Βρυξέλλες: Η Ε.Ε. «τονίζει την ανάγκη σεβασμού της
κυριαρχίας των κρατών-μελών επί των χωρικών τους υδάτων», αναφέρει
σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», συμβιβαστική φόρμουλα που υπέβαλε χθες η
Λιθουανική Προεδρία, προσβλέποντας σε θετική, ομόφωνη απόφαση, στο
κείμενο Συμπερασμάτων για την Τουρκία, στο πλαίσιο της Επιτροπής Μονίμων
Αντιπροσώπων COREPER. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η συνεδρία της
COREPER ξεκίνησε χθες τη νύκτα με τους καλύτερους οιωνούς, καθώς το
Λονδίνο φερόταν να αποδέχεται την εν λόγω φόρμουλα, ενώ θετικά
ανταποκρίθηκε και η Λευκωσία. Οι συζητήσεις πάντως συνεχίζονταν μέχρι
αργά τη νύκτα, εν αναμονή της ετυμηγορίας των «28».
Το ζήτημα της κυριαρχίας ήταν το μόνο που ουσιαστικά απέμενε προκειμένου να συμφωνηθεί το κείμενο των Συμπερασμάτων. Τις προηγούμενες μέρες, το Λονδίνο έλεγε «όχι» σε οποιαδήποτε αναφορά περί σεβασμού της κυριαρχίας της Κύπρου, με πρόσχημα να μην προκαταληφθούν δήθεν οι συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών στη νήσο, για έκδοση κοινού ανακοινωθέντος, καθώς το ζήτημα της κυριαρχίας παραμένει το μεγάλο αγκάθι. Από την άλλη, η Λευκωσία επέμενε σε ξεκάθαρη αναφορά για τον σεβασμό της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με στόχο τα Συμπεράσματα να περιλαμβάνουν και μια άμεση απάντηση στην παραβίαση των κυπριακών χωρικών υδάτων από το τουρκικό ερευνητικό πλοίο «Μπαρμπαρός Χαϊρεντίν Πασά». Η συμβιβαστική φόρμουλα που τελικά υπέβαλαν οι Λιθουανοί, ενισχύει τη Λευκωσία που εξασφάλισε μια επιπλέον αναφορά για το σεβασμό της κυριαρχίας των χωρικών της υδάτων, ενώ ικανοποιεί και το Λονδίνο που δεν επιθυμούσε να προσυπογράψει μια γενική πρόνοια για τον σεβασμό της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία.
Γενικότερα, το κείμενο θεωρείται ικανοποιητικό για τις κυπριακές θέσεις, κυρίως υπό τις περιστάσεις που προκάλεσε το παραλήρημα της Σουηδίας και της Βρετανίας, οι οποίες αξίωναν ρητή αναφορά για ξεπάγωμα των τουρκικών κεφαλαίων «Θεμελιώδη Δικαιώματα» και «Δικαιοσύνη» που πάγωσε μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία, το 2009. Η Λευκωσία απάντησε ότι η περίληψη μιας τέτοιας αναφοράς μπορεί να τοποθετηθεί στο κείμενο μόνο εάν συνοδευτεί με την πρόταση για επιστροφή των Βαρωσίων. Και στην περίπτωση αυτή, η συμβιβαστική λύση που δόθηκε παραπέμπει σε μια γενική αναφορά, σύμφωνα με την οποία, «η Ε.Ε. παραμένει μια κινητήριος δύναμη για μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία, ειδικά στους τομείς του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Το κείμενο των Συμπερασμάτων, το οποίο αναμένεται να τεθεί σήμερα ενώπιον των ΥΠΕΞ της Ε.Ε., διατηρεί παράλληλα αναλλοίωτες όλες τις κλασικές κυπρογενείς αναφορές και υποχρεώσεις της Τουρκίας.
Παρούσες οι τουρκικές υποχρεώσεις
Το κείμενο των Συμπερασμάτων καλεί την Τουρκία «να συμβάλει ενεργώς» σε
μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος,
«σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές
επί των οποίων εδράζεται η Ε.Ε.». Τονίζει όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα
των κρατών-μελών, τα οποία περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συνομολόγηση
διμερών συμφωνιών, την εξερεύνηση και την εκμετάλλευση των φυσικών τους
πόρων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο». Η Ε.Ε.
προτρέπει την Άγκυρα «να αποφύγει κάθε είδους απειλή, ή ενέργεια που
κατευθύνεται εναντίον ενός κράτους-μέλους, υπενθυμίζει τη δήλωση της
21ης Σεπτεμβρίου 2005 και τα Συμπεράσματα του 2006. Σημειώνει ότι η
Τουρκία δεν εφάρμοσε το Πρωτόκολλο και ότι σε περίπτωση ανυπαρξίας
προόδου, θα διατηρηθούν τα μέτρα που λήφθηκαν κατά της Τουρκίας το 2006
(σ.σ. πάγωμα οκτώ κεφαλαίων, και απαγόρευση κλεισίματος των
εναπομεινάντων 34 κεφαλαίων).
