Τη ρευστότητα του γεωπολιτικού περιβάλλοντος αλλά και του ισοζυγίου δυνάμεων σε μια κρίσιμη χρονικά περίοδο για το μέλλον της ανθρωπότητας αναδεικνύει η 70η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Βεβαίως τα βλέμματα ήταν στραμμένα στους ισχυρότερους άντρες του πλανήτη, Μπαράκ Ομπάμα και Βλαντιμίρ Πούτιν.Αναλυτές έχουν ερμηνεύσει τα όσα ο Ρώσος Πρόεδρος έχει πει μέχρι σήμερα, αλλά και την γλώσσα του σώματος του κατά τη διάρκεια των δημόσιων εμφανίσεων του, ως ένα προτεινόμενο «πραξικόπημα» εναντίον του παγκόσμιου ηγεμονισμού των ΗΠΑ. Ιδιαίτερα όμως, ο Ρώσος ηγέτης έκανε ξεκάθαρο ότι επιδιώκει να αποσπάσει τον έλεγχο του συνασπισμού που μάχεται εναντίον των ISIS από τις ΗΠΑ.Δυστυχώς για τον Μπαράκ Ομπάμα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν ήταν ο μοναδικός ηγέτης που επιχείρησε να αμφισβητήσει τον ρόλο που για δεκαετίες διατηρούν στη Μέση Ανατολή οι Αμερικανοί. Το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ήταν ανέκαθεν μια ευκαιρία για τον εκάστοτε Αμερικανό Πρόεδρο να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας κάνοντας επίδειξη ισχύος ιδιαίτερα στα ζητήματα τρομοκρατίας.
Πέραν λοιπόν από τον Ρώσο Πρόεδρο, ρόλο στις εξελίξεις διεκδίκησε και ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping, καθώς και ο Ιρανός Πρόεδρος Hassan Rouhani. Οι αναφορές και των τριών, ανάγκασαν τελικά τον Αμερικανό Πρόεδρο, να μπει στη διαδικασία υπεράσπισης της εξωτερικής πολιτικής του ιδίου.
Όλα αυτά βεβαίως σε μια περίοδο που εσωτερικά ο Ομπάμα αντιμετωπίζει την σκληρή κριτική των Ρεπουμπλικάνων ενόψει και των Προεδρικών εκλογών. Αναλυτές εκτιμούν ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά, καθώς αυτό που στην ουσία αμφισβητείται σήμερα είναι η ιδέα της «νέας τάξης πραγμάτων» και η παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ των τελευταίων 70 χρόνων.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος επιχείρησε να προωθήσει τη λογική ένταξης άλλων παικτών της Μέσης Ανατολής ώστε να αναδειχθούν και να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της περιοχής και ιδιαίτερα αυτό του Ισλαμικού Κράτους. Αυτή η προσέγγιση όμως συνεπάγεται με τη διεκδίκηση από μέρους αυτών των παικτών ρόλου ως προς την τελική έκβαση αυτού του τεράστιου εγχειρήματος.
Αν και ο Ομπάμα επιχείρησε να υπερασπιστεί την πολιτική αυτή, εν τέλει δεν κατάφερε να απαντήσει στις κατηγορίες ότι αυτή του η στάση έχει αποθρασύνει τους τρομοκράτες.
Πιο επιθετικός από όλους τους επικριτές του Ομπάμα ήταν βεβαίως ο Πούτιν ο οποίος επιχείρησε επικοινωνιακά αλλά και ανοίγματα ουσίας στα ζητήματα της Ουκρανίας και της Συρίας, δείχνοντας βέβαιος ότι δεν θα συναντούσε αντιστάσεις από πλευράς του Αμερικανού Προέδρου. Όλα αυτά αποδεικνύονται στην πράξη με την ενίσχυση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία και την υποστήριξη του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Στο θέμα των ISIS ωστόσο, ο Πούτιν έχει ήδη αναπτύξει ένα συνασπισμό ανταλλαγής πληροφοριών με το Ιράν, τη Συρία και το Ιράκ, κάτι που έγινε εν αγνοία των αμερικανών.
Παράλληλα άσκησε δριμεία κριτική στους Αμερικανούς για τις στρατιωτικές επεμβάσεις τους στη Μέση Ανατολή, υποστηρίζοντας ότι έκαναν άνω κάτω την περιοχή.
Βεβαίως οι αναφορές του Ρώσου Προέδρου, λίγα μπορούν να κάνουν για την εντύπωση που επικρατεί στη δύση περί των πραγματικών επιδιώξεων και φιλοδοξιών των Ρώσων.
Στρατηγικοί αναλυτές, ερμηνεύουν τη στάση του Πούτιν, ως μια προσπάθεια ουσιαστικής υποστήριξης του Άσαντ, ενός εξαιρετικού πελάτη της Ρωσίας, εκμεταλλευόμενος το κλίμα που υπάρχει λόγω Ισλαμικού Κράτους.
Ο Πούτιν σήμερα διεκδικεί κάτι για το οποίο ο Ομπάμα έδωσε την εντύπωση πως δεν ενδιαφέρει τη χώρα του στον βαθμό που την ενδιέφερε τα προηγούμενα χρόνια.Τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα, φαίνεται να επιχειρούν πλέον πιο ανοιχτά από ποτέ, να διεκδικήσουν πράγματα στην παγκόσμια σκακιέρα, εκμεταλλευόμενες τις ξεκάθαρες αδυναμίες της διακυβερνήσεων Ομπάμα.Οι κατηγορίες για έμμεση υποστήριξη της τρομοκρατίας από τις ΗΠΑ, η στροφή της Αμερικανικής κυβέρνησης σε λύσεις που άλλοτε απέρριπτε, όπως για παράδειγμα το Ιράν, η αποτυχία με την οποία στέφθηκε η Αραβική Άνοιξη αλλά και ο πόλεμος που δέχεται στο εσωτερικό ο Ομπάμα, έχουν δημιουργήσει "ιδανικές" συνθήκες για ανατροπή δεδομένων.Όλα αυτά καθιστούν τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ καθοριστικές, αφού σε περίπτωση που οι Ρεπουμπλικάνοι επιστρέψουν στην εξουσία, τότε η εξωτερική πολιτική των Αμερικανών αναμένεται να γίνει πολύ πιο αποφασιστική.
zannettos@sigmalive.com
