Τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ υποδέχτηκαν τη
δολοφονία του Σαράγεβο με αμφιλεγόμενα σχόλια. Τις απόψεις των κορυφαίων
εφημερίδων εκείνης της εποχής επηρέαζε η επίσημη πολιτική των χωρών
τους. Οι αυστρο-ουγγρικές και οι γερμανικές εφημερίδες ήταν από τη μία
πλευρά, ενώ στην άλλη πλευρά ήταν οι γαλλικές και οι ρωσικές εφημερίδες,
οι κυβερνήσεις των οποίων ήταν μέλη της συμμαχίας της Αντάντ.Για παράδειγμα, η εφημερίδα «Ρούσκιγιε
βέντομοστι» έγραφε μετά το πογκρόμ των Σέρβων στο Σαράγεβο, ότι εκείνη
τη στιγμή η αυτοκρατορία των Αψβούργων επέδειξε «στον πολιτισμένο κόσμο
την έντονη θηριωδία, που παράγεται στον ανθρώπινο ψυχισμό σε συνθήκες
έντονου και αμείλικτου εθνικού αγώνα. Στην Αυστρία εδώ και καιρό τα
συμφέροντα αυτού του αγώνα έχουν τεθεί πάνω από κάθε άλλο συμφέρον της
δημόσιας ζωής».
Η εφημερίδα «Ρούσκογιε Σλόβο» αναφέρει
τον αρχιδούκα Φράντς Φέρντιναντ ως αμετανόητο Αυστριακό εθνικιστή,
αντισημίτη, φιλοκληρικός και «ψυχή» των διώξεων κατά των Σλάβων της
Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. «Αυτό δεν είναι μία υπόθεση τρέλας, αλλά είναι
ένα κραυγαλέο αποτέλεσμα της αυστριακής «εθνικής» πολιτικής. Ο μαχητικός
εθνικισμός είναι η βάση, στην οποία ξέσπασε αυτή η εφιαλτική
καταστροφή».Αλλά τι έγραφε ο Τύπος της άλλης πλευράς; Ο
γενικός τόνος των άρθρων των βερολινέζικων και βιεννέζικων εφημερίδων
ήταν εχθρικός προς τη Σερβία και τους Σλάβους. Η «Berliner Tgb» γράφει:
«Το έγκλημα γεννήθηκε από το σερβικό μίσος προς την Αυστρία. Το ζεύγος
του αρχιδούκα έπεσε θύμα εκείνης της μανιώδους εχθρότητας, που
καλλιεργήθηκε στο σερβικό λαό από την αυστριακή πολιτική των τελευταίων
ετών».
Οι βιεννέζικες εφημερίδες με πείσμα υποστηρίζουν,
ότι η Σερβία προετοίμαζε στη Βοσνία σειρά δολοφονιών μέσω ενός
οργανωμένου κόμματος. Η «Reichspost» πηγαίνει παραπέρα: «Δεν πρέπει να
ξεχνάμε, ότι το Βελιγράδι σε όλες τις κρυφές και φανερές ενέργειες
καθοδηγούσε η Ρωσία». Τέτοιες κατηγορίες έκαναν πολύ δυσάρεστη εντύπωση
στην Αγία Πετρούπολη. Στους κυβερνητικούς κύκλους επεσήμαναν ότι «όσο
μεγάλη κι αν είναι η θλίψη της Αυστρίας, ο γερμανικός Τύπος δεν θα
έπρεπε να υπερβαίνει τα όρια του παραδεκτού».Μία άλλη
βιεννέζικη εφημερίδα, η στρατιωτική «Danzer’s Armee-Zeitung» καλεί: «Όλα
τα παράνομα στοιχεία να οδηγηθούν στο θάνατο, να καταδιωχθούν με σκυλιά
και να εποικηθεί εκ νέου η χώρα. Ενώ με τη Σερβία, τον ηθικό αυτουργό
αυτής της συνωμοσίας, να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς τώρα, αμέσως!»
Η
γερμανική «Vossische Zeitung» γράφει, ότι στον δολοφονημένο στήριζαν
τις ελπίδες εκατομμύριοι: «Ο θάνατος του διαδόχου του θρόνου μετατράπηκε
σε μία τρομακτική τραγωδία, και δεν διαφαίνεται κανένας, ο οποίος να
έφερνε στην Αυστρία πιο ήρεμες εποχές. Ακούγεται μόνο το χαιρέκακο
σφύριγμα εκείνων, από το περιβάλλον των οποίων προήλθε το χτύπημα».Και
ακόμα η αρκετά ευπρεπής ουγγρική εφημερίδα «Magyar Hizlaga»
παραδέχεται: «Ποτέ δεν είχαμε κηρύξει εκστρατεία εναντίον της Σερβίας.
Αλλά μπροστά σε αυτήν την καταστροφή θα πρέπει να παραδεχτούμε, ότι
μπροστά μας τίθεται ένα δίλημμα: είτε θα εμπνεύσουμε στη Σερβία μία
στάση σεβασμού προς εμάς, είτε θα πεθάνουμε».Έτσι
λειτουργούσε η προπαγάνδα των αντίπαλων χωρών. Και αυτό, δυστυχώς, μόνο
τροφοδοτούσε τη φωτιά του μελλοντικού αιματηρού πολέμου.
* Η άποψη της Σύνταξης μπορεί να μη συμπίπτει με την άποψη του/της αρθρογράφου.
