Πολλοί Τούρκοι αισθάνονται ότι το κοινωνικό συμβόλαιο ανάμεσα στον
λαό και την κυβέρνηση έχει διαταραχθεί για τα καλά. Για να το πούμε
απλά, η κυβέρνηση δεν μπορεί να τους προστατεύσει.
Ως πρώην μέλος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης
(ΑΚΡ), που υπηρέτησα στη Βουλή το 2007-2011 και ήμουν στην εκτελεστική
επιτροπή του κόμματος, έγινα μάρτυρας μιας απογοητευτικής διαδικασίας.
Είναι αλήθεια ότι το ΑΚΡ δεν ήταν ποτέ ένα φιλελεύθερο κόμμα, αλλά είχε
σαφές ενδιαφέρον για τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας. Γι' αυτό το
υποστήριξαν δημοκράτες, φιλελεύθεροι και μερικοί σοσιαλδημοκράτες.
Ξερίζωσε όλους τους μετριοπαθείς από το ΑΚΡ
Αίφνης, τον Σεπτέμβριο του 2010, ένα δημοψήφισμα επέτρεψε στον
Ερντογάν, τότε πρωθυπουργό, να διαμορφώσει το δικαστικό σώμα κατά την
προσωπική του βούληση. Μετά από εκείνο το δημοψήφισμα πίστεψε ότι είχε
νικήσει το κατεστημένο για τα καλά. Δυστυχώς, έφθασε στο συμπέρασμα ότι
δεν χρειαζόταν άλλο τους μετριοπαθείς στο κόμμα του. Οταν έλεγξα τις
λίστες των υποψηφίων στις εκλογές του 2011, κατάλαβα αμέσως τι
συνέβαινε. Είχε αποφασίσει να ξεριζώσει όλους τους δημοκράτες, τους
φιλελεύθερους και τους μετριοπαθείς συντηρητικούς. Μας αντικατέστησαν
ιδεολογικά συντηρητικοί ισλαμιστές απόλυτα αφοσιωμένοι προς το πρόσωπό
του.
Ωστόσο, λίγοι ήταν πρόθυμοι να κάνουν φασαρία για αυτό καθώς το ΑΚΡ
κέρδισε για τρίτη συνεχόμενη φορά τις εκλογές με 50%. Η εκκαθάριση των
κεντρώων συνεχίστηκε. Οσοι έθεταν ερωτήματα, έκαναν εποικοδομητική
κριτική, ή είχαν γενικώς μετριοπαθή διάθεση, εκδιώχθηκαν από την
εκτελεστική επιτροπή στο συνέδριο του ΑΚΡ το 2012.
Αποχώρησα από το κόμμα μετά το συνέδριο και συμμετείχα στις διαμαρτυρίες στο πάρκο Γκεζί το 2013. Λίγους μήνες αργότερα μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς έβαλαν τον κ. Ερντογάν και το κόμμα του σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Εγινε αυταρχικός, η χώρα διχάστηκε, η ειρηνευτική διαδικασία με τους Κούρδους κατέρρευσε μετά τις εκλογές του Ιουνίου και ξέσπασε ξανά η βία του ΡΚΚ.
Η πεισματική επιμονή σε μια καταστροφική πολιτική στη Συρία
παρέσυρε ακόμη περισσότερο την Τουρκία στο περιφερειακό χάος. Η
ανικανότητα της κυβέρνησης να ανατρέψει το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ στη
Συρία οδήγησε την τουρκική κυβέρνηση στο να υποστηρίξει ακραία στοιχεία
τα οποία πολεμούσαν εναντίον του Ασαντ ενώ η χώρα φιλοξενούσε
περισσότερους από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία.
Ζητείται νέα ηγεσία και πολιτική σοφία
Αυτό που ξεκίνησε σαν μια εντυπωσιακή πολιτική διαδρομή οδεύει
σήμερα προς την καταστροφή. Είναι σαφές ότι η δέσμευση του ΑΚΡ να
εδραιώσει τη δημοκρατία, να λύσει το Κουρδικό και να βάλει την Τουρκία
στην ΕΕ έχει αποτύχει πλήρως.
Δεν χρειαζόταν να γίνει έτσι. Οι απέλπιδες επιλογές του κ. Ερντογάν
για την ίδια του την επιβίωση καταδίκασαν το κόμμα και δηλητηρίασαν το
πνεύμα του έθνους. Ο κ. Ερντογάν έχασε την ιστορική ευκαιρία να
εδραιώσει τη δημοκρατία, να μετατρέψει την Τουρκία σε μια χώρα του
πρώτου κόσμου και να γεφυρώσει τις διαφορές ανάμεσα στους κοσμικούς και
τους συντηρητικούς, τους Τούρκους και τους Κούρδους και τους σουνίτες
και τους αλεβίτες. Η απουσία μιας ενωμένης αντιπολίτευσης επιδεινώνει
την κατάσταση.
Αν το ΑΚΡ δεν ηττηθεί στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου, ο αυταρχισμός του κ. Ερντογάν και η εξωτερική πολιτική του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου μπορούν να βυθίσουν ακόμη περισσότερο την Τουρκία στη δίνη της βίας της Μέσης Ανατολής.
Η Τουρκία χρειάζεται απελπισμένα νέα ηγεσία και πολιτική σοφία για να εξέλθει από αυτόν τον κυκεώνα.
Ο κ. Suat Kiniklioglu διετέλεσε βουλευτής το 2007-11 και είναι
εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικής Επικοινωνίας στην
Αγκυρα.
