Συντάκτης: ΕΦ.ΣΥΝ.
Ενα ερώτημα πλανάται πάνω από την Ευρώπη.
Μπορεί να αλλάξει η ευρωζώνη και ευρύτερα η Ευρωπαϊκή Ενωση; Το ερώτημα
έχει απασχολήσει εδώ και χρόνια την Αριστερά σε όλες τις εκφάνσεις της,
από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία μέχρι τις επαναστατικές εκδοχές της,
καθώς η τύχη του ενιαίου νομίσματος αφορά ουσιαστικά ολόκληρο το
ευρωπαϊκό οικοδόμημα.Χιλιάδες σελίδες και τόνοι μελάνι που έχουν ξοδευτεί βρίσκουν
τώρα τη ρεαλιστική αποτύπωσή τους. Μια κυβέρνηση με αριστερό
πρωθυπουργό και πολλούς μαρξιστές υπουργούς, στη φτωχή βαλκανική και
μεσογειακή γωνιά της Ευρώπης, επιχειρεί το φαινομενικά ακατόρθωτο: να
βρει τη «χαραμάδα» στο αδιαπέραστο τείχος των Βρυξελλών και να
αναδιατάξει, έχοντας απέναντί της αδυσώπητη πολεμική από πολλά
κράτη-μέλη, τον κυρίαρχο κανόνα για την επιβολή σκληρής λιτότητας.
Το φιλοσοφικό και μάλλον θεωρητικό ερώτημα λοιπόν γίνεται ρεαλιστικό. Μπορεί μια χώρα στην ευρωπαϊκή περιφέρεια να δημιουργήσει την κατάλληλη πολιτική «υπεραξία» ώστε να ανατρέψει ένα πανευρωπαϊκό καθεστώς, κομμένο και ραμμένο στα γερμανικά «μέτρα»; Το ζήτημα τελικά είναι αν οι «ισχυροί» μπορούν να συνειδητοποιήσουν την επείγουσα κατάσταση, αλλά και τη μακροπρόθεσμα αδιέξοδη προοπτική του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και να «μετριάσουν» την ισχύ τους, που εκφράζεται με κυνισμό και αδιαλλαξία.
Η Αριστερά τι ρόλο μπορεί να παίξει σε αυτό το σκηνικό; Η μια άποψη προεξοφλεί ότι «η Ευρώπη δεν αλλάζει» και προτείνει τη διάρρηξη των σχέσεων με το νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα. Η άλλη άποψη εμπνέεται από το σύνθημα «να είμαστε ρεαλιστές, να επιδιώκουμε το αδύνατο» και επιχειρεί να ανατρέψει τους όρους με τους οποίους τίθενται τα θεμελιακά ζητήματα. Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων της. Τότε ο απολογισμός της πρώτης αναμέτρησης θα δώσει και μια πρώτη πειστική απάντηση για το εάν μπορεί να αλλάξει, έστω και ελάχιστα, η κυρίαρχη μέχρι τώρα λογική της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και η Ευρώπη να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να ανταποκριθεί στις νέες ιστορικές ανάγκες.
Το φιλοσοφικό και μάλλον θεωρητικό ερώτημα λοιπόν γίνεται ρεαλιστικό. Μπορεί μια χώρα στην ευρωπαϊκή περιφέρεια να δημιουργήσει την κατάλληλη πολιτική «υπεραξία» ώστε να ανατρέψει ένα πανευρωπαϊκό καθεστώς, κομμένο και ραμμένο στα γερμανικά «μέτρα»; Το ζήτημα τελικά είναι αν οι «ισχυροί» μπορούν να συνειδητοποιήσουν την επείγουσα κατάσταση, αλλά και τη μακροπρόθεσμα αδιέξοδη προοπτική του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και να «μετριάσουν» την ισχύ τους, που εκφράζεται με κυνισμό και αδιαλλαξία.
Η Αριστερά τι ρόλο μπορεί να παίξει σε αυτό το σκηνικό; Η μια άποψη προεξοφλεί ότι «η Ευρώπη δεν αλλάζει» και προτείνει τη διάρρηξη των σχέσεων με το νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα. Η άλλη άποψη εμπνέεται από το σύνθημα «να είμαστε ρεαλιστές, να επιδιώκουμε το αδύνατο» και επιχειρεί να ανατρέψει τους όρους με τους οποίους τίθενται τα θεμελιακά ζητήματα. Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων της. Τότε ο απολογισμός της πρώτης αναμέτρησης θα δώσει και μια πρώτη πειστική απάντηση για το εάν μπορεί να αλλάξει, έστω και ελάχιστα, η κυρίαρχη μέχρι τώρα λογική της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και η Ευρώπη να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να ανταποκριθεί στις νέες ιστορικές ανάγκες.
