Πρώτον, τις παρενέργειες της Αραβικής Ανοιξης στη Συρία κυρίως, αλλά και στις ασταθείς Αίγυπτο και Λιβύη που έρχονται να προστεθούν στην από δεκαετίες ανοικτή πληγή της αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης.
Δεύτερον, στην εκ των πραγμάτων φθίνουσα αμερικανική ηγεμονική παρουσία στην περιοχή, που παρά τη βαρύνουσα ναυτική της παρουσία είναι φανερό ότι δεν συνοδεύεται πλέον από δεδομένη βούληση και δυνατότητα άμεσης εμπλοκής σε εστίες συγκρούσεων και κρίσεων.
Στα παραπάνω ας προστεθούν τόσο η συμβολική ρωσική παρουσία, με τη Μόσχα να δίνει μάχη οπισθοφυλακής για την τελευταία ναυτική της βάση στη Συρία όσο και η απουσία κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για την περιφερειακή σταθερότητα, που είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ασφαλή εκμετάλλευση και μεταφορά ενέργειας.
Με αυτά τα δεδομένα η Τουρκία προβάλλει να είναι η μόνη δύναμη που έχει προγραμματίσει την αύξηση της ναυτικής της παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, μια φιλοδοξία που υπερβαίνει την κατοχύρωση των τουρκικών θέσεων για την οροθέτηση των θαλάσσιων ζωνών: Στα ανοικτά της θάλασσας, στα διεθνή ύδατα, η διεκδίκηση στρατηγικού βάθους είναι ένα εγχείρημα πολύ χαμηλού κόστους σε σύγκριση με το βραχυκύκλωμα παρόμοιων χερσαίων φιλοδοξιών στη φλεγόμενη Συρία, στο ασταθές Ιράκ, αλλά και στην αμφίσημη σχέση με την Τεχεράνη, όπου συνυπάρχουν στοιχεία τακτικής σύμπλευσης και στρατηγικού ανταγωνισμού.
Η Γαλλία είναι η μόνη δύναμη που παρά τις σημερινές δημοσιονομικές της δυσχέρειες μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες ευρωπαϊκών διαστάσεων για τη διασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων της Γηραιάς Ηπείρου στη Μεσόγειο και κυρίως στο ασταθές ανατολικό της τμήμα, καθιστάμενη το σημείο αναφοράς μιας σταθερής ευρωπαϊκής παρουσίας που θα αποτρέπει μια διολίσθηση στη θαλάσσια «βαλκανοποίηση» της περιοχής.
Η πρόκληση είναι στρατηγικών διαστάσεων: Μετά την ήττα του Ναπολέοντα το 1815 και μέχρι το 1947 η Μεσόγειος βρισκόταν σταθερά υπό την Pax Britannica και στη συνέχεια μέχρι και τις μέρες μας υπό την Pax Americana, την οποία δεν μπόρεσε να αμφισβητήσει η σταθερή ναυτική παρουσία της ΕΣΣΔ στην περιοχή από τα τέλη της δεκαετίας του '60 μέχρι και το 1990-91.
Σε αυτή τη γενικότερη σύμπτωση ευρωπαϊκών ζωτικών συμφερόντων θα πρέπει να εγγράψουμε τη στήριξη Ολάντ στη χώρα μας για έρευνες υδρογονανθράκων.
Μια συνολική μεσογειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ένα σύνθετο ζητούμενο: Η πρωτοβουλία Σαρκοζί για Μεσογειακή Ενωση το 2007 συνάντησε την απερίφραστη εναντίωση της Γερμανίας αλλά και την άρνηση τότε της Ιταλίας και της Ισπανίας να δεχθούν την πρωτοκαθεδρία της Γαλλίας, ενώ σήμερα η δημοσιονομική κρίση που πλήττει τον Νότο της Ευρωζώνης και πιέζει και το Παρίσι καθιστά την επανεκκίνηση της πρωτοβουλίας ακόμη πιο δυσχερή.Η ταύτιση στον μέγιστο δυνατό βαθμό του χειρισμού της κατοχύρωσης των συνολικών ζωτικών συμφερόντων της χώρας μας στην Ανατολική Μεσόγειο με ευρωπαϊκές προτεραιότητες, όπως επί του παρόντος εκφράζονται από τη Γαλλία, προβάλλει ως μονόδρομος.
Σημείο αναφοράς
Η Γαλλία είναι η μόνη δύναμη, που παρά τις σημερινές δημοσιονομικές της δυσχέρειες, μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες ευρωπαϊκών διαστάσεων για τη διασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων της Γηραιάς Ηπείρου στη Μεσόγειο και κυρίως στο ασταθές ανατολικό της τμήμα, καθιστάμενη το σημείο αναφοράς μιας σταθερής ευρωπαϊκής παρουσίας που θα αποτρέπει μια διολίσθηση στη θαλάσσια «βαλκανοποίηση» της περιοχής.
