Αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη χρηματοοικονομική κρίση στην ιστορία της
και διψασμένη για ανάπτυξη, η Ευρωπαϊκή Ενωση στρέφει περισσότερο από
ποτέ την προσοχή της στον ζωτικό τομέα της ενέργειας.Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον ευρωπαϊκό Ενεργειακό Χάρτη μέχρι το 2050.Σε αυτόν θα στηριχθούν οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα διαμορφώσουν
την ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης για τα επόμενα χρόνια. Δύο είναι οι
θεμελιώδεις στόχοι αυτής της πολιτικής: Η διασφάλιση ανεμπόδιστου
ενεργειακού εφοδιασμού και η μείωση της σημερινής τεράστιας ενεργειακής
εξάρτησης της Ευρώπης από τρίτους.Η προοπτική αξιοποίησης των ενεργειακών δυνατοτήτων της Ελλάδας και της
Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο αποκτά έτσι ιδιαίτερη ευρωπαϊκή σημασία.
Εντάσσεται πλήρως στην ενεργειακή στρατηγική της Ευρώπης.Το επιβεβαίωσε με σαφή τρόπο ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Ελληνα πρωθυπουργό στην Αθήνα. Οι δηλώσεις Ολάντ επιβεβαίωσαν και κάτι ακόμα, που έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα και την Κύπρο. Οτι η αξιοποίηση των ενεργειακών δυνατοτήτων της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί παρά να στηριχθεί στην επικράτηση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.Τα τελευταία χρόνια, η γενική αυτή παραδοχή, που ταυτίζεται με τις σταθερές θέσεις της Ελλάδας, έχει εξειδικευθεί σε σειρά πολιτικών και νομοθετικών κειμένων που έχει υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τις περισσότερες φορές έπειτα από ελληνική πρωτοβουλία. Δίνω ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα:
- Στο ψήφισμα για την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική της Ε.Ε., του 2010, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «ζητεί από τα ενδιαφερόμενα παράκτια κράτη να επιλύσουν ζητήματα οριοθέτησης βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και να έρθουν σε συμφωνία όσον αφορά τις θαλάσσιες ζώνες τους».
- Στον Χρηματοδοτικό Κανονισμό για την περαιτέρω ανάπτυξη της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής, μετά από επιμονή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τονίζεται ότι «Τα τρίτα κράτη θα προτρέπονται εντόνως (shall be urged) να κυρώσουν και να εφαρμόσουν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Ιδιαίτερη σημασία έχει -η για πρώτη φορά- καταγραφή στο ψήφισμα του 2010 για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, της ξεκάθαρης θέσης ότι «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει υπογραφεί από την Ε.Ε., τα 27 κράτη-μέλη και όλες τις άλλες υποψήφιες χώρες και ότι αποτελεί τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου και καλεί, ως εκ τούτου, την τουρκική κυβέρνηση να υπογράψει και να κυρώσει τη σύμβαση αυτή χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις».
Η σαφής αυτή θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επαναλήφθηκε αυτολεξεί την επόμενη χρονιά και αναμένεται να επαναληφθεί και φέτος. Δημιουργείται έτσι ένα σταθερό προηγούμενο που αφορά τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ενωσης-Τουρκίας.
Πρόσφατα στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Ερευνας και Ενέργειας έγινε ακόμα ένα πολύ σημαντικό βήμα. Στην Εκθεση για τον ενεργειακό χάρτη πορείας για το 2050, υπογραμμίζεται ότι: «Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για χάραξη πολιτικής της Ε.Ε. στον τομέα της θαλάσσιας γεώτρησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της οριοθέτησης των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟZ) των κρατών-μελών της Ε.Ε. και των σχετικών τρίτων χωρών, σύμφωνα με τη Σύμβαση UNCLOS, την οποία έχουν προσυπογράψει όλα τα κράτη-μέλη και η Ε.Ε. καθαυτή».
Συμπέρασμα: Τα τελευταία χρόνια έχει διαμορφωθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μια πολιτική, νομική και διπλωματική «κρίσιμη μάζα», ένα ισχυρό προηγούμενο, υπέρ της ανάγκης κύρωσης, εφαρμογής και σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας από τα τρίτα κράτη.
Είναι ένα σημαντικό εφόδιο στην προσπάθεια της Ελλάδας και της Κύπρου να αξιοποιήσουν τις ενεργειακές δυνατότητές τους. Να ασκήσουν πλήρως -σε περιβάλλον ασφάλειας και σταθερότητας- τα κυριαρχικά δικαιώματα που τους δίνει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας προς όφελος των ιδίων και της Ευρώπης.
* Ο κ. Γιώργος Σ. Κουμουτσάκος είναι ευρωβουλευτής της Ν.Δ.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 04/03/2013)
