Το μήνυμα της αμερικανικής κυβέρνησης ότι δε θα επιθυμούσε επ’ ουδενί
την πώληση της ΔΕΠΑ στους Ρώσους, μετέφερε εκ μέρους της Ουάσιγκτον το
υψηλόβαθμο στέλεχος του State Department Έρικ Ρούμπιν ο οποίος
επισκέφθηκε ατύπως την Αθήνα την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με την
εφημερίδα «Κεφάλαιο» η επίσκεψη του αμερικανού διπλωμάτη, αν και
κρατήθηκε επιμελώς μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, είχε εξέχουσα
σημασία και σηματοδοτεί την κορύφωση των αμερικανικών πιέσεων ενόψει της
12ης Απριλίου, ημερομηνίας κατά την οποία κατατίθενται οι δεσμευτικές
προσφορές στο ΤΑΙΠΕΔ και μπαίνει στην τελική ευθεία η πώληση της
εταιρείας αερίου.Το γεγονός ότι η αμερικανική πλευρά, σε αντίθεση με το Βερολίνο, δε θα έβλεπε με καλό μάτι την απόκτηση της ελληνικής εταιρείας από το ρωσικό γίγαντα του αερίου, δεν αποτελεί είδηση. Ωστόσο κατά τις επαφές το υψηλόβαθμο στέλεχος του Στέητ Ντιπάρτμεντ, ανέλυσε μια σειρά από λόγους ευρύτερου γεωπολιτικού και οικονομικού ενδιαφέροντος, που καθιστούν ανεπιθύμητη μια τέτοια εξέλιξη.
Εκείνο που επισημαίνεται από την αμερικανική διπλωματία είναι ο κίνδυνος η χώρα μας να οδηγηθεί σε μια άτυπη ενεργειακή «ομηρία» της Μόσχας με ευρύτερες γεωπολιτικές διαστάσεις. Στόχος της Ρωσίας, σύμφωνα με το μήνυμα που μετέφερε η Ουάσιγκτον είναι να διατηρήσει πάση θυσία μονοπωλιακές συνθήκες στις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου και αποκομίζει σημαντικά υπερκέρδη συγκριτικά με αγορές της κεντρικής ή δυτικής Ευρώπης όπου υπάρχουν εναλλακτικοί προμηθευτές και η Gazprom αναγκάζεται να πουλάει το αέριό της φθηνότερα με χαμηλότερα περιθώρια κέρδους. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι η Gazprom μαζί με την επίσης ρωσική Negusneft (η οποία έχει δηλώσει ότι θα προμηθεύεται αέριο από τη Gazprom σε περίπτωση που κερδίσει το διαγωνισμό) έχουν καταθέσει τις υψηλότερες προσφορές για τη ΔΕΠΑ, επιχειρώντας να προασπίσουν ευρύτερα επιχειρηματικά συμφέροντα της Μόσχας στην περιοχή των Βαλκανίων. Επί της ουσίας, όπως τονίστηκε κατά τις επαφές με υψηλόβαθμους κυβερνητικούς παράγοντες, η ρωσική εταιρεία δίνει «μάχη επιβίωσης» και διατήρησης του άτυπου μονοπωλίου που διατηρεί στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι ο κ. Ρούμπιν κατά την επίσκεψή του είχε επαφές όχι μόνο με την ελληνική κυβέρνηση αλλά και με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα. Επίσης είχαν προηγηθεί προ δύο εβδομάδων, επαφές του βοηθού υφυπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ, με την ελληνική κυβέρνηση στο περιθώριο της επίσκεψης υπό τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στο Κατάρ.
ΔΝΤ
Η στάση της Ουάσιγκτον βρίσκεται σε απόσταση από το Βερολίνο, το οποίο διατηρεί παραδοσιακά καλές σχέσεις με τη Μόσχα, ενώ ταυτόχρονα έχει στρέψει το βλέμμα του στις εξελίξεις που συντελούνται στην Ανατολική Μεσόγειο, προσβλέποντας να αποκτήσει πρόσβαση στα χρυσοφόρα κοιτάσματα αερίου της περιοχής. Μάλιστα σύμφωνα με την εφημερίδα όταν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη ανέφεραν στον αμερικανό διπλωμάτη ότι η τρόικα πιέζει για την πώληση της ΔΕΠΑ, η απάντηση που έλαβαν από τον κ. Ρούμπιν ήταν αφοπλιστική: «Τρόικα δεν είναι μόνο οι Βρυξέλλες, είναι και το ΔΝΤ, το οποίο είμαστε βέβαιοι ότι μπορεί να κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν γύρω από τη συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση».
Στη μέση βέβαια των διαφορετικών απόψεων στις δύο όχθες του Ατλαντικού βρίσκεται η Αθήνα, η οποία καλείται να διαχειριστεί με τον πλέον επωφελή τρόπο για τα εθνικά συμφέροντα, το διεθνές ενδιαφέρον. Το γεγονός ότι βρίσκεται μεταξύ διασταυρούμενων πυρών ίσως αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για την ελληνική διπλωματία καθώς τελικά το ισχυρό ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα μπορεί να δώσει διαπραγματευτική ισχύ στην Αθήνα
TAP
Καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις διεργασίες διαδραματίζει και το γεγονός ότι η χώρα μας αποτελεί «ζωτικό» διάδρομο μέσω του αγωγού TAP – η διακρατική συμφωνία για την κατασκευή του οποίου υπεγράφη μετά από αρκετές δυσκολίες την περασμένη Τετάρτη στην Αθήνα – ο οποίος μπορεί να σπάσει το επί δεκαετίες μονοπώλιο της ρωσικής εταιρίας στο αέριο των αγωγών της νοτιανατολικής Ευρώπης. Όπως διαμήνυσε ο αμερικανός διπλωμάτης στην ελληνική κυβέρνηση, πιθανή πώληση της ΔΕΠΑ στη Gazprom θα βάλει τέλος στο project του TAP και ταφόπλακα στην επένδυση του 1,5 δις ευρώ.
South Stream
Ταυτόχρονα όμως ο αμερικανός διπλωμάτης αποκάλυψε μια σειρά από άλλες άγνωστες πτυχές και νέα δεδομένα το φαραωνικό project του South Stream, μέσω του οποίου η Gazprom επιχειρεί να «στεγανοποιήσει» το μονοπώλιό της. Σύμφωνα με στοιχεία που αποκάλυψε η αμερικανική πλευρά το πραγματικό κόστος του αγωγού δεν είναι 20 δις δολάρια, όπως έχει ανακοινώσει η Gazprom αλλά 55 δις δολάρια καθώς έχει αποκρυφτεί από τους Ρώσους το γεγονός ότι απαιτούνται εκτεταμένες επενδύσεις εντός του ρωσικού δικτύου. Με αυτό το κόστος η απόσβεση του αγωγού δεν μπορεί να γίνει εφόσον υπάρχουν ανταγωνιστές στις αγορές των Βαλκανίων.
Φρένο και στην ΑΟΖ
Το δεύτερο εξαιρετικά σημαντικό μήνυμα που μετέφερε ο αμερικανός διπλωμάτης στην ελληνική κυβέρνηση αφορά στο θέμα της ανακήρυξης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Σύμφωνα με την αμερικανική θέση, στην παρούσα φάση η μονομερής ανακήρυξη ΑΟΖ θα δημιουργούσε αναίτια ένταση διαταράσσοντας τις λεπτές ισορροπίες που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Το θέμα συζητήθηκε και με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, με την επισήμανση ότι η αμερικανική πλευρά επιθυμεί να προχωρήσουν οι απαραίτητες διεργασίες που θα επιτρέψουν την αξιοποίηση πιθανών κοιτασμάτων νοτίως της Κρήτης, χωρίς οι διεργασίες αυτές να θεωρηθούν ως μονομερείς κινήσεις ανεβάζοντας ακόμη περισσότερο το θερμόμετρο στην ευρύτερη περιοχή, με δεδομένη την ένταση που ήδη επικρατεί στο τρίγωνο Άγκυρας, Λευκωσίας, Τελ Αβίβ.
Άποψη της αμερικανικής πλευράς σε κάθε περίπτωση είναι ότι τα όποια θέματα υπάρχουν θα πρέπει να διευθετηθούν με τρόπο τέτοιο που να μη δημιουργούνται προβλήματα και ότι οι κινήσεις για την αξιοποίηση του πιθανού πλούτου που βρίσκεται σε περιοχές όπως νότια της Κρήτης μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς να απειληθούν εντάσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση εκτιμάται ότι θα υπάρξει εποικοδομητική συνεισφορά της αμερικανικής πλευράς.
http://www.energypress.gr
