Αν
μη τι άλλο οι Ερντογάν-Νταβούτογλου αποδεικνύεται ότι έχουν
αντανακλαστικά ρεαλιστικής προσαρμογής: Μπροστά στον κίνδυνο να βρεθεί η
Αγκυρα απομονωμένη την ώρα που ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία
προσεγγίζουν τη θέση της Μόσχας και της Τεχεράνης ότι δεν υπάρχει λύση
στη Συρία χωρίς τον Ασαντ εγκαταλείπουν τη μέχρι τώρα αδιάλλακτη
αντίθετη θέση τους.Μια Συρία όπου ο Ασαντ θα
είναι μέρος μιας συμβιβαστικής λύσης και ένα Ιράν που θα προχωρήσει στην
πλήρη εξομάλυνση των σχέσεών τους με τις ΗΠΑ είναι δύο δεδομένα που
αφήνουν ελάχιστα περιθώρια για το «Στρατηγικό Βάθος», το όραμα
Νταβούτογλου για περιφερειακή ζώνη επιρροής της Τουρκίας. Η προσαρμογή
της Αγκυρας είναι μονόδρομος καθώς δεν μπορεί να τη διαπραγματευθεί
έναντι ανταλλαγμάτων: Μια ειδική σχέση με την ΕΕ θα ήταν στην καλύτερη
περίπτωση ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα, ενώ
η οικονομική ενίσχυση για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών δεν μπορεί
να αντισταθμίσει την ταυτόχρονη έλλειψη δυνατότητας και βούλησης της
Τουρκίας να ελέγξει τα σύνορά της προς Νότον.Εκ των πραγμάτων μετά την απότομη προσγείωσή τους στο νέο τοπίο των συσχετισμών στη Μέση Ανατολή οι Ερντογάν-Νταβούτο-γλου είναι υποχρεωμένοι να κινηθούν αμυντικά, να εξασφαλίσουν δηλαδή εγγυήσεις ότι το Βόρειο Ιράκ και η Βορειοανατολική Συρία δεν θα γίνουν βάσεις υποστήριξης μιας νέας ένοπλης εξέγερσης του ΡΚΚ εντός συνόρων, μια στόχευση που θα μοιάζει περισσότερο με ευχή παρά με ρεαλιστική προσδοκία. Ευχή γιατί είναι αμφίβολο αν η κυβέρνηση της ντε φάκτο Ανεξάρτητης Κουρδικής Οντότητας στο Βόρειο Ιράκ μπορεί να ελέγξει τη δύσβατη ορεινή κοιλάδα Καντίλ που είναι το ορμητήριο των πιο μάχιμων μονάδων του ΡΚΚ, αλλά και γιατί ο όποιος συμβιβασμός στη Συρία θα περιλαμβάνει την ντε φάκτο δημιουργία δεύτερου Κουρδιστάν στη βορειοανατολική περιοχή της χώρας.
Ακόμη χειρότερο, οι σχέσεις της Αγκυρας έχουν διαρραγεί ανεπανόρθωτα με τη Δαμασκό αλλά και με τη Βαγδάτη και είναι ευθέως ανταγωνιστικές με την Τεχεράνη και έτσι δεν μπορούν να αναβιώσουν οι αντικουρδικές συμμαχίες του παρελθόντος, ενώ ΗΠΑ και Ισραήλ επενδύουν στη χειραφέτηση των Κούρδων ως μοχλού ελέγχου των περιφερειακών φιλοδοξιών της Τουρκίας, της Συρίας, του Ιράκ και του Ιράν. Πριν από τρία χρόνια όλα έμοιαζαν ρόδινα, καθώς η πτώση του Ασαντ ήταν, από ό,τι φαινόταν, ζήτημα χρόνου. Η αντοχή του ισχυρού άνδρα της Δαμασκού και του Μπααθικού Καθεστώτος ανέτρεψε όλα τα δεδομένα στην περιοχή.
kapopoulos@pegasus.gr
Γ.ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ ΕΘΝΟΣ
