Μακρόνησος: Τόπος μαρτυρίου και εξορίας

Η Μακρόνησος άρχισε να λειτουργεί ως Στρατόπεδο Συγκέντρωσης «εθνικής αναμορφώσεως» για χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, κομμουνιστές, πολιτικούς κρατούμενους και στρατιώτες σαν σήμερα, στις 12 Μαΐου του 1947.

Στη Μακρόνησο  συγκεντρώθηκαν:

• Νεοσύλλεκτοι φαντάροι από διάφορες πειθαρχικές μονάδες του στρατού.
• Αξιωματικοί του ΕΛΑΣ, έφεδροι και μόνιμοι.
• Πολιτικοί εξόριστοι (άνδρες, γυναίκες και παιδιά) από τα διάφορα στρατόπεδα πολιτικών κρατουμένων π.χ. Άη Στράτη, Ικαρία, Λήμνο, Τρίκερι κ.α.
• Προληπτικώς συλληφθέντες πολίτες στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον του Δημοκρατικού Στρατού.
• Υπόδικοι Πολιτικοί Κρατούμενοι που βρίσκονταν στις διάφορες φυλακές της χώρας και που προορίζονταν να δικαστούν από τα έκτακτα Στρατοδικεία.

Η καθημερινή ζωή των κρατουμένων ήταν αυστηρά στρατιωτική, με βάρβαρη πειθαρχεία. Δηλαδή προσκλητήρια, αναφορές, καψόνια, εγκλεισμός στα πειθαρχεία, ώρες στον ήλιο ή στη βροχή και το κρύο, βασανιστήρια, ξυλοδαρμοί και τέλος, απροσχημάτιστες δολοφονίες, με αποκορύφωμα τη μεγάλη σφαγή στο ΑΕΤΟ, το Φλεβάρη - Μάρτη του 1948. Το συσσίτιο ήταν άθλιο, το νερό ελάχιστο ή και σπάνιο, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ουσιαστικά ανύπαρκτη.
   

Η Μακρόνησος μέσα από τα προπαγανδιστικά σκίτσα

Δείτε ένα αφιέρωμα στην πολιτική προπαγάνδα του εμφυλίου που έχει ως θέμα της την Μακρόνησο και το πώς αυτή παρουσιάζεται μέσα από τα σκίτσα του αστικού τύπου της εποχής. Το αστικό κράτος του 1947-1952 πάσχιζε σθεναρά να διορθώσει και να εξωραΐσει την άσχημη εικόνα του στρατοπέδου Μακρονήσου όπως αυτή περιγράφονταν από τις αριστερές εφημερίδες αλλά και τα διεθνή προοδευτικά μέσα. Εδώ θα δούμε μερικά τέτοια παραδείγματα.Το παρακάτω αποτελεί σειρά σκίτσων που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό "Σκαπανεύς" και παρουσιάζουν την "αλήθεια" σχετικά με την ζωή στη Μακρόνησο. Ήρωας του σκίτσου είναι ένας παραστρατημένος κομμουνιστής που σιγά-σιγά βρίσκει τον σωστό δρόμο. Προσέξτε ότι το σκίτσο του ήρωα τον παρουσιάζει κωμικά άσχημο
                                  Το παρακάτω σκίτσο δημοσιεύθηκε και αυτό στο περιοδικό "Σκαπανεύς". Αναφέρεται στην επίθεση που δέχθηκε από τα μέλη της Α.Μ. του νησιού συγγενής ενός εξόριστου που διαμαρτυρήθηκε έντονα για τις φρικτές συνθήκες κράτησης στο νησί. Οι αλφαμίτες του επιτέθηκαν φραστικά, το γρονθοκόπησαν και τον έβαψαν μαύρο με φούμο . Εδώ το περιστατικό παρουσιάζεται στο σκίτσο ως μια απόπειρα κομματικής καθοδήγησης από μέλος του ΚΚΕ (ο συγγενής ουδεμία σχέση είχε με το ΚΚΕ). Το περιστατικό έλαβε χώρα στα μέσα του 1947.
       Πηγή: kokkinosfakelos.blogspot.gr