ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΑΛΙΠΗΣ
Οταν ο Ανδρέας Παπανδρέου είπε στη Βουλή το περίφημο «mea culpa», ο
γλωσσομαθής και νομικός Κων. Μητσοτάκης έσκυψε στον διπλανό του
λατινομαθή Θανάση Κανελλόπουλο για να επιβεβαιώσει την ερμηνεία του
όρου.Τώρα τα λεξικά δεν χρειάζονται πλέον. Οι ρήτορες της Βουλής
γίνονται κατανοητοί από όλους ακόμη και στα καφενεία πέριξ των
λιμανιών.Με ελάχιστες εξαιρέσεις, ο λόγος ακόμη και αρχηγών
κομμάτων είναι απλός μέχρι και απλοϊκός. Ο διάλογος γίνεται με
συνθήματα, χωρίς επιχειρήματα και συνήθως με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς
και ενίοτε με ύβρεις και κραυγές.
Οι διαπληκτισμοί και οι αντιπαραθέσεις στη Βουλή θυμίζουν κοκορομαχίες ή καβγάδες σε γειτονιές, γίνονται με κακόηχα και βαρύγδουπα συνθήματα και με λέξεις ή φράσεις που ακούει κανείς μόνο στα καφενεία.Ο ρήτορας και «μάστορας» του λόγου Γεώργιος Παπανδρέου ακόμη και όταν ήθελε να γίνει σκληρός προτιμούσε να κατηγορήσει τον πολιτικό αντίπαλο αποφεύγοντας τους χαρακτηρισμούς για να επαναφέρει όμως τον καταγγέλλοντα τονίζοντας με έμφαση πως «δεν λέω ότι είσαι ψεύτης, αλλά λες ψέματα».
Πέρασαν τα χρόνια, για τέτοιες λεπτές ισορροπίες. Οι ρήτορες χάθηκαν, οι χειριστές του λόγου λιγόστεψαν κι ήρθαν οι «Ταλιμπάν» της Βουλής που μετρούν το μπόι τους με τις φωνές και τις βρισιές, οξύνοντας την αντιπαράθεση και ανεβάζοντας το πολιτικό θερμόμετρο.Ακόμη ηχούν στα αφτιά των Ελλήνων οι φράσεις για «τραβεστί οικονομία», «δεν έχεις τσίπα» ή «είσαι αρχιερέας της διαπλοκής», που απηύθυνε από το βήμα της Βουλής ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα πρωθυπουργός στον ευγενή κατά τα άλλα και ήρεμο καθηγητή Κ. Σημίτη, αφήνοντας άφωνους όλους τους βουλευτές.
Από εκεί κι ύστερα άνοιξαν οι... ουρανοί. Οι μεν εγκαλούν τους δε ότι είναι κλέφτες, άλλοι απειλούν ανοικτά τους πάντες ότι θα τους στείλουν στη φυλακή και ένας προβλέπει κάθε τόσο πως ο πρωθυπουργός (το ίδιο έλεγε και για τον προηγούμενο) θα φύγει από το Μαξίμου με ελικόπτερο.
Ο Κ. Σημίτης αναγκάστηκε να απαντήσει με το αταίριαστο για το ύφος του «είστε τζάμπα μάγκες» και μόλις την περασμένη Τρίτη ο Αντ. Σαμαράς κατέφυγε στο λαϊκό «δεν μασάμε στις απειλές σας».
Αλλά οι υλακές, οι απειλές και οι ψευτομαγκιές κυριαρχούν πλέον στον πολιτικό λόγο.Οι κατήγοροι αναζητούν όλο και πιο βαρύγδουπες λέξεις για να κατακεραυνώσουν τον αντίπαλο, νέες περίτεχνες φράσεις για να εντυπωσιάσουν, πιο καταγγελτικό λόγο και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για να ικανοποιήσουν τον φανατικό και «αγανακτισμένο» οπαδό τους ελλείψει επιχειρημάτων και πειστικού λόγου.
Οι υβριστές δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους, διαλαλώντας την εντιμότητά τους.Ισως γιατί ξεχνούν τη σοφή κινέζικη παροιμία που συμβουλεύει τον λαό πως «όταν ακούει κάποιον να μιλά συχνά για την τιμή του, άφησέ τον, γιατί την έχει χάσει...».Αλλά όλοι αυτοί οι ρήτορες της κραυγής και των συνθημάτων που μοιάζουν να κρατούν «ντουντούκα» στη Βουλή, το κακό συνεχίζουν να το πράττουν. Διώχνουν ή φοβίζουν τους επενδυτές και καλλιεργούν κλίμα μισαλλοδοξίας. Διχάζουν και φανατίζουν...
Οι διαπληκτισμοί και οι αντιπαραθέσεις στη Βουλή θυμίζουν κοκορομαχίες ή καβγάδες σε γειτονιές, γίνονται με κακόηχα και βαρύγδουπα συνθήματα και με λέξεις ή φράσεις που ακούει κανείς μόνο στα καφενεία.Ο ρήτορας και «μάστορας» του λόγου Γεώργιος Παπανδρέου ακόμη και όταν ήθελε να γίνει σκληρός προτιμούσε να κατηγορήσει τον πολιτικό αντίπαλο αποφεύγοντας τους χαρακτηρισμούς για να επαναφέρει όμως τον καταγγέλλοντα τονίζοντας με έμφαση πως «δεν λέω ότι είσαι ψεύτης, αλλά λες ψέματα».
Πέρασαν τα χρόνια, για τέτοιες λεπτές ισορροπίες. Οι ρήτορες χάθηκαν, οι χειριστές του λόγου λιγόστεψαν κι ήρθαν οι «Ταλιμπάν» της Βουλής που μετρούν το μπόι τους με τις φωνές και τις βρισιές, οξύνοντας την αντιπαράθεση και ανεβάζοντας το πολιτικό θερμόμετρο.Ακόμη ηχούν στα αφτιά των Ελλήνων οι φράσεις για «τραβεστί οικονομία», «δεν έχεις τσίπα» ή «είσαι αρχιερέας της διαπλοκής», που απηύθυνε από το βήμα της Βουλής ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα πρωθυπουργός στον ευγενή κατά τα άλλα και ήρεμο καθηγητή Κ. Σημίτη, αφήνοντας άφωνους όλους τους βουλευτές.
Από εκεί κι ύστερα άνοιξαν οι... ουρανοί. Οι μεν εγκαλούν τους δε ότι είναι κλέφτες, άλλοι απειλούν ανοικτά τους πάντες ότι θα τους στείλουν στη φυλακή και ένας προβλέπει κάθε τόσο πως ο πρωθυπουργός (το ίδιο έλεγε και για τον προηγούμενο) θα φύγει από το Μαξίμου με ελικόπτερο.
Ο Κ. Σημίτης αναγκάστηκε να απαντήσει με το αταίριαστο για το ύφος του «είστε τζάμπα μάγκες» και μόλις την περασμένη Τρίτη ο Αντ. Σαμαράς κατέφυγε στο λαϊκό «δεν μασάμε στις απειλές σας».
Αλλά οι υλακές, οι απειλές και οι ψευτομαγκιές κυριαρχούν πλέον στον πολιτικό λόγο.Οι κατήγοροι αναζητούν όλο και πιο βαρύγδουπες λέξεις για να κατακεραυνώσουν τον αντίπαλο, νέες περίτεχνες φράσεις για να εντυπωσιάσουν, πιο καταγγελτικό λόγο και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για να ικανοποιήσουν τον φανατικό και «αγανακτισμένο» οπαδό τους ελλείψει επιχειρημάτων και πειστικού λόγου.
Οι υβριστές δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους, διαλαλώντας την εντιμότητά τους.Ισως γιατί ξεχνούν τη σοφή κινέζικη παροιμία που συμβουλεύει τον λαό πως «όταν ακούει κάποιον να μιλά συχνά για την τιμή του, άφησέ τον, γιατί την έχει χάσει...».Αλλά όλοι αυτοί οι ρήτορες της κραυγής και των συνθημάτων που μοιάζουν να κρατούν «ντουντούκα» στη Βουλή, το κακό συνεχίζουν να το πράττουν. Διώχνουν ή φοβίζουν τους επενδυτές και καλλιεργούν κλίμα μισαλλοδοξίας. Διχάζουν και φανατίζουν...