Δυνατό
χαρτί για το εκσυγχρονιστικό προφίλ του Εντι Ράμα η εξασφάλιση της
συνεργασίας του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλέρ ως συμβούλου
της κυβέρνησης.
Kapopoulos@pegasus.gr
Ο Εντι Ράμα ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία στα μέσα της δεκαετίας του '90 ως προστατευόμενος εκλεκτός του τότε ηγέτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος Φάτος Νάνο που είχε φυλακισθεί από τον Μπερίσα. Μετά την εξέγερση του 1997 και την επιστροφή του Νάνο στην εξουσία κατέλαβε διάφορα κυβερνητικά αξιώματα, αλλά η μεγάλη του στιγμή ήταν η ενδεκάχρονη θητεία του ως δημάρχου των Τιράνων:
Εγινε δημοφιλής, πέρα από την εμβέλεια των Σοσιαλιστών-πρώην ΚΚ- όχι μόνον για την κοινωνική πολιτική, αλλά και για τον αγώνα του υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και της ιστορικής μνήμης της αλβανικής πρωτεύουσας. Πρόβαλε, με δυο λόγια, ως ο πολιτικός του αύριο, μακριά από το μοντέλο υποκατάστασης του Υπαρκτού Σοσιαλισμού από την Αγρια Δύση της κερδοσκοπίας του Real Estate και της τυφλής συρρίκνωσης του παρεμβατικού ρόλου του κράτους.
Σήμερα ο ηλικίας 49 ετών Ράμα αναλαμβάνει την πρωθυπουργία υποσχόμενος να φέρει τη χώρα του στην Ευρώπη. Σε επικοινωνιακό τουλάχιστον επίπεδο το κατάφερε με την ανάδειξη στην προεκλογική του εκστρατεία ως προτεραιότητας την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., αλλά κυρίως με την εξασφάλιση της συνεργασίας του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλέρ ως συμβούλου της νέας κυβέρνησης. Από την Μεγάλη λοιπόν Αλβανία που σύμφωνα με τον Μπερίσα αρχίζει στην Πρέβεζα και φθάνει στα Σκόπια και στο Μαυροβούνιο στον Τρίτο Δρόμο;
Χωρίς αυταπάτες
Η φαντασμαγορία της επικοινωνίας δεν πρέπει να μας ξεγελά: Το σκηνικό ευρωπαϊστές εκσυγχρονιστές εναντίον εθνικιστών είναι τεχνητό. Οι κυβερνήσεις Νάνο αλλά και ο Ράμα προσωπικά ανταγωνίσθηκαν και πολλές φορές πλειοδότησαν στη γραμμή Μπερίσα με αναφορές που θα ταίριαζαν στο 1912 και όχι στο 2012! Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προσφυγή των Σοσιαλιστών στο Συνταγματικό Δικαστήριο που είχε ως αποτέλεσμα να παγώσει η συμφωνία Ελλάδας-Αλβανίας για την οριοθέτηση των θαλασσιών ζωνών στο Ιόνιο και την Αδριατική. Μια κίνηση που αποδόθηκε σε παρέμβαση της Αγκυρας και η οποία, ούτως ή άλλως, είναι μια παραφωνία στις νέες ισορροπίες που διαμορφώνονται με τον Αγωγό Φυσικού Αερίου ΤΑΡ, που χάρη στην επιμονή της ελληνικής πλευράς, κατά κύριο λόγο, δίνει και στην Αλβανία ρόλο στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης. Σήμερα το όραμα της Ευρώπης είναι ξεθωριασμένο λόγω της δημοσιονομικής κρίσης που έχει πλήξει τους δύο πιο κοντινούς Ευρωπαίους γείτονες της Αλβανίας. Την Ιταλία και την Ελλάδα.
Η κρίση στην Ευρωζωνη έχει ταυτόχρονα «παγώσει», αν δεν έχει ακυρώσει τη διεύρυνση της Ε.Ε. στα Δυτικά Βαλκάνια. Μετά την Κροατία δεν υπάρχει στο βάθος του ορίζοντα καμιά προοπτική πλήρους ένταξης, απλά κανείς τόσο στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, όσο και στις πρωτεύουσες των ενδιαφερομένων χωρών δεν αναλαμβάνει το κόστος να το ομολογήσει δημόσια.
Επιπλέον η πρόσφατη μέσω της επίσκεψης Ομπάμα στο Βερολίνο αναγνώριση από την Ουάσιγκτον της γερμανικής πρωτοκαθεδρίας στην Ευρώπη δεν αφήνει περιθώρια σε οποιαδήποτε χώρα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να επενδύσει σε ευρω-ατλαντικές αντιθέσεις. Αν η ευρωπαϊκή προοπτική δεν μπορεί να είναι για την Αλβανία κάτι παραπάνω από επικοινωνιακό πυροτέχνημα, τότε δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μετωπική ρήξη της κυβέρνησης Ράμα με τον παραληρηματικό λαϊκιστικό εθνικισμό-αλυτρωτισμό που σκιάζει τη χώρα από την ίδρυσή της το 1912, όχι την επαύριον της εξέγερσης αλλά ύστερα από την παρέμβαση της Ιταλίας και της Αυστροουγγαρίας που ήθελαν να περιορίσουν την πρόσβαση στις ακτές της Αδριατικής κυρίως της Σερβίας αλλά και της Ελλάδας.
Αν η Ευρώπη είναι πιο μακριά από ποτέ στη μετά το 1990 εποχή, η μυθολογία, η φαντασίωση της Μεγάλης Αλβανίας βρίσκεται στα όρια της αντοχής της: Το Κόσοβο, ανεξάρτητο κράτος πλέον, σημείο αναφοράς και πόλος έλξης για τους Αλβανούς της ΠΓΔΜ και της Νότιας Σερβίας και του Μαυροβουνίου, είναι μια εν δυνάμει Δεύτερη Αλβανία που προερχόμενη από την πρώην Γιουγκοσλαβία και έχοντας βιώσει διαμετρικά διαφορετικές ιστορικές εμπειρίες, δεν μπορεί να δει τα Τίρανα ως Μητέρα Πατρίδα. Ενσωμάτωση του Κοσόβου στην Αλβανία θα σήμαινε για την ελίτ της Πρίστινα νέα ξένη κυριαρχία αλλά και πολύ πιθανόν για τα Τίρανα σταδιακή απώλεια του ελέγχου της εξουσίας.
Ψύχωση
Μεγάλη Αλβανία χωρίς υπόσταση και ευρωπαϊκή προοπτική χωρίς αντίκρισμα με ολίγον Τρίτο Δρόμο των Μπλερ-Γκίντενς... Οταν σβήσουν τα φώτα των πανηγυρισμών, ο Ράμα θα κληθεί να χαράξει μια ρεαλιστική γραμμή πλεύσης που θα βγάλει την Αλβανία από μια περιφερειακή απομόνωση που δεν μπορεί να χρεωθεί στο σταλινικό καθεστώς του Χότζα, αλλά που υπάρχει από καταβολής, από ίδρυσης του αλβανικού κράτους: Η ψύχωση της Μεγάλης Αλβανίας μεταβάλλει αυτόματα σε θανάσιμους εχθρούς τη Σερβία και την Ελλάδα, με αποτέλεσμα τα Τίρανα να αναζητούν εξωβαλκανικές συμμαχίες: Την Ιταλία του Μουσολίνι στον Μεσοπόλεμο που από προστάτης έγινε το 1939 κατακτητής, την ΕΣΣΔ των Στάλιν-Χρουτσόφ απέναντι στον ρεβιζιονιστή Τίτο, που μετά τον πόλεμο ονειρευόταν την προσάρτηση της Αλβανίας στο Κόσοβο, και τέλος μετά το 1960 την Κίνα του Μάο Τσε Τουνγκ.
Ρεαλιστική προσέγγιση με την Ελλάδα, με το Ανεξάρτητο Κόσοβο ή ακόμη και το Μεγάλο Κόσοβο αν επεκταθεί σε βάρος της ΠΓΔΜ, με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο: Λιγότερο εντυπωσιακή από την έναντι δυσθεώρητου τιμήματος παρουσία του Μπλερ η γραμμή αυτή είναι και η μόνη πραγματική ευκαιρία για τον Ράμα και τη χώρα του.
Από το 1912!
Η φαντασμαγορία της επικοινωνίας δεν πρέπει να μας ξεγελά: Το σκηνικό ευρωπαϊστές εκσυγχρονιστές εναντίον εθνικιστών είναι τεχνητό. Οι κυβερνήσεις Νάνο αλλά και ο Ράμα προσωπικά ανταγωνίσθηκαν και πολλές φορές πλειοδότησαν στη γραμμή Μπερίσα με αναφορές που θα ταίριαζαν στο 1912 και όχι στο 2012!
Στον «πάγο»
Σήμερα το όραμα της Ευρώπης είναι ξεθωριασμένο λόγω της δημοσιονομικής κρίσης που έχει πλήξει τους δύο πιο κοντινούς Ευρωπαίους γείτονες της Αλβανίας. Την Ιταλία και την Ελλάδα. Η κρίση στην Ευρωζώνη έχει ταυτόχρονα «παγώσει», αν δεν έχει ακυρώσει, τη διεύρυνση της Ε.Ε. στα Δυτικά Βαλκάνια.
