Αυξάνεται το ενδιαφέρον των ισχυρών παικτών στον τομέα της ενέργειας για τις εξελίξεις στη ΝΑ Μεσόγειο
Του Τάσου Τσακίρογλου
Η
οικονομική κρίση σε Ελλάδα και Κύπρο αλλάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα
στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι νέοι συσχετισμοί δίνουν την ευκαιρία στους
διάφορους πρωταγωνιστές να επιδοθούν σε «παίγνια», με απώτερο στόχο την
αποκόμιση των μεγαλύτερων δυνατών κερδών, δεδομένου και του μεγάλου
διακυβεύματος που συνιστά ο παράγοντας «υδρογονάνθρακες».
Η αιφνίδια παρέμβαση του Αχμέτ Νταβούτογλου με το εκβιαστικό δίλημμα
«συνεκμετάλλευση ή διχοτόμηση στην Κύπρο», η οποία ήλθε λίγες μόνο μέρες
μετά το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Κωνσταντινούπολη με τη
συμμετοχή Σαμαρά – Ερντογάν, δημιουργεί έντονο προβληματισμό στην Αθήνα,
καθώς γίνεται φανερό ότι η τακτική αμφισβητήσεων κυριαρχικών
δικαιωμάτων στην κυπριακή και την (δυνάμει) ελληνική ΑΟΖ θα δώσει τον
τόνο στις μεταξύ τους σχέσεις το επόμενο διάστημα.
“Ευρωπαική ΑΟΖ”
Στο πλαίσιο αυτό ζητούμενο είναι ο σχεδιασμός της Αθήνας, η οποία
κινούμενη «θεσμικά» επιχειρεί το τελευταίο διάστημα να «διεθνοποιήσει»
το θέμα των θαλασσίων ζωνών και των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων είτε
μέσω της θεωρίας της «ευρωπαϊκής ΑΟΖ και των ευρωπαϊκών
πλουτοπαραγωγικών πόρων», είτε με παρεμβάσεις διαμαρτυρίας στον ΟΗΕ.
Ωστόσο, στη δεδομένη φάση αυτό που φαίνεται να κυριαρχεί σε ευρωπαϊκό
και διατλαντικό επίπεδο είναι η επιλογή της «συνεκμετάλλευσης», η οποία,
όμως, για να επιτευχθεί προϋποθέτει πολιτικές και διπλωματικές
διευθετήσεις. Αυτές με τη σειρά τους φέρνουν με επείγοντα τρόπο στο
τραπέζι τα ζέοντα και χρονίζοντα προβλήματα της περιοχής, όπως το
Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές διαφορές, για την επίλυση των οποίων οι
πιέσεις αναμένεται να ενταθούν στο έπακρο το επόμενο διάστημα.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Ζητούμενο αποτελεί, επίσης, και η εξέλιξη της σχέσης μεταξύ Τουρκίας
και Ισραήλ μετά την πρόσφατη εξομάλυνσή της υπό την υψηλή εποπτεία των
ΗΠΑ, καθώς η Αγκυρα επιθυμεί διακαώς τη μεταφορά τόσο των ισραηλινών όσο
και των μελλοντικών κυπριακών κοιτασμάτων στην Ευρώπη μέσω του εδάφους
της, επιλογή που πριμοδοτούν τόσο η Ουάσινγκτον όσο και η Μόσχα, η οποία
έχει ήδη εξασφαλίσει την πώληση του φυσικού αερίου από το ισραηλινό
κοίτασμα Ταμάρ. Δεν είναι τυχαίο ότι στην περίφημη συνέντευξή του ο Α.
Νταβούτογλου υποστήριξε ότι αυτή η λύση είναι η δέουσα, καθώς η μεταφορά
του υποθαλάσσια προς την Κρήτη και από εκεί στην Ελλάδα είναι
επικίνδυνη λόγω των μεγάλων σεισμικών ρηγμάτων.
Και χθες, πάντως, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γρηγόρης
Δελαβέκουρας, επανέλαβε ότι η λύση στο Κυπριακό μπορεί να βρεθεί μόνο
στο πλαίσιο του ΟΗΕ και υπενθύμισε πως ολόκληρη η διεθνής κοινότητα έχει
αναγνωρίσει το πρόβλημα της παράνομης εισβολής και κατοχής της
Κυπριακής Δημοκρατίας. Παράλληλα υπογράμμισε ότι «δεν πρέπει ούτε να
διανοούμαστε τη διχοτόμηση» και ότι επιβάλλεται «να αφήσουμε τους
Κύπριους να διαπραγματευτούν για το δικό τους μέλλον στη δική τους
χώρα».
t.tsakiroglou@efsyn.gr