12 Σεπτεμβρίου 2013

Μήπως η μετα-Αριστερά της μετα-Ελλάδας δεν ονομάζεται Κεντροαριστερά;

Γιάννης Πανούσης
Νομίζω ότι έχουμε παγιδευτεί όλοι (πολιτικά νεωτεριστές ή παλιομοδίτες) σε αλλοτινά σχήματα.Όταν το δικομματικό σύστημα (ΝΔ – ΠΑΣΟΚ) κάλυπτε το 70-75% του εκλογικού σώματος, ήταν αναγκαία η ύπαρξη ενός αριστερού χώρου που θα (εξ)υπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντα του λαού.Τον χώρο αυτό κάλυπταν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ (που συγκέντρωναν μαζί 10-15%).Σήμερα η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.Ο δεξιός/συντηρητικός χώρος καλύπτεται από τη ΝΔ, τους ΑΝΕΛ, τη ΝΕΑ ΜΕΡΑ και σιγά-σιγά απορροφάει (με ή χωρίς προσχήματα ή αλλαγή τίτλων) ένα μεγάλο μέρος του Βενιζελικού ΠΑΣΟΚ. Άρα η Κεντρο-Δεξιά εύκολα γεννιέται και διευρύνεται.


Το παλιό κραταιό ΠΑΣΟΚ έχει διαμελισθεί σε πολλά κομμάτια: Βενιζελικό, Γεωργακικό, Σημιτικό, του Λοβέρδου, του Φλωρίδη, της Διαμαντοπούλου, η τάση των πασοκογενών στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Παναγιωτακόπουλος, ο Τζουμάκας, η Λούκα, ο Καστανίδης, ο Φλωρίδης και ων ουκ έστιν αριθμός.

Με το να αρνείται κανείς την αριστερή ευρωπαϊκή προοπτική του ΣΥΡΙΖΑ (όχι το σημερινό του λαϊκίστικο προσωπείο) και με το να καταγγέλλει την ηθική του ΚΚΕ, στην πραγματικότητα χαρίζει το μέλλον σε δεξιούς ή δεξιόστροφους συνασπισμούς.Η αναζήτηση ενός νέου υποκειμένου Κεντροαριστερής κατεύθυνσης με σαφή εξαίρεση του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ και του αριστερού ΠΑΣΟΚ, μοιάζει «μάχη με ανεμόμυλο».Το συγκυριακό συμμάζεμα των θρύψαλων του σοσιαλισμού και της σοσιαλδημοκρατίας υπό ενιαίο τίτλο ή φορέα, όχι μόνο θα έχει βραχύβια παρουσία, αλλά και θα μοιάζει με τις πρώην συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ.Συνασπισμός πέριξ ενός ανύπαρκτου κέντρου, είναι αέναη περιστροφή γύρω από τον εαυτό σου.

Ποιανού το ρόλο καλείται να παίξει στη σημερινή πόλωση (ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ) η «Κεντρο-Αριστερά», σε σχέση με το προηγούμενο δικομματικό σχήμα (ΝΔ – ΠΑΣΟΚ); Και ποιος είναι ο κύριος ιδεολογικοπολιτικός αντίπαλός της;Υπάρχουν καλύτεροι κεντροαριστεροί διαχειριστές της εξουσίας ή απλώς είναι περισσότερο αποδεκτοί (αν όχι κατασκευασμένοι) από το διαχρονικό σύστημα;Με τις ευλογίες του συστήματος θα ανατρέψουμε τα κακά του συστήματος;

Συστεγάσεις, συμβιώσεις, μονόδρομοι και διάδρομοι, «νέα ανανέωση» και παλαιά αφήγηση, οι νοσταλγοί και οι κυνηγοί. Ασκήσεις επί χάρτου.Η σοσιαλδημοκρατική συμμαχία της ανεργίας και της μιντιακής «κεντροαριστεράς», μέσω δημοσκοπήσεων του κατεστημένου, δεν είναι δυνατό να αντιμετωπίσει όχι μόνο τα προβλήματα των μισθωτών/συνταξιούχων, αλλά ούτε καν και της μεσαίας τάξης. Όσο για τις δομικές αλλαγές, ούτε λόγος. Εκσυγχρονιστικά πασαλείμματα που είδαμε και επί Σημίτη.Εθνικοποιήσεις, κοινωνικοποιήσεις, αποκρατικοποιήσεις, αναδιανομές έρχονται και παρέρχονται στα λόγια, αφού ο μεταρρυθμισμός εμπεριέχει ρίσκα που η κουλτούρα της κεντροαριστεράς δύσκολα θα αναλάμβανε.

Η αδράνεια και ο λαϊκισμός βαφτίζουν ριζοσπαστισμό διάφορες εκδοχές του συντηρητισμού (εξ ου και ο νεολογισμός «Φιλελεύθερος σοσιαλισμός» του Κάρλο Ροσέλι) και αφορούν στην ίδια διαχείριση του φόβου της πραγματικής αριστερής διακυβέρνησης και όχι της προβολής μιας ιδεολογικής ευτοπίας.

Η Αριστερά αρνείται ν’ αλλάξει τον εαυτό της γι’ αυτό κι επιδίδεται στην κριτική του εαυτού των άλλων.Οι χαρακτηρισθείσες ως αριστερές περικοκλάδες, καταλήγουν σε στραγγαλισμούς των ίδιων των ηγετών και σε υποστολή των συμβόλων της Αριστεράς. Αναρωτιέμαι πότε η Αριστερά θα αρθεί στο ύψος μιας οικουμενικότητας των προβλημάτων, αντί να σέρνεται στο χώμα μιας μικρόψυχης ιδεοληπτικής εθνικοτοπικιστικής εσωστρέφειας.Η συνεχής τυμβωρυχική χρήση και επίκληση των ιστορικών γεγονότων και η αγωνιώδης προσπάθεια να πει (και όχι να κάνει) «κάτι άλλο», την εγκλωβίζουν σε μια εφηβική πολιτική λειτουργία.

Η μετεφηβική φάση υπευθυνότητας της Αριστεράς, δεν είναι η εκ νέου ανάμειξή της με άλλες ιδεολογίες, θεωρίες και πρακτικές στο όνομα μιας μετα-τροϊκανής κεντρώας διακυβέρνησης ιμάμ μπαϊλντί, τουρλού – τουρλού. Το πέρασμα από τη Δημοκρατική Αριστερά στην Αριστερή Δημοκρατία, μεγάλη προσδοκία πολλών ελλήνων αριστερών, προϋποθέτει αλλαγή παραδείγματος και όχι αναμασήματα συνταγών και ονομάτων της πολιτικής (και των πολιτικών) της κρίσης. Η ΔΗΜΑΡ διαθέτει όλα τα ιδεολογικοπολιτικά στοιχεία για να καταστεί ο φορέας της σοσιαλιστικής δημοκρατικής αριστεράς (ΣΟ.ΔΗ.Α). Γιατί άραγε χρειάζεται (και) άλλους «διευθυντές ορχήστρας» για να το πετύχει;

Υ. Γ.: Πώς ερμηνεύεται η αντίφαση, ο μεν Σημίτης να σηκώνει τα χεράκια του μαζί με τον Βενιζέλο και τον Γ.Α.Π και οι σημιτικοί να συζητούν σοβαρά (;) με τη ΔΗΜΑΡ για ένταξή του στο νέο σχήμα;
*Ο Καθηγητής Γιάννης Πανούσης είναι Βουλευτής ΔΗΜΑΡ