17 Σεπτεμβρίου 2013

Τουρκία - Συρία: Tο ιστορικό μιας Πολυκύμαντης σχέσης

http://www.al-monitor.com/files/live/sites/almonitor/files/contributed/jnt_news_lessons-syria-turkey-standoff/RTR2O4DU.jpg?t=thumbnail_578
1) Στη δεκαετία του 1980 το PKK βρήκε καταφύγιο στη Συρία και στην υπό συριακή κατοχή κοιλάδα Μπεκαά στο Λίβανο. Η δράση του PKK, συντονιζόταν κυρίως από την τότε κατοικία του Αμπντουλάχ Οτζαλάν στη Δαμασκό.Την ίδια ώρα το Συριακό Καθεστώς έμμεασα υποστήριζε και τον Μυστικό Αρμενικό Στρατό για την Απελευθέρωση της Αρμενίας (ASALA),  δηλαδή δύο ένοπλες εθνικές οργανώσεις που είχαν χαρακτηρισθεί από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και αρκετές χώρες ως τρομοκρατικές.

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1998 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε σχέδιο δράσης εναντίον της ένοπλης κουρδικής παρουσίας στη Συρία, το οποίο υλοποίησε ο τότε αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων Χουσεΐν Κιβρίκογλου, αποστέλλοντας 10.000 επιπλέον στρατεύματα στη μεθόριο. Η Δαμασκός υποχώρησε απελαύνοντας τον Οτζαλάν και απαγορεύοντας τις δραστηριότητες του PKK στην περιοχή.Ενώ η επικρατούσα εντύπωση ήθελε τη Συρία να έχει υποκύψει στις ασφυκτικές πιέσεις της Τουρκίας λόγω της στρατιωτικής υπεροχής της δεύτερης, σε δήλωσή του ο Μπασάρ Αλ Άσαντ ισχυρίστηκε ότι η Συρία δεν ικανοποίησε τις τουρκικές επιθυμίες από φόβο αλλά από επιλογή. «Είτε θα γινόμασταν φίλοι με τους Τούρκους, είτε με τους Κούρδους και θα χάναμε εσάς. Επειδή ακριβώς προτιμούσαμε εσάς, απελάσαμε τον Οτζαλάν» είπε χαρακτηριστικά. Δεδομένης όμως της στρατιωτικής υπεροχής της Τουρκίας αλλά και της στενής συνεργασίας της με το Ισραήλ, η Συρία φαίνεται ότι ανταποκρίθηκε επειδή της το επέβαλαν οι συνθήκες κι όχι επειδή το θέλησε η ίδια. Οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί της Συρίας μειώθηκαν σημαντικά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Η χώρα έχει ανάγκη από νέα οπλικά συστήματα και συστήματα συλλογής πληροφοριών, γεγονός που την ωθεί στη σύσφιξη σχέσεων με τη γείτονα χώρα.

2)Μετά την επιδείνωση των σχέσεων Τουρκίας-Συρίας, το 1998, επί τη βάσει πληροφοριών ότι η Συρία προσέφερε καταφύγιο σε αντάρτες του "ΠεΚαΚα" (PKK), οι δύο χώρες υπέγραψαν τη Συμφωνία των Αδάνων, δρομολογώντας την αμυντική συνεργασία τους κατά του PKK. 

 Το πλαίσιο των αμυντικών σχέσεων Τουρκίας-Συρίας έχει ενισχυθεί ουσιαστικά κατά τα τελευταία χρόνια, με τις αμοιβαίες εκατέρωθεν επισκέψεις στρατιωτικών στελεχών, αλλά και τη διοργάνωση κοινών στρατιωτικών ασκήσεων.

   

3) Το Καθεστώς Χαφέζ αλ-Άσαντ εγκαθίδρυσε στην Συρία ένα κράτος βίας και τρόμου . Βασανιστήρια γίνονταν στις φυλακές και τα μπουντρούμια των πολλαπλών υπηρεσιών ασφαλείας, και διέρρεαν τα νέα για τη βιαιότητά τους, προκειμένου να σπείρουν τον φόβο και τον τρόμο στους ανθρώπους. Μεταξύ του 1980 και του 1982, έγιναν πολλές εκτελέσεις, συμπεριλαμβανομένης και της σφαγής του Χαλεπίου, όπου 100 πολίτες έχασαν τη ζωή τους στο δρόμο. Σε άλλη σφαγή στην πολιτική φυλακή της Παλμύρας, περίπου 1.000 κρατούμενοι σφαγιάστηκαν σε αντίποινα για τη δολοφονική απόπειρα κατά του πρόεδρου. Και στη σφαγή της Χάμα, η στρατιωτική ελίτ πολιόρκησε την πόλη για περισσότερες από 20 ημέρες, «βομβαρδίζοντας» την με τανκς, καταστρέφοντας το ένα τρίτο των αρχαίων κτηρίων της και σκοτώνοντας περισσότερους από 30.000 πολίτες. Ο γνωστός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Φισκ περιέγραψε τις ανελέητες πράξεις στα ρεπορτάζ από τη Συρία, αλλά κανείς δεν άκουγε στη Δύση. Χιλιάδες Κούρδοι βρήκαν τον θάνατο κατά την διάρκεια συγκρούσεων Συριακού στρατού με δυνάμεις του ΠΚΚ την περίοδο 1984-1998.