Γράφει ο Γιάννης Λούλης
www.johnloulis.gr
Στους κόλπους της
κυβέρνησης, μετά την έκθεση του ΔΝΤ, καλλιεργείται ένα κλίμα υπέρμετρης
αισιοδοξίας, που τονίζεται εμφαντικά και από κάποια ΜΜΕ. Ότι υπάρχουν
ορισμένα μικρά βήματα προόδου, είναι γεγονός. Το ΔΝΤ αναγνωρίζει
σημαντικές προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής. Ακόμη και ο «σκληρός»
Σόιμπλε μιλά επαινετικά για την ελληνική κυβέρνηση. Επίσης, οι τρεις
κυβερνητικοί εταίροι εμφανίζουν μεγαλύτερη συνοχή και πιο σταθερές
ισορροπίες. Φεύγουν λοιπόν τα σύννεφα ανησυχίας για την πορεία της χώρας
υπό την τρικομματική κυβέρνηση;
Ας σημειωθεί επίσης, ότι στην
Ευρωζώνη χαλαρώνουν οι ρυθμοί υλοποίησης πολιτικών λιτότητας (Financial
Times, 4 Μαΐου 2013). Στη Γαλλία δίνεται διετής παράταση για να μειώσει
το έλλειμμά της κάτω από το 3%. Το ίδιο ισχύει για την Ισπανία, ενώ
χαλαρώνει και η πίεση στην Πορτογαλία. Όλα αυτά ευνοούν την Ελλάδα. Ήδη
από τον Απρίλιο, ο Μπαρόζο προκαλούσε αίσθηση δηλώνοντας πως «η λιτότητα
έχει φθάσει στα όριά της». Τώρα, Όλι Ρεν και Σόιμπλε κάνουν λόγο για
πιο «ευέλικτους» τρόπους εφαρμογής πολιτικών λιτότητας. Μέχρι εδώ, όλα
καλά.
Όμως, ενώ οι εταίροι και το ΔΝΤ επαινούν απερίφραστα τις
μεταρρυθμιστικές προσπάθειες Ισπανίας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας (με τις
δύο τελευταίες να δανείζονται πλέον από τις αγορές), είναι στις
μεταρρυθμίσεις, που χωλαίνει πάντα το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας. Η
ίδια η έκθεση του ΔΝΤ -φυσικά με προσεκτικές διατυπώσεις- επισημαίνει
(πέραν της μίας θετικής διαπίστωσης) τρεις αρνητικές πραγματικότητες,
που όλες αφορούν στη μεταρρυθμιστική βούληση ή ικανότητα των Ελλήνων
πολιτικών: Πρώτον, η μάχη κατά της φοροδιαφυγής αποτυγχάνει με συνέπεια
οριζόντιες περικοπές και δυσβάσταχτες φορολογίες (επί αδίκων). Δεύτερον,
προστατεύεται εμμονικά το ταμπού των απολύσεων στο Δημόσιο
θυματοποιώντας αποκλειστικά τον ιδιωτικό τομέα με συνεχή έκρηξη της
ανεργίας. Τρίτον, όπου χρειάζονται μεταρρυθμίσεις στο κράτος, από τις
ιδιωτικοποιήσεις έως το άνοιγμα των αγορών, αυτές σέρνονται. Αποτέλεσμα:
Δεν βελτιώνεται το επενδυτικό κλίμα.
Χωρίς όμως ειδικά τις ξένες
επενδύσεις, η ανάπτυξη την οποία όλοι, κυβερνώντες και
αντιπολιτευόμενοι, παπαγαλίζουν συνθηματολογικά, θα παραμένει όνειρο
θερινής νυκτός. Οι δομές του πελατειακού κράτους είναι διάτρητες από
παράγοντες, που διώχνουν τις επενδύσεις. Το υπουργείο Ανάπτυξης
επανεξετάζει γραφειοκρατικά εμπόδια, που έχουν γίνει γεφύρι της Άρτας.
Πλήθος άχρηστων οργανισμών, που έπρεπε να κλείνουν σωρηδόν από το 2010,
επιβιώνουν ελέω διαφόρων υπουργών και των αδυναμιών του εκάστοτε
αρμόδιου υπουργού. Η επιστράτευση Σαμαρά στο πεδίο αυτό φωτίζει την
παταγώδη αποτυχία του εγχειρήματος. Ενώ θα ήταν σοβαρό λάθος να
αγνοηθούν οι δυσκολίες που περιμένουν την Ελλάδα, παρά την έγκριση των
δόσεων, κάτι που απέχει πολύ από το να διασφαλίζει την πιο μακροχρόνια
σωτηρία της.
Επιστρέφουμε έτσι στην πηγή του προβλήματος: Δηλαδή
στο παθογενές κομματικό σύστημα και το πελατειακό και διοικητικά ανίκανο
πολιτικό προσωπικό. Η χώρα διαχρονικά διαθέτει κυβερνήσεις, που
αναγκάζονται (υπό την πίεση των δανειστών τους) να κάνουν αλλαγές στο
κράτος υλοποιώντας το minimum από αυτές, την ώρα που η αριστερο ? (άκρα)
δεξιά αντιπολίτευση δεν επιθυμεί καμία αλλαγή. Έτσι, τα όποια μικρά
βήματα προς τη σωτηρία παραμένουν εύθραυστα και το ευνοϊκό κλίμα στην
Ε.Ε. κινδυνεύει να μην έχει αντίκρισμα ειδικά μετά τις επερχόμενες
γερμανικές εκλογές. Φεύγουν λοιπόν τα σύννεφα από το πολιτικό και
οικονομικό τοπίο της χώρας; Απλώς, κάπως αραιώνουν. Όμως, παραμένουν
πάντα σκοτεινά και απειλητικά.