06 Φεβρουαρίου 2013

Από τον Γκρομίκο στη Μέρκελ

http://studentthinktank.eu/wp-content/uploads/2011/06/Plaatje-Daniel-eu-germany.jpg Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ο Γκρομίκο είτε ως μόνιμος αντιπρόσωπος της ΕΣΣΔ στον ΟΗΕ, είτε ως υπουργός Εξωτερικών της χώρας είχε πάρει το προσωνύμιο «ο κύριος Νιέτ» από τα συνεχή βέτο που ασκούσε η Μόσχα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Διεθνούς Οργανισμού.
Τον τίτλο αυτό θα μπορούσε να διεκδικήσει επαξίως η καγκελάριος Μέρκελ σε ό,τι αφορά όχι μόνον το μέλλον της Ευρωζώνης αλλά το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης συνολικά.
Πιο πρόσφατο δείγμα γραφής η επίμονη προσπάθεια του Βερολίνου να περιορίσει το εύρος και το βάθος των αρμοδιοτήτων της Τραπεζικής Ενωσης, αλλά τελευταίο η ανοικτά αρνητική στάση στην ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία όπως προκύπτει συνολικά από τη στάση της κυβέρνησης Μέρκελ τόσο στο Μαλί όσο και στην ετήσια διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια που πραγματοποιήθηκε 1 - 4 Φεβρουαρίου στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας.


Πρώτον, η Γερμανία σε ό,τι αφορά το Μαλί κράτησε επί της ουσίας την ίδια στάση που κράτησε την Ανοιξη του 2011 στη Λιβύη, διαφοροποιούμενη σαφώς από τη Γαλλία και διακηρύσσοντας εμμέσως πλην σαφώς ότι δεν θεωρεί τη σταθερότητα στην Υποσαχάρια και τη Βόρεια Αφρική αλλά και τη Μεσόγειο κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον. Η αιτιολόγηση που διοχετεύεται πλαγίως ότι η καγκελάριος φοβάται υπερπόντια στρατιωτική εμπλοκή στην προεκλογική περίοδο δεν πείθει, καθώς αποτελεί επανάληψη της επίκλησης από το 2009 μέχρι και σήμερα μιας σειράς τοπικών εκλογικών αναμετρήσεων για να δικαιολογηθεί η παρελκυστική πολιτική του Βερολίνου στην Ευρωζώνη.

Δεύτερον, στην ομιλία του στη Διάσκεψη του Μονάχου ο Γερμανός υπουργός Αμυνας Ντεμεζιέρ φάνηκε από επιφυλακτικός έως αρνητικός σε περαιτέρω βήματα της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας, με τη δικαιολογία ότι δεν πρέπει να στηθούν παράλληλες με το ΝΑΤΟ δομές.

Το παράδοξο είναι πρωτοφανές, καθώς ο Ομπάμα όχι μόνον θα ήθελε αυξημένη συμμετοχή της Ευρώπης σε υπερπόντιες επεμβάσεις, αλλά έχει καταστήσει σαφές ότι σε αντίθεση με τους προκατόχους του Μπους και του Κλίντον δεν έχει καμιά επιφύλαξη στην ανάπτυξη και ενίσχυση αμιγώς ευρωπαϊκών αμυντικών δομών.

Η επιφυλακτική έως αρνητική στάση της Γερμανίας σε θέματα Αμυνας θέτει εν αμφιβόλω το αντίκρισμα των δηλώσεων κυβερνητικών αξιωματούχων ότι η Δημοσιονομική Ενωση θα πρέπει να πλαισιωθεί από την Πολιτική Ενωση: Αν η Πολιτική Ενωση, που είναι συνώνυμη της σταδιακής μετεξέλιξης σε Ομοσπονδία, δεν περιλαμβάνει κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική τότε περί τίνος ακριβώς θα πρόκειται;

Η Γερμανία διστάζει συνολικά μπροστά στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, δεν έχει ακόμη απαντήσει καταφατικά στο ερώτημα αν θέλει ή όχι να αναλάβει το κόστος μιας πραγματικής ομοσπονδιακής μετεξέλιξης της Ευρωζώνης, και όσο υπάρχει αυτή η εκκρεμότητα δεν θέλει να προχωρήσει σε κανένα μη αντιστρέψιμο και δεσμευτικό βήμα.

Πριν από μια δεκαετία ακριβώς, η Μέρκελ στηλίτευε τον τότε καγκελάριο Σρέντερ για τη σύγκρουση με τις ΗΠΑ εν όψει της επικείμενης αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, ως γραμμή πλεύσης που υποσκάπτει την ατλαντική αξιοπιστία της χώρας.

Δέκα χρόνια μετά, η επίκληση του βεβαρημένου ιστορικού παρελθόντος αλλά και του προεκλογικού πολιτικού κόστους δεν μπορούν να αποκρύψουν τη σκληρή πραγματικότητα, που δεν είναι άλλη από το συνολικά μετέωρο ευρωπαϊκό βήμα του Βερολίνου.

Με άλλα λόγια, στο Βερολίνο δεν δυσφορούν μόνον με τον δανεισμό του Νότου της Ευρωζώνης, αλλά πιστεύουν ότι δεν έχουν κοινά συμφέροντα ασφαλείας με τις μεσογειακές χώρες.
 
Μετέωρο βήμα
Η Γερμανία διστάζει συνολικά μπροστά στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, δεν έχει ακόμη απαντήσει καταφατικά στο ερώτημα αν θέλει ή όχι να αναλάβει το κόστος μιας πραγματικής ομοσπονδιακής μετεξέλιξης της Ευρωζώνης και όσο υπάρχει αυτή η εκκρεμότητα δεν θέλει να προχωρήσει σε κανένα μη αντιστρέψιμο και δεσμευτικό βήμα.
kapopoulos@pegasus.gr