Χαρίτος Πάνος
ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣΥποψήφιος ο Σίσι;
Σε συνέντευξή του, την εβδομάδα που πέρασε, ο στρατηγός Σίσι κλήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα εάν θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν -πιθανότατα- τον ερχόμενο χρόνο. Ήδη κάποιοι βουλευτές της κυβέρνησης έχουν εκφραστεί θετικά για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν και οι εκλογές δεν έχει ξεκαθαριστεί πότε ακριβώς θα διεξαχθούν, ο Αιγύπτιος στρατηγός άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναφέροντας πως «είναι ανάρμοστο στη δεδομένη χρονική στιγμή και με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα να ασχολείται με το εάν ο ίδιος θα είναι υποψήφιος ή όχι». Ωστόσο είναι σαφές πλέον με τον τρόπο που δρομολογεί τις εξελίξεις ότι ο ίδιος θα είναι υποψήφιος και εκτός απροόπτου θα είναι και ο κερδισμένος των προεδρικών εκλογών.Επίσης θα ήθελαν να περιοριστεί το εύρος των διώξεων κατά τις Μουσουλμανικής Αδελφότητας και να γίνουν βήματα στην κατεύθυνση της δημιουργίας κλίματος αποκλιμάκωσης της πολιτικής έντασης στη χώρα. Αντιθέτως, αυτό που βλέπουν είναι κλιμάκωση των διώξεων της ισλαμικής οργάνωσης, η ύπαρξη της οποίας απαγορεύθηκε ακόμη και ως Μη Κυβερνητική Οργάνωση από το στρατιωτικό καθεστώς.
"Κίνηση καλής θέλησης"
Οι διώξεις στον μέγιστο βαθμό στον καθαιρεμένο πρόεδρο Μόρσι και δεκάδες συνεργάτες του στη δίκη που έχει οριστεί για τις 4 Νοεμβρίου δημιουργούν προβληματισμό γενικώς στη διεθνή κοινότητα. Ηνωμένα Έθνη, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ εκτιμούν ότι χρειάζεται κίνηση «καλής θέλησης» από τους στρατηγούς. Για την ακρίβεια, ενέργειες που θα δημιουργούν στην κοινωνία την αίσθηση της απομάκρυνσης από τα όπλα και του εκδημοκρατισμού. Κάτι τέτοιο σαφέστατα δεν είναι στις προθέσεις των στρατηγών και το καθιστούν σαφές για όποιον δεν το έχει καταλάβει.Οι ενστάσεις της Ουάσιγκτον
Αν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν δεδομένο ότι το ειδικό βάρος και ο περιφερειακός ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Αίγυπτος δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κάποια άλλη δύναμη της περιοχής, εκτιμούν πως θα χρειαστεί μεγάλο διάστημα για να ανακτήσει τη δυναμική της. Η Ουάσιγκτον δυσανασχετεί με την αδιαλλαξία του Αιγύπτιου στρατηγού και την τάση αυτονομίας που επιχειρεί να επιδείξει είτε προς διεθνείς οικονομικούς οίκους (ΔΝΤ) είτε προς τους άξονες επιρροής και άσκησης της διεθνούς διπλωματίας.Εάν μελλοντικά ο πρόεδρος της Αιγύπτου θα ακούει στο όνομα Σίσι ή σε όποιο άλλο όνομα της γνωστής ή άγνωστης πολιτικής ελίτ του Καΐρου, ελάχιστα απασχολεί την Ουάσιγκτον. Αυτό που πραγματικά επιθυμεί να δει και να καταγράψει η αμερικανική διπλωματία είναι πόσο κοντά στις θέσεις της θα βρίσκεται η προσωπικότητα αυτή και τον βαθμό στον οποίο κρίνεται ασφαλές να επενδύσουν σε αυτόν.Οι στρατιωτικές και οικονομικές κυρώσεις τις οποίες, μέσω CNN, διέρρευσε το περιβάλλον Ομπάμα και αφορούν την Αίγυπτο είναι μάλλον αδιάφορες. Από τα συνολικά 1,3 δισ. δολάρια που προβλέπονταν για το 2013, η Αίγυπτος έχει λάβει τα 715 εκατ. Άρα μένουν 585 εκατ., τα οποία όμως δεν σχετίζονται με την πραγματική οικονομία, αλλά με τις προμήθειες όπλων. Για την ακρίβεια, η βοήθεια αυτή δεν είναι άλλο από τα μαχητικά ελικόπτερα τύπου Απάτσι, τα οποία έτσι κι αλλιώς έχουν μπει στον πάγο από τη στιγμή της εκδήλωσης του πραξικοπήματος στη χώρα.
Η βοήθεια από χώρες του Κόλπου
Απέναντι στην απειλή των ΗΠΑ, το Κάιρο δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως σφυρίζει αδιάφορα. Μόνο από τις χώρες του Κόλπου, η Αίγυπτος έχει λάβει οικονομική ή άλλη βοήθεια 7 δισ. δολαρίων και αναμένει άλλα 5 δισ. μέχρι το τέλος του έτους.Η απειλή της Ουάσιγκτον για πάγωμα της βοήθειας θα μπορούσε επίσης να χαρακτηριστεί και αστεία, αφού ο βασικός εταίρος των ΗΠΑ στην περιοχή του Κόλπου, δηλαδή η Σαουδική Αραβία, έχει δώσει μετά το πραξικόπημα 2 δισ. δολάρια στους στρατηγούς, περισσότερα δηλαδή και από τη συνολική βοήθεια του Λευκού Οίκου.Η συνολική βοήθεια από τις χώρες του Κόλπου έδωσε ανάσα ζωής στην Αίγυπτο ανεβάζοντας τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα στα 18,8 δισ. δολάρια, πράγμα που σημαίνει ότι για την ώρα αποφεύγει τη διαπραγμάτευση με το ΔΝΤ, το οποίο θέτει ως όρο για τη στήριξη της χώρας την εξυγίανση του δημόσιου τομέα - περίπου στο ελληνικό πρότυπο.
Εάν η Ουάσιγκτον ήθελε στ' αλήθεια να «γονατίσει» τους στρατηγούς στην κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού, τότε δίχως κόπο θα μπορούσε να περιορίσει ή και να μπλοκάρει τη βοήθεια από κάποιες χώρες του Κόλπου. Το ότι δεν το πράττει σημαίνει απλώς ότι έχει επιλέξει μια πολιτική προσέγγισης των στρατηγών μέσω των εταίρων στον αραβικό κόσμο και επικοινωνιακής διαχείρισης μέσω των καναλιών της επίσημης διπλωματίας της.
Η Χερσόνησος του Σινά
Το μέτωπο με τις ΗΠΑ δεν ανησυχεί το Κάιρο. Όταν οι ίδιοι κρίνουν πως ο στόχος της εξάλειψης της πολιτικής αμφισβήτησης στο πεδίο έχει επιτευχθεί, θα επιδιώξουν την επαναπροσέγγιση με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και όποιον άλλο εμφανίζεται προβληματισμένος με την τωρινή τακτική των στρατηγών.Αντίθετα με το πολιτικό πεδίο που ελέγχεται πλήρως, οι επιθέσεις κατά των δυνάμεων του στρατού από πλευράς των ενόπλων της ισλαμικής Τζιχάντ στη Χερσόνησο του Σινά εξακολουθούν, παρά την επέκταση των επιχειρήσεων του υπουργείου Άμυνας του Καΐρου. Σε καθημερινή βάση, πλέον, στρατιώτες χάνουν τη ζωή τους και το σενάριο που επεξεργάζεται πια η Αίγυπτος για την αντιμετώπιση του φαινομένου σχετίζεται ακόμη και με μια επιχείρηση εντός της Λωρίδας της Γάζας.
Στην περίπτωση αυτή, το ζητούμενο θα είναι η άσκηση πίεσης προς τον βραχίονα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Γάζα, τη Χαμάς, ώστε να σταματήσει να στηρίζει τις ομάδες ισλαμιστών που δραστηριοποιούνται στο Σινά.Όμως ακόμη κι έτσι ο στρατός δεν θα καταφέρει να ελέγξει το Σινά.
