Σπύρος Λίτσας Γιατί είναι θετικό για την Ελλάδα το ότι βρίσκεται στον πυρήνα του δυτικού κόσμου Επιλέγω να μην ασχοληθώ ξανά στο σημερινό σημείωμα με το δημοψήφισμα.
Η θέση μου ήταν ξεκάθαρη στο σημείωμα της Πέμπτης. Γι' αυτό και σήμερα
θα ασχοληθώ με ένα κομβικό διεθνοπολιτικό ζήτημα, τον ρόλο των BRICS στη
διεθνή αρένα για τα επόμενα χρόνια. Και για να διευκολύνω τον αναγνώστη
να παρακολουθήσει τη συλλογιστική μου, θα θέσω το ερώτημα τι είναι
πραγματικά τα BRICS; Μια συμμαχία κρατών που έρχεται να διεκδικήσει
μεγαλύτερη επιρροή στις διεθνείς εξελίξεις; Μια ομάδα κρατών που
έρχεται, μέσω μιας θεωρητικής γενίκευσης, να θεωρηθεί εμβρυουλκό
εξέλιξης των συστημικών δεδομένων στο επίπεδο της κατανομής ισχύος στο
διεθνές σύστημα του 21ου αιώνα;Είχα την ευκαιρία να ανταλλάξω απόψεις σχετικά με το θέμα με τον καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στο πανεπιστήμιο της Brasilia Carlos Pio και πιο συγκεκριμένα για τον ρόλο της χώρας του στην όλη συζήτηση γύρω από τα BRICS, κυρίως γιατί η Βραζιλία βρίσκεται στο προσκήνιο της όλης συζήτησης και θεωρείται από πολλούς κομβικό κράτος για τις διεθνείς εξελίξεις στο αμέσως προσεχές διάστημα. Η απάντησή του ήταν ρεαλιστική και ορθολογική. Η θεωρία του Jim O'Neal ότι έως το 2012 Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα θα έχουν αναχθεί σε πλανητικές οικονομίες-κλειδιά για την εξέλιξη του διεθνοπολιτικού παιγνίου δεν απέδωσε αποτελέσματα.
Πράγματι, αν εξαιρέσουμε την Κίνα, που από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου έως και σήμερα έχει διανύσει τεράστια βήματα σε επίπεδο παραγωγής και ισχύος, κυρίως σκληρής, αλλά και την Ινδία σε επίπεδο σκληρής ισχύος και πρωτογενούς τεχνολογίας, τα υπόλοιπα μέλη των BRICS δείχνουν ότι χάνουν τον βηματισμό τους. Η Βραζιλία, αυτό δείχνει η δική μου ανάλυση τουλάχιστον, στο αμέσως προσεχές διάστημα θα αντιμετωπίσει σημαντικά οικονομικά προβλήματα εξαιτίας των διεθνών διοργανώσεων που έχει αναλάβει αλλά και λόγω της καθυστέρησης της οικονομικής παραγωγής της χώρας να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα παραγωγής πρωτογενούς πλούτου. Η Βραζιλία δεν βρίσκεται στον τεχνολογικό χάρτη του πλανήτη, τα ποσοστά της σε επιχειρήσεις start up είναι πολύ χαμηλά και ο γενικότερος ρόλος της ως πόλος επηρεασμού στην περιοχή της Νοτίου Αμερικής είναι μικρότερος από το μέγεθός της.
Η Νότιος Αφρική είναι μια αξιόπιστη οικονομία, αλλά η πολιτική κουλτούρα της έχει ακόμα έντονα σημάδια εσωστρέφειας, σε τέτοιο επίπεδο που στην πραγματικότητα δεν διαμορφώνει μεγάλο μέρος των εξελίξεων στην αφρικανική ήπειρο. Η Ρωσία, τέλος, είναι εγκλωβισμένη σε έναν αδόκιμο υποκειμενισμό με τον οποίο παρατηρεί τις διεθνείς εξελίξεις, αυξάνοντας τα φορτία συναισθηματικής θυματοποίησης σε εσωτερικό επίπεδο για να αυξήσει τη νομιμοποίηση των κυβερνητικών επιλογών του Κρεμλίνου από τις κοινωνικές μάζες, θυσιάζοντας την ίδια στιγμή τις ευκαιρίες για εκσυγχρονισμό της οικονομίας της και φιλελευθεροποίηση της πολιτικής κουλτούρας της.
Το διεθνές σύστημα είναι πλέον πολυπολικό γιατί ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα ανταγωνίζονται σε διεθνές επίπεδο - έστω κι αν Ρωσία και Κίνα είναι περισσότερο περιφερειακές μεγάλες δυνάμεις και λιγότερο πλανητικές. Το μοντέλο των BRICS όμως πλέον περνά στο παρελθόν. Γι' αυτό και είναι εξαιρετικά θετικό για τα συμφέροντά μας το ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον πυρήνα του δυτικού κόσμου συμμετέχοντας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Σπύρος Λίτσας
