Το γεγονός ότι ο ισολογισμός της Fed έχει φτάσει στα επίπεδα των 4 τρισ. δολαρίων, από το ξέσπασμα της κρίσης και έπειτα, έχει επηρεάσει ελάχιστα τον ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, ρόλος που σύμφωνα με την BofA δεν πρόκειται να αλλάξει προς το παρόν, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει κάποιο ανταγωνιστικό νόμισμα σε αυτό το επίπεδο.
Αν κάτι θα μπορούσε να «καθαιρέσει» το δολάριο από τη θέση στην οποία βρίσκεται σήμερα, είναι ενδεχόμενες αρνητικές εξελίξεις εντός των ΗΠΑ, οι οποίες ωστόσο σήμερα μοιάζουν απίθανες. Για παράδειγμα, μια μεγάλη και παρατεταμένη άνοδος πληθωρισμού στο μοτίβο της δεκαετίας του ’70 ή -κάτι που μοιάζει πιο πιθανό με τα σημερινά δεδομένα- ένας αδικαιολόγητος «αυτοτραυματισμός», με τη μορφή αθέτησης πληρωμών, η οποία θα δημιουργούσε μεγάλη αναταραχή στην αγορά των αμερικανικών ομολόγων.
Ωστόσο, σε όλα βασικά κριτήρια με τα οποία αξιολογείται το status ενός νομίσματος ως παγκόσμιο αποθεματικό μέσο, το δολάριο κυριαρχεί με διαφορά. Η οικονομία των ΗΠΑ παραμένει η μεγαλύτερη ενιαία οικονομία παγκοσμίως και εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να είναι μεγαλύτερη από την οικονομία της Ευρωζώνης. Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχει καμία αγορά στον κόσμο που να μπορεί να συγκριθεί με την αγορά αμερικανικών ομολόγων σε επίπεδο ρευστότητας και βάθους, ειδικά σε περιόδους κρίσης.
Βέβαια, όπως εξηγούν οι αναλυτές της BofA-ML, βασική δυσκολία στην ανάλυση μιας πιθανής αλλαγής του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος είναι το γεγονός ότι τέτοιες αλλαγές δεν συμβαίνουν συχνά. Από το 1800 μέχρι σήμερα, μόνο μία τέτοια αλλαγή συνέβη, όταν το δολάριο υποκατέστησε την βρετανική λίρα. Μέχρι το 1914 το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου εμπορίου γινόταν με την στερλίνα, ενώ το δολάριο δεν ήταν καθόλου «διαδεδομένο» στις διεθνείς συναλλαγές.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα για τέτοιου είδους αλλαγές. Ακόμα και όταν οι ΗΠΑ είχαν καταστεί η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, η βρετανική λίρα παρέμενε το προτιμώμενο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα για δεκαετίες, κυρίως διότι οι βρετανικές χρηματοπιστωτικές αγορές διέθεταν πολύ μεγαλύτερο βάθος. Επίσης, η Fed δεν υπήρχε καν μέχρι το 1913... Και μεταξύ όλων αυτών, ετίθετο και το ζήτημα της συνήθειας.
Πάντως, όπως αναφέρει η έκθεση, ο ανταγωνισμός που δέχεται το δολάριο από άλλα νομίσματα έχει υποχωρήσει. Πριν το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, το ευρώ εμφανιζόταν ως πραγματικός ανταγωνιστής, ενώ παρέμενε ανοιχτό και το ζήτημα πιθανής προσχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας, κάτι που θα δημιουργούσε μια οικονομία μεγαλύτερη από εκείνη των ΗΠΑ. Σήμερα οι πιθανότητες να εισέλθει η Μ. Βρετανία στο ευρώ είναι μηδενικές. Επιπλέον, η κρίση χρέους έχει αναδείξει προβλήματα υπαρξιακής φύσης της ευρωζώνης, ενώ μειονέκτημα θεωρείται και η ανυπαρξία κάποιου κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου.
Ως προς το κινεζικό νόμισμα, οι αναλυτές της BofA κάνουν λόγο για έναν «μακρινό» ανταγωνιστή. Το ενδεχόμενο να υποκαταστήσει το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα αποτελεί μια «πολύ μακροπρόθεσμη πιθανότητα», σημειώνουν, εξηγώντας πως έχει ακόμα πολύ μεγάλη απόσταση να διανύσει και σε επίπεδο μετατρεψιμότητας, ενώ ακόμα και στην αγορά συναλλάγματος ο όγκος των συναλλαγών είναι σχετικά μικρός.
Το αν θα εμφανιστεί κάποια απειλή για τον ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, αυτό θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από τις πολιτικές που ακολουθούν οι ίδιες οι ΗΠΑ, αναφέρει η έκθεση. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, κάθε άλλο παρά ανησυχητικός είναι, ενώ ακόμα και αν διπλασιαζόταν -κοντά στο 3%- δεν θα επρόκειτο για εξέλιξη που μπορεί να απειλήσει τον ρόλο του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος. Πραγματική απειλή θα αποτελούσε μόνο μία άνοδος του πληθωρισμού σε διψήφια επίπεδα.
Η πιο πιθανή άμεση απειλή για τον ρόλο του δολαρίου, όπως σχολιάζουν οι αναλυτές της BofA, θα μπορούσε να προκύψει από εγχώρια πολιτικά γεγονότα στις ΗΠΑ, ικανά να οδηγήσουν τη χώρα σε στάση πληρωμών. Αλλά ακόμα και αυτό το ενδεχόμενο, που μοιάζει εξαιρετικά απίθανό, θα οδηγούσε μεν σε ενίσχυση της τάσης διαφοροποίησης σε άλλα νομίσματα, δεν θα προκαλούσε όμως άμεσα την αντικατάσταση του δολαρίου από κάποιο άλλο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
http://www.capital.gr/News.asp?id=190914
