθύνεται και για την νέα ψύχρανση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων.
Η συριακή κρίση ωστόσο οδήγησε στην αύξηση της εξάρτησης της Τουρκίας από τα λιμάνια του Ισραήλ για τις εμπορικές της σχέσεις με την Ιορδανία και τις άλλες αραβικές χώρες, με τις διμερείς εμπορικές σχέσεις, Άγκυρας-Ιερουσαλήμ, να ανέρχονται στα 4 δις δολάρια.
Από το 2010 έχουν επίσης αθόρυβα διατηρηθεί ορισμένα από τα στοιχεία της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας, καθώς η Ισραηλινή Αεροπορία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον τουρκικό εναέριο χώρο, ενώ το ΑΚΡ συνεχίζει να διατηρεί την αντιφατική του στάση έναντι του Ισραήλ.
Στο τέλος τα ενεργειακά συμφέροντα θα μπορούσαν να κατευνάσουν τις πολιτικές εντάσεις. Το Ισραήλ αναμένεται να καταστεί ισχυρή ενεργειακή δύναμη στη Μεσόγειο και χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου, ενώ η Τουρκία, η 17η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας και επιζητά να καταστεί ενεργειακός κόμβος μεταξύ της Κασπίας Θάλασσας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του αραβικού κόσμου και των πρώην σοβιετικών περιοχών. Σε αυτό το πλαίσιο οι τουρκικές εταιρείας ενέργειας θα ασκήσουν πιέσεις στην Άγκυρα για την χαλάρωση της έντασης με την Ιερουσαλήμ, δίνοντας προτεραιότητα στα τουρκικά συμφέροντα σε σχέση με το ισραηλινό φυσικό αέριο.
Η κατασκευή ενός αγωγού από τα κοιτάσματα του Λεβιάθαν έως την Τουρκία θα μεταμόρφωνε το τοπίο. Μια τουρκο-ισραηλινή ενεργειακή εταιρική σχέση θα άλλαζε την ισορροπία δυνάμεων
στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Όπως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, το άρθρο γνώμης, παρά τα αντικρουόμενα συμφέροντα του Ισραήλ και της Τουρκίας στη Συρία, το κάθε μέρος λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα του άλλου, ενώ παραμένει προτεραιότητα η ανταλλαγή πληροφοριών. Η προοπτική να παγιωθεί η ισχύς των ανταρτικών ομάδων που στηρίζονται από την Αλ Κάιντα στη Συρία προκαλεί ανησυχία τόσο στην τουρκική, όπως και στην ισραηλινή κυβέρνηση. Η Τουρκία ενδιαφέρεται να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στο μέλλον της Συρίας και για να πετύχει αυτό τον στόχο ο Ερντογάν συνειδητοποιεί ότι θα πρέπει να έχει μια λειτουργική σχέση με όλα τα δρώντα μέρη στην περιοχή.
http://www.huffingtonpost.com/daniel-wagner/is-the-turkishisraeli-rap_b_4437094.html
Το άρθρο γνώμης κάνει αναφορά στις προσπάθειες αποκατάστασης των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων μετά τη συγνώμη του Ισραήλ για το επεισόδιο με το Μαβί Μαρμαρά, αλλά και την άρνησή του να προβεί σε οικονομικές αποζημιώσεις. Η απουσία πλήρους εξομάλυνσης των σχέσεων διασφαλίζει ωστόσο την στήριξη των Ισλαμιστών προς το ΑΚΡ, ενώ διευρύνει την απήχησή του σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο, ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός καθώς η Τουρκία οδεύει προς τις εκλογές, το επόμενο έτος.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επιδεινώθηκαν επίσης τον Οκτώβριο, εξαιτίας του άρθρου του David Ignatius της Washington Post, που αποκάλυπτε, βασιζόμενος σε έγκυρες πηγές, ότι η Τουρκία πληροφόρησε την Τεχεράνη σχετικά με την συνάντηση δέκα Ιρανών με την Μοσάντ στην Τουρκία. Μολονότι οι τουρκικές αρχές το αρνήθηκαν η αποκάλυψη προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο Ισραήλ, που κατηγόρησαν την Άγκυρα για «προδοσία».
Η ενδιάμεση συμφωνία για τα πυρηνικά που πέτυχαν οι ΗΠΑ με το Ιράν τον προηγούμενο μήνα αποτελεί μια ακόμη πηγή έντασης μεταξύ της Άγκυρας και της Ιερουσαλήμ. Μολονότι η Τουρκία αντιμετωπίζει την εκλογή του νέου Ιρανού προέδρου και την επίτευξη της συμφωνίας ως ένα ελπιδοφόρο σημάδι για την σταθερότητα στην περιοχή, το Ισραήλ, μαζί με τη Σαουδική Αραβία, αντιτίθεται στην χαλάρωση των κυρώσεων κατά του Ιράν.
Η Τουρκία, επενδύοντας στην βελτίωση των σχέσεών της με το Ιράν και το Ιράκ, επιχειρεί να αποποιηθεί τον ρόλο της ως υπέρμαχου των Σουνιτών και των Αδελφών Μουσουλμάνων στην περιοχή. Το Ισραήλ ωστόσο και οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν την αλλαγή πλεύσης της Τουρκίας, καθώς θέλουν να παραμείνει προσδεμένη στη Δύση και σε αντιπαράθεση με την Τεχεράνη. Η αλλαγή πλεύσης της Τουρκίας φαίνεται ότι ευθύνεται και για την νέα ψύχρανση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων.
Η συριακή κρίση ωστόσο οδήγησε στην αύξηση της εξάρτησης της Τουρκίας από τα λιμάνια του Ισραήλ για τις εμπορικές της σχέσεις με την Ιορδανία και τις άλλες αραβικές χώρες, με τις διμερείς εμπορικές σχέσεις, Άγκυρας-Ιερουσαλήμ, να ανέρχονται στα 4 δις δολάρια.
Από το 2010 έχουν επίσης αθόρυβα διατηρηθεί ορισμένα από τα στοιχεία της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας, καθώς η Ισραηλινή Αεροπορία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον τουρκικό εναέριο χώρο, ενώ το ΑΚΡ συνεχίζει να διατηρεί την αντιφατική του στάση έναντι του Ισραήλ.
Στο τέλος τα ενεργειακά συμφέροντα θα μπορούσαν να κατευνάσουν τις πολιτικές εντάσεις. Το Ισραήλ αναμένεται να καταστεί ισχυρή ενεργειακή δύναμη στη Μεσόγειο και χώρα εξαγωγής φυσικού αερίου, ενώ η Τουρκία, η 17η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας και επιζητά να καταστεί ενεργειακός κόμβος μεταξύ της Κασπίας Θάλασσας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του αραβικού κόσμου και των πρώην σοβιετικών περιοχών. Σε αυτό το πλαίσιο οι τουρκικές εταιρείας ενέργειας θα ασκήσουν πιέσεις στην Άγκυρα για την χαλάρωση της έντασης με την Ιερουσαλήμ, δίνοντας προτεραιότητα στα τουρκικά συμφέροντα σε σχέση με το ισραηλινό φυσικό αέριο.
Η κατασκευή ενός αγωγού από τα κοιτάσματα του Λεβιάθαν έως την Τουρκία θα μεταμόρφωνε το τοπίο. Μια τουρκο-ισραηλινή ενεργειακή εταιρική σχέση θα άλλαζε την ισορροπία δυνάμεων
στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Όπως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, το άρθρο γνώμης, παρά τα αντικρουόμενα συμφέροντα του Ισραήλ και της Τουρκίας στη Συρία, το κάθε μέρος λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα του άλλου, ενώ παραμένει προτεραιότητα η ανταλλαγή πληροφοριών. Η προοπτική να παγιωθεί η ισχύς των ανταρτικών ομάδων που στηρίζονται από την Αλ Κάιντα στη Συρία προκαλεί ανησυχία τόσο στην τουρκική, όπως και στην ισραηλινή κυβέρνηση. Η Τουρκία ενδιαφέρεται να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στο μέλλον της Συρίας και για να πετύχει αυτό τον στόχο ο Ερντογάν συνειδητοποιεί ότι θα πρέπει να έχει μια λειτουργική σχέση με όλα τα δρώντα μέρη στην περιοχή.
http://www.huffingtonpost.com/daniel-wagner/is-the-turkishisraeli-rap_b_4437094.html
