19 Μαΐου 2015

Το κίνημα Χιζμέτ θα κρίνει τις εκλογές στην Τουρκία

Πάνελ συζητητών σχετικά με το κίνημα Χιζμέτ 
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν 42% στο κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, 25% στους Κεμαλιστές Ρεπουμπλικανούς, 14% στους υπερεθνικιστές του Μπαχτσελί και 9-11% στο κουρδικό HDP.Η μάχη θα κριθεί στήθος με στήθος και ίσως αποδειχθεί καθοριστική η στάση του κινήματος Χιζμέτ, των οπαδών του φιλελεύθερου ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος βρίσκεται σε απόλυτη σύγκρουση με τον Ερντογάν.Η αποκάλυψη των κυβερνητικών σκανδάλων και ο αυξανόμενος αυταρχισμός του κυβερνητικού κόμματος, που προχώρησε σε καταστολή των αντιφρονούντων, σε διώξεις δικαστικών και αστυνομικών που ξεσκέπασαν τη διαφθορά και στη φίμωση του αντιπολιτευόμενου Τύπου, δίχασαν την Τουρκία.

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν κατηγόρησε τον πρώην σύμμαχό του, Γκιουλέν, ότι θέλησε να κάνει «πραξικόπημα» και δίωξε τους οπαδούς του με τον αντιτρομοκρατικό νόμο.Μια εκδήλωση των εκδόσεων Tughra Books, που έγινε στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου, μας έδωσε τη δυνατότητα να ακούσουμε από κοντά τις απόψεις σημαντικών Τούρκων και Ελλήνων διανοουμένων σχετικά με το κίνημα Χιζμέτ.

Τίτλος της εκδήλωσης ήταν «Η εποικοδομητική στάση του Φετουλάχ Γκιουλέν και του κινήματος Χιζμέτ ενώπιον της παγκοσμιοποίησης. Εκπαίδευση, Διάλογος, Δημοκρατία, Ελευθερία».
Τη συζήτηση συντόνισε ο διευθυντής της «Εφ.Συν.», Νικόλας Βουλέλης, και συμμετείχαν ο αρθρογράφος της εφημερίδας «Ζαμάν» και αρχισυντάκτης του περιοδικού Turkish Review, Κερίμ Μπαλτzί, ο πρόεδρος του τμήματος διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου Φατίχ της Κωνσταντινούπολης, Σαβάς Γκεντς, ο επίκουρος καθηγητής στις τουρκο-μεσανατολικές σχέσεις του Ιονίου Πανεπιστημίου, Σωτήριος Λίβας, και ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Θωμάς Σίδερης.

Η άγνοια

Ο Νικόλας Βουλέλης τόνισε ότι σε μια περίοδο εκρηκτικών ανακατατάξεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης και της Εγγύς Ανατολής, η Ευρώπη γνωρίζει την έξαρση του ευρωσκεπτικισμού, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της ισλαμοφοβίας.Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, υπάρχει δυστυχώς τεράστια άγνοια και κυριαρχεί η ανιστόρητη ταύτιση ανάμεσα στο 1,5 δισ. πιστών μουσουλμάνων και μερικές χιλιάδες εξτρεμιστές τρομοκράτες που επικαλούνται το Iσλάμ για να συγκαλύψουν τα συμφέροντα που εξυπηρετούν.Αυτή η περιοχή είναι καθοριστικής σημασίας και για τη χώρα μας, τις συμμαχίες της και τις προοπτικές ανάπτυξής της.Γι’ αυτό είναι αναγκαία μια συζήτηση που θα αναδείξει τις αρχές της ανοχής, της κατανόησης και της συνύπαρξης, που περιλαμβάνονται στη φιλοσοφία, τον πολιτισμό και την παράδοση του Iσλάμ. Ενας από τους σημαντικούς εκφραστές αυτού του ρεύματος που ευνοεί τον διάλογο των θρησκειών, την προαγωγή της γνώσης και την αλληλεγγύη είναι ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος αναγνωρίζεται διεθνώς για το έργο του παρά τις επιθέσεις που δέχεται τα τελευταία χρόνια.

Ο Κερίμ Μπαλτzί υποστήριξε ότι το Χιζμέτ είναι ένα χαλαρό κίνημα, χωρίς εγγεγραμμένα μέλη και δομή, που πιστεύει στη δημοκρατία και την Ευρώπη, αλλά ούτε είναι κόμμα ούτε και δίνει γραμμή ποιον θα ψηφίσουν οι οπαδοί του στις εκλογές.Ωστόσο, εκτίμησε ότι λόγω της σύγκρουσης με τον Ερντογάν θα ψηφίσουν οτιδήποτε άλλο εκτός του AKP, με ένα μέρος να ψηφίζει ακόμη και το κουρδικό κόμμα, με το οποίο έχουν πολύ μεγάλες ιδεολογικές διαφορές, γιατί θέλουν να τεθεί φραγμός στον αυταρχισμό της κυβέρνησης και θέλουν να μπουν οι Κούρδοι στη Βουλή.
«Είναι κρίσιμο για τη δημοκρατία να περάσει το HDP το συνταγματικό όριο εισόδου στη Βουλή που είναι το 10% και θέλουμε να υπάρχουν και οι Κούρδοι στο Κοινοβούλιο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μπαλτzί.

Ομως, οι οπαδοί του Γκιουλέν θα ψηφίσουν και άλλα κόμματα, αλλά και ανεξάρτητους υποψηφίους, όπως τους τέσσερις απότακτους αστυνομικούς που διώχθηκαν από το καθεστώς και κατεβαίνουν υποψήφιοι στην Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη.Οι τέσσερις ανεξάρτητοι συμμετείχαν στην αποκάλυψη των σκανδάλων και στη συνέχεια διώχθηκαν από το σώμα. Διώξεις υπέστη και η «Ζαμάν», μία από τις ελάχιστες μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση εφημερίδες, η οποία έχει ημερήσια κυκλοφορία 800.000 φύλλων.Βασικό σημείο αντίθεσης του Χιζμέτ με τον Ερντογάν ο κ. Μπαλτzί θεωρεί πως είναι η αντίληψη για το πολιτικό Ισλάμ. Το Χιζμέτ θεωρεί πως η θρησκεία, το Ισλάμ, είναι προσωπικό ζήτημα και δεν μπορεί να έχει σχέση με την πολιτική, ενώ ο Ερντογάν πολιτεύεται με όπλο την ισλαμική του ταυτότητα.Οι οπαδοί του Χιζμέτ υπολογίζονται περί τα τρία εκατομμύρια και η ψήφος τους ίσως αποδειχθεί καθοριστική στις εξελίξεις.

To φροντιστήριο

Ο Σωτήριος Λίβας έδωσε μια εικόνα του ρόλου που παίζει το κίνημα Χιζμέτ στην εκπαίδευση και τη βαρύτητα που δίνει στη γνώση. Από το 1979, όταν ίδρυσε ο Γκιουλέν το πρώτο (δωρεάν) φροντιστήριο για τους μαθητές που ήθελαν να δώσουν εξετάσεις για την είσοδό τους στα πανεπιστήμια, έως σήμερα, το Χιζμέτ εξελίχθηκε σε έναν πανίσχυρο και εξαιρετικά σημαντικό εκπαιδευτικό οργανισμό, που βοηθάει τα νέα παιδιά, και κυρίως αυτούς που υστερούν οικονομικά, να αποκτήσουν εφόδια και γνώση.Σήμερα το Χιζμέτ λειτουργεί εκατοντάδες σχολεία και πολιτιστικά κέντρα στην Τουρκία, έχει παρουσία σε περισσότερες από 100 χώρες στο εξωτερικό και οι μαθητές των σχολείων του έχουν επιτυχία πάνω από 90% στα πανεπιστήμια.Τα σχολεία αυτά δεν είναι θρησκευτικά, ούτε κάνουν προπαγάνδα υπέρ του Ισλάμ. Αντίθετα, δίνουν βάρος στις θετικές επιστήμες και στις ξένες γλώσσες.Ο Θωμάς Σίδερης τόνισε ότι η δημοκρατία δεν έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές του Ισλάμ και πως ο Γκιουλέν διαχωρίζει τη θρησκεία από το κράτος και θέλει διάκριση των εξουσιών, μια πολύ μεγάλη αντίθεση με τον Ερντογάν.Ο κ. Σίδερης εκτίμησε ότι ο Ερντογάν έριξε τα τελευταία χρόνια μια σκιά πάνω στα επιτεύγματα της πρώτης δεκαετίας του και πως το κυβερνών κόμμα ελέγχει σήμερα την οικονομική ζωή και τα ΜΜΕ και «ρευστοποιεί τη θρησκεία σε χρήματα».