“Μπορούμε και χωρίς την Ε.Ε. Αν μας αρνηθούν την
ένταξη δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου” δηλώνει ο Erdogan. "Ο
Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης δεν αποτελεί εναλλακτική στην Ε.Ε."
αντιτείνει ο Abdullah Gul.Η περιοδεία του Τούρκου πρωθυπουργού στην κεντρική
Ευρώπη έδωσε την Tayyip Erdogan άλλη μία ευκαιρία για να διατυπώσει σε
υψηλούς τόνους τις αιτιάσεις που απευθύνει το τελευταίο διάστημα προς
τους “27” σχετικά με την τελματωμένη ενταξιακή πορεία της χώρας του.
Ωστόσο, δεν υπήρξε εντέλει διαφωτιστικός ως προς το κύριο ερώτημα, αν
δηλ. η κυβέρνησή του απλώς διαπραγματεύεται, έστω και με ιδιόρρυθμο
τρόπο, την αναθέρμανση της ευρωπαϊκής της προοπτικής ή έχει παραιτηθεί
από αυτήν, αναζητώντας ευφάνταστες εναλλακτικές. Ούτως ή άλλως, οι
δηλώσεις του για πιθανή προσχώρηση στον “πολύ ισχυρότερο” Οργανισμό
Συνεργασίας της Σαγκάης είναι πολύ πρόσφατες και έχουν εμφανώς διχάσει
την τουρκική πολιτική σκηνή.
“Μπορούμε και χωρίς την Ε.Ε. Αν μας αρνηθούν την ένταξη δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου” δήλωσε ο Erdogan μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Πράγα και θεώρησε “απολύτως φυσιολογικό” το να αντιδρά η Τουρκία στην “έλλειψη σεβασμού” που αντιμετωπίζει, καθώς σε καμία άλλη χώρα, όπως είπε, δεν επιφυλάχθηκε παρόμοια μεταχείριση. Υπενθύμισε δε ότι στην ευρωπαϊκή περιπέτεια που ξεκίνησε το 1963, οι μόνες πραγματικές στιγμές προόδου ήταν η υπογραφή της Τελωνειακής Ένωσης το 1963, η Συμφωνία της Μαδρίτης το 1999 για την χορήγηση στην Τουρκία καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας και η χορήγηση κατόπιν ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Αφού δε εικονογράφησε την επιμονή της χώρας του, με το χαρακτηριστικό παράδειγμα των 112 ταξιδιών σε ευρωπαϊκές χώρες (το 33 από αυτά μόνο στις Βρυξέλλες) που έχει πραγματοποιήσει την τελευταία τετραετία ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Egemen Bagis, ο Erdogan επιχείρησε να σχετικοποιήσει τα περί Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (στον οποίο, όπως υπενθύμισε, η χώρα του αποτελεί “εταίρο διαλόγου” από το περασμένο καλοκαίρι), λέγοντας ότι η Τουρκία αναζητά αγορές παντού, από την Ένωση Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) μέχρι την Αφρική, με την οποία το διμερές εμπόριο εκτοξεύθηκε επί των ημερών του από τα 3,5 εκατ. στα 20 εκατ. δολάρια.
Το ότι αυτά ειπώθηκαν από το έδαφος της κατά Rumsfeld “Νέας Ευρώπης”, με τον παρία της ευρωπαϊκής σκηνής Ούγγρο πρωθυπουργό Victor Orban να εξαίρει τον Erdogan ως πρότυπο και για τη δική του χώρα, δεν είναι προφανώς άσχετο με τις δυσκολίες, αλλά ενδεχομένως και τις ευκαιρίες που παρουσιάζει για την Τουρκία η προοπτική μιας "Έυρώπης α λα καρτ", όπως την επιθυμεί η Βρετανία, μεγαλύτερος υποστηρικτής της τουρκικής ένταξης.
“Είμαστε δεσμευμένοι στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Είναι αλήθεια ότι αυτές δεν βρίσκονται στο επιθυμητό επίπεδο λόγω ορισμένων προκαταλήψεων και ο πρωθυπουργός εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για αυτό. Όμως ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης δεν αποτελεί εναλλακτική στην Ε.Ε.” δήλωνε την ίδια ώρα, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Σέρβο ομόλογό του, ο άλλοτε “υπαρχηγός” του κυβερνώντος κόμματος και νυν Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Abdullah Gul, προσπαθώντας να διαλύσει κάπως τη σύγχυση που έφερε η αντιπαραβολή από μέρους του Erdogan της Ενωμένης Ευρώπης με τον συνασπισμό ασφαλείας που έχουν συγκροτήσει η Ρωσία, η Κίνα και οι κεντρασιατικές δημοκρατίες. Μολονότι ο αραβομαθής Gul αποτελούσε ανέκαθεν τον κατεξοχήν δίαυλο επικοινωνίας των Τούρκων κυβερνώντων με τη Μέση Ανατολή (όπως καταδεικνύει και η επίσκεψη που πραγματοποιεί στην Αίγυπτο, προσκεκλημένος του προέδρου Morsi), η τοποθέτησή του στο ζήτημα της Ε.Ε. ήταν πάντοτε, και όχι μόνο λόγω του διαφορετικού θεσμικού τους ρόλου, πολύ πιο σαφής από αυτήν του Erdogan στην επιμονή στην ευρωπαϊκή πορεία.
Όσο για τον αρχηγό της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Kemal Kilicdaroglu, ο οποίος είπε ότι από το 1071 (χρονιά της μάχης του Μαντζικέρτ) η πορεία των Τούρκων είναι προς Δυσμάς και όχι προς Ανατολάς και ότι η ένταξη στην Ε.Ε. δεν είναι μόνο θέμα αγορών αλλά και αξιών, ο Erdogan περιορίσθηκε να αναφέρει ότι η Τελωνειακή Ένωση επιτεύχθηκε επί των ημερών της Tansu Ciller - και ότι αν ποτέ ο αντίπαλός του ερχόταν στα πράγματα θα άλλαζε γνώμη σε 24 ώρες...