Μαρία Καρχιλάκη ,Η ανακοίνωση των προσώπων που θα στελεχώσουν τη νέα κυβέρνηση της Τουρκίας υπό τον, επίσης, νέο πρωθυπουργό -και έμπιστο συνεργάτη επί δύο δεκαετίες- του Ταγίπ Ερντογάν, Μπιναλί Γιλντιρίμ, είναι, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, θέμα ωρών.«Έχουμε
εισέλθει σε μια περίοδο 'ντε φάκτο' προεδρικού συστήματος, όπου οι
πολιτικές του Ερντογάν θα εφαρμόζονται ξεκάθαρα», λέει, δίχως
περιστροφές, στο Ρόιτερς ανώτατος αξιωματούχος του κυβερνώντος κόμματος
και προβλέπει ότι το νέο κυβερνητικό σχήμα θα είναι το...νυν
εξαιρουμένων πέντε ή έξι υπουργών οι οποίοι θα αντικατασταθούν. «Οι
αποφάσεις του Ερντογάν θα εφαρμόζονται ασυζητητί», προσθέτει,
επαναλαμβάνοντας με άλλα λόγια ό,τι έχει μόλις πει.Η πλευρά
Ερντογάν, η οποία διαρκώς υπενθυμίζει τα δεινά από τις ασταθείς
κυβερνήσεις συνεργασίας στη δεκαετία του '90, υποστηρίζει ότι το
προεδρικό σύστημα διασφαλίζει την ομαλότητα.Όλοι οι άλλοι απαντούν με μια λέξη: Αυταρχισμός.
Υποστηρικτές του Ερντογάν στο πρόσφατο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος - Πηγή: REUTERS/Umit Bektas
Οι έρευνες που έχουν διατάξει οι τούρκοι εισαγγελείς κατά πολιτών για προσβολή του Ερντογάν ξεπερνούν τις 1.800· εφημερίδες που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση εξαναγκάζονται σε λουκέτο· δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί που ασκούν κριτική απολύονται.
«Tρομακτική απομάκρυνση από τις ευρωπαϊκές αξίες», χαρακτήρισε ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, την υπερσυγκέντρωση εξουσιών από τον Ερντογάν, υπό τον οποίο, συνέχισε κατακεραυνώνοντας, «η Τουρκία οδεύει προς 'ενός ανδρός αρχή'»· ξεκαθάρισε πως η Ευρωβουλή δεν θα συζητήσει κατάργηση της βίζας για τους πολίτες της χώρας έως ότου η Άγκυρα εκπληρώσει όλα τα κριτήρια της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης του αντιτρομοκρατικού νόμου, την οποία ο Ερντογάν αρνείται πεισματικά.
Ανεξαρτησία των θεσμών, ζήτησε η Μέρκελ στη συνάντηση που είχε χθες μαζί του στο περιθώριο της Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Διάσκεψης: «Έκανα σαφές στη συζήτηση πως χρειαζόμαστε ισχυρή ανεξάρτητη δικαιοσύνη, ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, ισχυρό Κοινοβούλιο». Δια του συμβούλου του επί οικονομικών θεμάτων, Γιτζίτ Μπουλούτ, έτριξε τα δόντια, εκείνος, απειλώντας με αναστολή των συμφωνιών με τη Ευρωπαϊκή Ένωση.
O πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίρμ, με τη γυναίκα του Σεμιχά και τα εγγόνια τους - Πηγή: REUTERS/Umit Bektas
Για να μετατραπεί το πολίτευμα της Τουρκίας σε προεδρικό -όπως επιδιώκει ο Ερντογάν για να ασκεί εκτελεστική εξουσία, την οποία κατ’ ουσίαν έχει- χρειάζεται αλλαγή Συντάγματος. Οι τρόποι είναι δύο, όμως μόνον ο ένας έχει πιθανότητες επιτυχίας: Να ψηφίσουν τις αναθεωρήσεις τουλάχιστον οι 330 βουλευτές από τους 550 και στη συνέχεια να τις εγκρίνει με δημοψήφισμα ο λαός.
Υποστηρικτές του Ερντογάν στο πρόσφατο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος - Πηγή: REUTERS/Umit BektasΟι έρευνες που έχουν διατάξει οι τούρκοι εισαγγελείς κατά πολιτών για προσβολή του Ερντογάν ξεπερνούν τις 1.800· εφημερίδες που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση εξαναγκάζονται σε λουκέτο· δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί που ασκούν κριτική απολύονται.
«Tρομακτική απομάκρυνση από τις ευρωπαϊκές αξίες», χαρακτήρισε ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, την υπερσυγκέντρωση εξουσιών από τον Ερντογάν, υπό τον οποίο, συνέχισε κατακεραυνώνοντας, «η Τουρκία οδεύει προς 'ενός ανδρός αρχή'»· ξεκαθάρισε πως η Ευρωβουλή δεν θα συζητήσει κατάργηση της βίζας για τους πολίτες της χώρας έως ότου η Άγκυρα εκπληρώσει όλα τα κριτήρια της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης του αντιτρομοκρατικού νόμου, την οποία ο Ερντογάν αρνείται πεισματικά.
Ανεξαρτησία των θεσμών, ζήτησε η Μέρκελ στη συνάντηση που είχε χθες μαζί του στο περιθώριο της Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Διάσκεψης: «Έκανα σαφές στη συζήτηση πως χρειαζόμαστε ισχυρή ανεξάρτητη δικαιοσύνη, ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, ισχυρό Κοινοβούλιο». Δια του συμβούλου του επί οικονομικών θεμάτων, Γιτζίτ Μπουλούτ, έτριξε τα δόντια, εκείνος, απειλώντας με αναστολή των συμφωνιών με τη Ευρωπαϊκή Ένωση.
O πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίρμ, με τη γυναίκα του Σεμιχά και τα εγγόνια τους - Πηγή: REUTERS/Umit BektasΓια να μετατραπεί το πολίτευμα της Τουρκίας σε προεδρικό -όπως επιδιώκει ο Ερντογάν για να ασκεί εκτελεστική εξουσία, την οποία κατ’ ουσίαν έχει- χρειάζεται αλλαγή Συντάγματος. Οι τρόποι είναι δύο, όμως μόνον ο ένας έχει πιθανότητες επιτυχίας: Να ψηφίσουν τις αναθεωρήσεις τουλάχιστον οι 330 βουλευτές από τους 550 και στη συνέχεια να τις εγκρίνει με δημοψήφισμα ο λαός.
Σε
αντίθεση με τον απειθή Νταβούτογλου, ο νέος πρωθυπουργός είναι ένθερμος
υποστηρικτής· ειδικώς και γενικώς. Όπως έγραψε χαρακτηριστικά στην
εφημερίδα Χουριέτ ο αρθρογράφος, Αμπντουλκαντίρ Σελβί, η μόνη διαφωνία
που έχει με τον Πρόεδρο είναι... ποδοσφαιρική· εκείνος είναι οπαδός της
Γαλατασαράι ενώ ο Ερντογάν της Φενέρ Μπαχτσέ.
«Ο δρόμος για ν’ αλλάξει το Σύνταγμα είναι πλέον ανοιχτός», τονίζει στο Ρόιτερς ακόμη ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος.
Σφυγμομέτρηση της IPSOS έδειξε ότι υπέρ της αλλαγής του Συντάγματος τάσσεται μόλις το 36% των πολιτών. Αντίθετα, εκείνη της ORC, που δημοσίευσε η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Σαμπάχ, εμφάνισε ποσοστό της τάξης του 58%.
Εν αναμονή του νέου υπουργικού συμβουλίου, με τους επενδυτές, μάλιστα, ν’ ανησυχούν για την πιθανότητα απομάκρυνσης -την οποία απεύχονται- του αντιπροέδρου της κυβέρνησης με τομέα ευθύνης την οικονομία, Μεχμέτ Σιμσέκ, ο Οζέρ Σεντσάρ, επικεφαλής της εταιρείας ερευνών κοινής γνώμης Metropoll, λέει, δίχως περιστροφές, ό,τι ακριβώς και οι προηγούμενοι που μίλησαν στο Ρόιτερς: «Παρότι με μη συνταγματικό τρόπο, η ενός ανδρός αρχή είναι ήδη εδώ».
«Ο δρόμος για ν’ αλλάξει το Σύνταγμα είναι πλέον ανοιχτός», τονίζει στο Ρόιτερς ακόμη ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος.
Σφυγμομέτρηση της IPSOS έδειξε ότι υπέρ της αλλαγής του Συντάγματος τάσσεται μόλις το 36% των πολιτών. Αντίθετα, εκείνη της ORC, που δημοσίευσε η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Σαμπάχ, εμφάνισε ποσοστό της τάξης του 58%.
Εν αναμονή του νέου υπουργικού συμβουλίου, με τους επενδυτές, μάλιστα, ν’ ανησυχούν για την πιθανότητα απομάκρυνσης -την οποία απεύχονται- του αντιπροέδρου της κυβέρνησης με τομέα ευθύνης την οικονομία, Μεχμέτ Σιμσέκ, ο Οζέρ Σεντσάρ, επικεφαλής της εταιρείας ερευνών κοινής γνώμης Metropoll, λέει, δίχως περιστροφές, ό,τι ακριβώς και οι προηγούμενοι που μίλησαν στο Ρόιτερς: «Παρότι με μη συνταγματικό τρόπο, η ενός ανδρός αρχή είναι ήδη εδώ».
