Του Δρα Γιάννου Χαραλαμπίδη - Η IΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝ ΔΥΝΑΜΕΙ ΛΥΣΗΣ ΚΑΙ Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΤΑΪΒΑΝ
- Τα ΜΟΕ μπορούν να συμβάλουν στη λύση, φτάνει να είναι προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των κατεχομένων στην ΚΔ και όχι στη λογική των αμοιβαίων αναγνωρίσεων
- Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας
- Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας
Η νομιμοποίηση της λειτουργίας του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου ήταν πάντοτε στην ημερήσια διάταξη του Κυπριακού και στην πρακτική εφαρμογή των ΜΟΕ (Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Μάλιστα, ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί συνέδεσε το θέμα της επιστροφής της πόλης της Αμμοχώστου και με το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης, αλλά και με τη λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου. Και η Λευκωσία έσπευσε να αρπάξει το «παράθυρο ευκαιρίας», για να βάλει, όπως κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί, τη θηλιά στον λαιμό της…
Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας. Και εκτιμούμε ότι εφόσον θα είναι στο πλαίσιο της νομιμότητας, αυτό σημαίνει ότι δεν θα δημιουργούν συνθήκες για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την απώλεια κυριαρχικών της δικαιωμάτων πριν από την τελική διευθέτηση.
Τα ΜΟΕ, οι αποφάσεις της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο
Εμείς θα ήταν δυνατό να συμφωνήσουμε σε δύο άξονες: Πρώτος, η εφαρμογή των ΜΟΕ και δεύτερος, ακόμη και η λειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου υπό συνθήκες πλήρους νομιμότητας. Και επί τούτων υπάρχουν φόρμουλες, όπως τις καθορίζει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και, ταυτοχρόνως, οι αποφάσεις της ΕΕ, οι οποίες είναι σαφείς: Με βάση το πρωτόκολλο 10 εντάχθηκε ολόκληρο το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας με αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της.
Και πού οφείλεται η αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα; Στο γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί έλεγχο λόγω της τουρκικής κατοχής. Το αεροδρόμιο της Τύμπου βρίσκεται σε κατεχόμενη περιοχή, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί επαρκή έλεγχο. Ο έλεγχος ασκείται από τη λεγόμενη «ΤΔΒΚ», η οποία με βάση τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν «ισχύει».
Σύμφωνα δε με την αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, η ΕΕ αναγνωρίζει στο νησί ως μόνο κράτος αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς, η φόρμουλα που μπορεί να υπάρξει είναι η εξής: Να υπαχθεί το αεροδρόμιο της Τύμπου κάτω από τις Αρχές και το Κέντρο Εναέριας Κυκλοφορίας της Λευκωσίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό εννοεί η Κυβέρνηση; Και πώς αυτό θα συμβεί; Πάντως, συναφή περί τούτου είναι όσα η έκθεση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξ αφορμής του θέματος του κανονισμού για το λεγόμενο «απευθείας εμπόριο», ρητώς καθορίζει:
Η νομική βάση της Επιτροπής, που θεωρεί ότι τα κατεχόμενα είναι τρίτη υπό ένταξη επαρχία, είναι λανθασμένη, διότι επί τη βάσει του Πρωτοκόλλου 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ. Επί του ζητήματος του λιμανιού της Αμμοχώστου και κατά αναλογία για το αεροδρόμιο της Τύμπου τονίζει ότι: Η μόνη αρμόδια Αρχή στο νησί, που έχει εξουσία για το άνοιγμα και το κλείσιμο εισόδων και εξόδων, δηλαδή λιμένων και αερολιμένων, είναι αυτή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καμιά άλλη. Και αναφέρει η γνωμάτευση ότι οποιαδήποτε αντίθετη με τη θέση αυτή ενέργεια συνιστά υπόσκαψη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό αναφέρει και το διεθνές δίκαιο, εφόσον ακόμη η Κυπριακή Δημοκρατία είναι εν ζωή και ουχί εκλιπούσα.
Συνεπώς, ακόμη και στην περίπτωση του ανοίγματος του λιμανιού της Αμμοχώστου, χρειάζεται η εκχώρηση μόνο του δικαιώματος λειτουργίας από τις νόμιμες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι η εκχώρηση κυριαρχίας, η οποία είναι αυθύπαρκτη. Και ανήκει μόνο στον ενιαίο λαό της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του οποίου εκφράζεται συνταγματικά, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία οδηγεί σε περιπέτειες.
Ο ICAO, το FIR και η κυριαρχία
Βεβαίως, το ζήτημα της λειτουργίας ενός αεροδρομίου όπως αυτό της Τύμπου είναι πολύ πιο σύνθετο από εκείνο ενός λιμανιού. Διότι, η λειτουργία του σχετίζεται, εκτός των άλλων, με τον έλεγχο του FIR και τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός αναγνωρισμένου κράτους. Τα όρια των FIR καθορίζονται από τον ICAO -Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας που συνιστά τμήμα του ΟΗΕ- στον οποίο συμμετέχουν ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη, υποκείμενα του διεθνούς δικαίου με δικαιώματα και ευθύνες.
Γίνεται για παράδειγμα μια αεροπειρατεία, ή ένα ατύχημα ή ακόμη και μια απώλεια ζωής εντός αεροσκάφους το οποίο πετά εντός ενός FIR, ποιος έχει τη δικαιοδοσία και την ευθύνη; Μόνο τα υποκείμενα διεθνούς δικαίου, δηλαδή τα κράτη που έχουν συντεταγμένη εξουσία και είναι διεθνώς αναγνωρισμένα. Συνεπώς, είναι παρεξηγήσιμος ο ισχυρισμός ότι άλλο FIR και άλλο κρατική κυριαρχία. Άλλωστε, τμήμα του FIR εμπίπτει στα 6, 10 (βλέπε Αιγαίο) ή 12 ναυτικά μίλια των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός κράτους, όπως αυτά ισχύουν στον εναέριό του χώρο.
Το FIR είναι, κατά αναλογία, η περίπτωση της ΑΟΖ, η οποία συνιστά ειδικό κυριαρχικό δικαίωμα για σκοπούς εκμετάλλευσης του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου πλούτου από παράκτιο κράτος, που ξεπερνά τα 12 ναυτικά μίλια, στο πλαίσιο των οποίων περιορίζεται το κλασικό κυριαρχικό δικαίωμα ενός υποκειμένου του διεθνούς δικαίου. Η έκταση του FIR καθορίζεται από τον ICAO με τη συμμετοχή των κρατών, τα οποία ασκούν εξουσία, δηλαδή κυριαρχία πέραν των 6, 10 ή 12 ναυτικών μιλιών στον αέρα, ώστε να ρυθμίζουν με ασφάλεια την εναέρια κυκλοφορία και να παρέχουν άδειες εισόδου και εξόδου.
Η αντίληψη ότι το FIR δεν συνιστά μορφή και τμήμα κρατικής κυριαρχίας προωθείται εκ του πονηρού. Πώς να λειτουργήσει η Τύμπου, εφόσον το ψευδοκράτος δεν αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, τμήμα του οποίου είναι ο ICAO. Εφόσον, λοιπόν, με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ η Τουρκία ασκεί παράνομη εξουσία στα κατεχόμενα, ομού μετά των παράνομων «τουρκοκυπριακών Αρχών» -οι οποίες είναι με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ υποτελείς στην Άγκυρα - για να είναι δυνατό το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου δύο τινά πρέπει να συμβούν: είτε η Κυπριακή Δημοκρατία να αποδεχθεί απώλεια τμήματος της κυριαρχίας της, είτε να συμβεί αυτό που προνοεί η ΕΕ.
Ότι δηλαδή η Τουρκία οφείλει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο ως τμήμα της τελωνειακής ένωσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ. Είναι δε πρόδηλο ότι η υποχρέωση περί αναγνώρισης από την Τουρκία της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι προϋπόθεση για το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου, ώστε να μπορεί να λειτουργεί ομαλά και εύρυθμα η κοινοτική νομοθεσία της ενιαίας αγοράς που παραβιάζεται από την Άγκυρα.
Μια παραβίαση που δημιουργεί ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αντί να καταγγείλει τις τουρκικές παραβιάσεις, τις καταπίνει και θυσιάζει τα δικά της έννομα συμφέροντα, καθώς και των πολιτών της, στον βωμό του «καλού κλίματος» των συνομιλιών. Διότι, πώς θα είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί το εμπόριο από το λιμάνι της Αμμοχώστου ή από άλλο λιμάνι ή αεροδρόμιο των ελεύθερων περιοχών προς την Τουρκία με προϊόντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν η Άγκυρα δεν την αναγνωρίζει και όταν αρνείται να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο; Το οποίο πρόσθετο πρωτόκολλο προνοεί, ως γνωστό, ότι χωρίς κανένα αντάλλαγμα, δηλαδή χωρίς το άνοιγμα του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου, η Τουρκία έχει υποχρέωση να το εφαρμόσει.
Δηλαδή να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα πλοία και τα αεροσκάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν το πράττει, όμως, για οικονομικούς λόγους, αλλά και για κάτι άλλο: Γνωρίζει ότι, εάν προβεί σε τέτοια ενέργεια, είναι ως να προχωρεί σε βήματα αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία όμως θέλει να διαλύσει. Και με βάση αυτή την πολιτική λογική ζητά ως αντάλλαγμα το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, για να γίνει μια τριγωνική σχέση αναγνώρισης, ή αν θέλετε αποδοχών (acknowledgments). Δηλαδή, να αναγνωρίσει η Τουρκία μερικώς τις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία όμως θα υποβαθμιστεί σε ελληνοκυπριακή οντότητα, εφόσον θα αναγνωρίσει, χωριστή μέσω της Τύμπου, οντότητα στον Βορρά, στην εν δυνάμει λογική της λύσης και της τελικής εφαρμογής ενός πολιτειακού συστήματος «δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών».
Η πηγή του acknowledgment
Το ζητούμενο δεν είναι εάν θα εφαρμόσουμε ΜΟΕ ή όχι. Εμείς λέμε ναι, να εφαρμοστούν. Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας. Και το τονίζουμε αυτό διότι από το 1997, ο τότε απεσταλμένος των ΗΠΑ στο Κυπριακό, μακαρίτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, είχε εισαγάγει την λογική της εν δυνάμει λύσης στο πλαίσιο των ΜΟΕ.
Ποιο ήταν λοιπόν το σκεπτικό Χόλμπρουκ; Ότι εάν οι δύο πλευρές είναι αποφασισμένες να δεχθούν ότι στον Βορρά θα κυβερνούν οι Τούρκοι και στον Νότο οι Έλληνες, για να πετύχουν την εφαρμογή μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας θα πρέπει να αρχίσουν ο ένας να αποδέχεται την οντότητα του άλλου. Αυτή είναι η λεγόμενη αρχή του acknowledgement (αποδοχής, που συνιστά μορφή αναγνώρισης). Και οδηγεί στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη διχοτόμησή της σε δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη, που θα προχωρήσουν σε νέο συνεταιρισμό.
Άλλωστε, ο μακαρίτης Χόλμπρουκ μαζί με τους Βρετανούς διεκδικεί την πατρότητα «equal component states», που μετονομάστηκαν σε «equal constituent states». Όταν, μάλιστα, ο γράφων αποκάλυπτε τις νέες τότε ορολογίες που εισάγονταν στο Κυπριακό, οι κυβερνώντες έσπευδαν να διαψεύσουν, διότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να δεχθεί διχοτομικά σχέδια. Δεν είχε προχωρήσει η διαδικασία της «κουλτούρας λύσης», κατά άλλους, «διάλυσης».
Μάλιστα την 1 Μαΐου του 1997, ο Χόλμπρουκ είχε επισκεφθεί την Κύπρο και είχε αναφερθεί σε «peoples of Cyprus». Το «people» με (s) στη νομική γλώσσα σημαίνει «λαούς». Την επομένη, η «Σημερινή» κυκλοφόρησε με τίτλο που στηριζόταν στις δηλώσεις Χόλμπρουκ, ο οποίος είχε αναφερθεί σε «δύο λαούς». Επιχειρήθηκαν προσπάθειες διαψεύσεων, αλλά τα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα και η επίσημη απομαγνητοφώνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Λευκωσία επιβεβαίωσαν του λόγου το αληθές.
Καμιά διόρθωση δεν ζήτησε η τότε Κυβέρνηση ή η αντιπολίτευση και ως εκ τούτου γιατί θα έπρεπε να το πράξει ο Χόλμπρουκ; Η βάση των ΜΟΕ, όπως τα προωθούν από τότε οι Βρετανοί με τους Αμερικανούς και όπως σήμερα σχεδιάζονται, δεν έχει ως στόχο την επανένταξη των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία και την άρση των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του γεωγραφικού, πληθυσμιακού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, αλλά τη νομιμοποίησή τους στη λογική της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία είχε λάβει συγκεκριμένη συνταγματική φόρμουλα το 2004 με το σχέδιο Ανάν.
Απορρίφθηκε, όμως, ως αντιδημοκρατική, ρατσιστική και απαράδεκτα διχοτομική. Τόσο ο Χόλμπρουκ καθώς και οι διάδοχοί του, όσο και οι Τούρκοι πάτησαν πάνω στην αντίληψη των ΜΟΕ για να προωθήσουν τη διχοτόμηση με την ανοχή ή με λάθη των ημετέρων. Το ίδιο θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι συμβαίνει και σήμερα με την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία, η οποία πρωτοστατεί στη φόρμουλα επιστροφής Ελληνοκυπρίων στην Αμμόχωστο ή στην Κερύνεια υπό διοίκηση ψευδοκράτους.
Πώς και γιατί απομακρυνόμαστε από τη λύση
Υπό αυτές τις συνθήκες εμείς λέμε όχι στα ΜΟΕ που οδηγούν σε αποδοχή και έμμεση ή άμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους, και ναι στα ΜΟΕ εκείνα, που θα είναι σύμφωνα με τη διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ζωή και στην επανενσωμάτωση των κατεχόμενων σε αυτήν, όπως καθορίζουν οι αποφάσεις της ΕΕ. Τα ΜΟΕ που βρίσκονται σε σχεδιασμό θα περιλαμβάνουν την Τύμπου στη λογική των νέων τετελεσμένων και θα προσφέρουν πλεονέκτημα και μορφή αναγνώρισης προ της λύσης στην τουρκική πλευρά.
Ερώτημα: Όταν, δηλαδή, το ψευδοκράτος θα έχει επαφή με τον έξω κόσμο και από θαλάσσης και από αέρος, και όταν θα μπορεί να διενεργεί εμπορικές και άλλες πράξεις, δεν θα σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη την Ταϊβανοποίηση των κατεχομένων; Και αν η Τύμπου λειτουργήσει πριν από τη λύση και αν το ψευδοκράτος αναβαθμιστεί, γιατί η τουρκική πλευρά να γίνει πιο διαλλακτική, όταν θα έχει πάρει ήδη τη δική μας αποδοχή (acknowledgement);
Μάλλον, μια τέτοια πολιτική θα ενεργήσει σε βάρος μιας τελικής ορθής και δημοκρατικής διευθέτησης του Κυπριακού. Θα δημιουργηθεί καθεστώς νέας ομηρίας στις συνομιλίες, καθότι οι Τούρκοι θα μας λένε ότι, εάν δεν μας αρέσουν αυτά που υποστηρίζουν ως τελική διευθέτηση, σκασίλα τους! Διά της υπογραφής μας και μέσω τέτοιας μορφής ΜΟΕ θα υλοποιήσουμε το τουρκικό σχέδιο Β. Δηλαδή την έναρξη της αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Θα είμαστε οι δεύτεροι μετά την Τουρκία. Οπότε γιατί να μην ακολουθήσουν και άλλοι; Και είναι πρόδηλο ότι θα βρεθούμε εκ νέου με δεμένα τα χέρια. Χωρίς να μπορούμε να ελέγξουμε το πηδάλιο μιας επικίνδυνης για την Κυπριακή Δημοκρατία πτήσης, μέσω Τύμπου, με ορατή την προοπτική να γκρεμοτσακιστούμε…
Του Δρα Γιάννου Χαραλαμπίδη
Η IΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝ ΔΥΝΑΜΕΙ ΛΥΣΗΣ ΚΑΙ Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΤΑΪΒΑΝ
Τα ΜΟΕ μπορούν να συμβάλουν στη λύση, φτάνει να είναι προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των κατεχομένων στην ΚΔ και όχι στη λογική των αμοιβαίων αναγνωρίσεων
Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας
Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας
Η νομιμοποίηση της λειτουργίας του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου ήταν πάντοτε στην ημερήσια διάταξη του Κυπριακού και στην πρακτική εφαρμογή των ΜΟΕ (Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Μάλιστα, ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί συνέδεσε το θέμα της επιστροφής της πόλης της Αμμοχώστου και με το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης, αλλά και με τη λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου. Και η Λευκωσία έσπευσε να αρπάξει το «παράθυρο ευκαιρίας», για να βάλει, όπως κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί, τη θηλιά στον λαιμό της…
Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας. Και εκτιμούμε ότι εφόσον θα είναι στο πλαίσιο της νομιμότητας, αυτό σημαίνει ότι δεν θα δημιουργούν συνθήκες για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την απώλεια κυριαρχικών της δικαιωμάτων πριν από την τελική διευθέτηση.
Τα ΜΟΕ, οι αποφάσεις της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο
Εμείς θα ήταν δυνατό να συμφωνήσουμε σε δύο άξονες: Πρώτος, η εφαρμογή των ΜΟΕ και δεύτερος, ακόμη και η λειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου υπό συνθήκες πλήρους νομιμότητας. Και επί τούτων υπάρχουν φόρμουλες, όπως τις καθορίζει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και, ταυτοχρόνως, οι αποφάσεις της ΕΕ, οι οποίες είναι σαφείς: Με βάση το πρωτόκολλο 10 εντάχθηκε ολόκληρο το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας με αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της.
Και πού οφείλεται η αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα; Στο γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί έλεγχο λόγω της τουρκικής κατοχής. Το αεροδρόμιο της Τύμπου βρίσκεται σε κατεχόμενη περιοχή, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί επαρκή έλεγχο. Ο έλεγχος ασκείται από τη λεγόμενη «ΤΔΒΚ», η οποία με βάση τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν «ισχύει».
Σύμφωνα δε με την αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, η ΕΕ αναγνωρίζει στο νησί ως μόνο κράτος αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς, η φόρμουλα που μπορεί να υπάρξει είναι η εξής: Να υπαχθεί το αεροδρόμιο της Τύμπου κάτω από τις Αρχές και το Κέντρο Εναέριας Κυκλοφορίας της Λευκωσίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό εννοεί η Κυβέρνηση; Και πώς αυτό θα συμβεί; Πάντως, συναφή περί τούτου είναι όσα η έκθεση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξ αφορμής του θέματος του κανονισμού για το λεγόμενο «απευθείας εμπόριο», ρητώς καθορίζει:
Η νομική βάση της Επιτροπής, που θεωρεί ότι τα κατεχόμενα είναι τρίτη υπό ένταξη επαρχία, είναι λανθασμένη, διότι επί τη βάσει του Πρωτοκόλλου 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ. Επί του ζητήματος του λιμανιού της Αμμοχώστου και κατά αναλογία για το αεροδρόμιο της Τύμπου τονίζει ότι: Η μόνη αρμόδια Αρχή στο νησί, που έχει εξουσία για το άνοιγμα και το κλείσιμο εισόδων και εξόδων, δηλαδή λιμένων και αερολιμένων, είναι αυτή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καμιά άλλη. Και αναφέρει η γνωμάτευση ότι οποιαδήποτε αντίθετη με τη θέση αυτή ενέργεια συνιστά υπόσκαψη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό αναφέρει και το διεθνές δίκαιο, εφόσον ακόμη η Κυπριακή Δημοκρατία είναι εν ζωή και ουχί εκλιπούσα.
Συνεπώς, ακόμη και στην περίπτωση του ανοίγματος του λιμανιού της Αμμοχώστου, χρειάζεται η εκχώρηση μόνο του δικαιώματος λειτουργίας από τις νόμιμες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι η εκχώρηση κυριαρχίας, η οποία είναι αυθύπαρκτη. Και ανήκει μόνο στον ενιαίο λαό της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του οποίου εκφράζεται συνταγματικά, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία οδηγεί σε περιπέτειες.
Ο ICAO, το FIR και η κυριαρχία
Βεβαίως, το ζήτημα της λειτουργίας ενός αεροδρομίου όπως αυτό της Τύμπου είναι πολύ πιο σύνθετο από εκείνο ενός λιμανιού. Διότι, η λειτουργία του σχετίζεται, εκτός των άλλων, με τον έλεγχο του FIR και τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός αναγνωρισμένου κράτους. Τα όρια των FIR καθορίζονται από τον ICAO -Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας που συνιστά τμήμα του ΟΗΕ- στον οποίο συμμετέχουν ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη, υποκείμενα του διεθνούς δικαίου με δικαιώματα και ευθύνες.
Γίνεται για παράδειγμα μια αεροπειρατεία, ή ένα ατύχημα ή ακόμη και μια απώλεια ζωής εντός αεροσκάφους το οποίο πετά εντός ενός FIR, ποιος έχει τη δικαιοδοσία και την ευθύνη; Μόνο τα υποκείμενα διεθνούς δικαίου, δηλαδή τα κράτη που έχουν συντεταγμένη εξουσία και είναι διεθνώς αναγνωρισμένα. Συνεπώς, είναι παρεξηγήσιμος ο ισχυρισμός ότι άλλο FIR και άλλο κρατική κυριαρχία. Άλλωστε, τμήμα του FIR εμπίπτει στα 6, 10 (βλέπε Αιγαίο) ή 12 ναυτικά μίλια των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός κράτους, όπως αυτά ισχύουν στον εναέριό του χώρο.
Το FIR είναι, κατά αναλογία, η περίπτωση της ΑΟΖ, η οποία συνιστά ειδικό κυριαρχικό δικαίωμα για σκοπούς εκμετάλλευσης του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου πλούτου από παράκτιο κράτος, που ξεπερνά τα 12 ναυτικά μίλια, στο πλαίσιο των οποίων περιορίζεται το κλασικό κυριαρχικό δικαίωμα ενός υποκειμένου του διεθνούς δικαίου. Η έκταση του FIR καθορίζεται από τον ICAO με τη συμμετοχή των κρατών, τα οποία ασκούν εξουσία, δηλαδή κυριαρχία πέραν των 6, 10 ή 12 ναυτικών μιλιών στον αέρα, ώστε να ρυθμίζουν με ασφάλεια την εναέρια κυκλοφορία και να παρέχουν άδειες εισόδου και εξόδου.
Η αντίληψη ότι το FIR δεν συνιστά μορφή και τμήμα κρατικής κυριαρχίας προωθείται εκ του πονηρού. Πώς να λειτουργήσει η Τύμπου, εφόσον το ψευδοκράτος δεν αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, τμήμα του οποίου είναι ο ICAO. Εφόσον, λοιπόν, με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ η Τουρκία ασκεί παράνομη εξουσία στα κατεχόμενα, ομού μετά των παράνομων «τουρκοκυπριακών Αρχών» -οι οποίες είναι με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ υποτελείς στην Άγκυρα - για να είναι δυνατό το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου δύο τινά πρέπει να συμβούν: είτε η Κυπριακή Δημοκρατία να αποδεχθεί απώλεια τμήματος της κυριαρχίας της, είτε να συμβεί αυτό που προνοεί η ΕΕ.
Ότι δηλαδή η Τουρκία οφείλει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο ως τμήμα της τελωνειακής ένωσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ. Είναι δε πρόδηλο ότι η υποχρέωση περί αναγνώρισης από την Τουρκία της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι προϋπόθεση για το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου, ώστε να μπορεί να λειτουργεί ομαλά και εύρυθμα η κοινοτική νομοθεσία της ενιαίας αγοράς που παραβιάζεται από την Άγκυρα.
Μια παραβίαση που δημιουργεί ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αντί να καταγγείλει τις τουρκικές παραβιάσεις, τις καταπίνει και θυσιάζει τα δικά της έννομα συμφέροντα, καθώς και των πολιτών της, στον βωμό του «καλού κλίματος» των συνομιλιών. Διότι, πώς θα είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί το εμπόριο από το λιμάνι της Αμμοχώστου ή από άλλο λιμάνι ή αεροδρόμιο των ελεύθερων περιοχών προς την Τουρκία με προϊόντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν η Άγκυρα δεν την αναγνωρίζει και όταν αρνείται να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο; Το οποίο πρόσθετο πρωτόκολλο προνοεί, ως γνωστό, ότι χωρίς κανένα αντάλλαγμα, δηλαδή χωρίς το άνοιγμα του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου, η Τουρκία έχει υποχρέωση να το εφαρμόσει.
Δηλαδή να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα πλοία και τα αεροσκάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν το πράττει, όμως, για οικονομικούς λόγους, αλλά και για κάτι άλλο: Γνωρίζει ότι, εάν προβεί σε τέτοια ενέργεια, είναι ως να προχωρεί σε βήματα αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία όμως θέλει να διαλύσει. Και με βάση αυτή την πολιτική λογική ζητά ως αντάλλαγμα το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, για να γίνει μια τριγωνική σχέση αναγνώρισης, ή αν θέλετε αποδοχών (acknowledgments). Δηλαδή, να αναγνωρίσει η Τουρκία μερικώς τις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία όμως θα υποβαθμιστεί σε ελληνοκυπριακή οντότητα, εφόσον θα αναγνωρίσει, χωριστή μέσω της Τύμπου, οντότητα στον Βορρά, στην εν δυνάμει λογική της λύσης και της τελικής εφαρμογής ενός πολιτειακού συστήματος «δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών».
Η πηγή του acknowledgment
Το ζητούμενο δεν είναι εάν θα εφαρμόσουμε ΜΟΕ ή όχι. Εμείς λέμε ναι, να εφαρμοστούν. Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας. Και το τονίζουμε αυτό διότι από το 1997, ο τότε απεσταλμένος των ΗΠΑ στο Κυπριακό, μακαρίτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, είχε εισαγάγει την λογική της εν δυνάμει λύσης στο πλαίσιο των ΜΟΕ.
Ποιο ήταν λοιπόν το σκεπτικό Χόλμπρουκ; Ότι εάν οι δύο πλευρές είναι αποφασισμένες να δεχθούν ότι στον Βορρά θα κυβερνούν οι Τούρκοι και στον Νότο οι Έλληνες, για να πετύχουν την εφαρμογή μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας θα πρέπει να αρχίσουν ο ένας να αποδέχεται την οντότητα του άλλου. Αυτή είναι η λεγόμενη αρχή του acknowledgement (αποδοχής, που συνιστά μορφή αναγνώρισης). Και οδηγεί στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη διχοτόμησή της σε δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη, που θα προχωρήσουν σε νέο συνεταιρισμό.
Άλλωστε, ο μακαρίτης Χόλμπρουκ μαζί με τους Βρετανούς διεκδικεί την πατρότητα «equal component states», που μετονομάστηκαν σε «equal constituent states». Όταν, μάλιστα, ο γράφων αποκάλυπτε τις νέες τότε ορολογίες που εισάγονταν στο Κυπριακό, οι κυβερνώντες έσπευδαν να διαψεύσουν, διότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να δεχθεί διχοτομικά σχέδια. Δεν είχε προχωρήσει η διαδικασία της «κουλτούρας λύσης», κατά άλλους, «διάλυσης».
Μάλιστα την 1 Μαΐου του 1997, ο Χόλμπρουκ είχε επισκεφθεί την Κύπρο και είχε αναφερθεί σε «peoples of Cyprus». Το «people» με (s) στη νομική γλώσσα σημαίνει «λαούς». Την επομένη, η «Σημερινή» κυκλοφόρησε με τίτλο που στηριζόταν στις δηλώσεις Χόλμπρουκ, ο οποίος είχε αναφερθεί σε «δύο λαούς». Επιχειρήθηκαν προσπάθειες διαψεύσεων, αλλά τα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα και η επίσημη απομαγνητοφώνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Λευκωσία επιβεβαίωσαν του λόγου το αληθές.
Καμιά διόρθωση δεν ζήτησε η τότε Κυβέρνηση ή η αντιπολίτευση και ως εκ τούτου γιατί θα έπρεπε να το πράξει ο Χόλμπρουκ; Η βάση των ΜΟΕ, όπως τα προωθούν από τότε οι Βρετανοί με τους Αμερικανούς και όπως σήμερα σχεδιάζονται, δεν έχει ως στόχο την επανένταξη των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία και την άρση των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του γεωγραφικού, πληθυσμιακού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, αλλά τη νομιμοποίησή τους στη λογική της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία είχε λάβει συγκεκριμένη συνταγματική φόρμουλα το 2004 με το σχέδιο Ανάν.
Απορρίφθηκε, όμως, ως αντιδημοκρατική, ρατσιστική και απαράδεκτα διχοτομική. Τόσο ο Χόλμπρουκ καθώς και οι διάδοχοί του, όσο και οι Τούρκοι πάτησαν πάνω στην αντίληψη των ΜΟΕ για να προωθήσουν τη διχοτόμηση με την ανοχή ή με λάθη των ημετέρων. Το ίδιο θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι συμβαίνει και σήμερα με την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία, η οποία πρωτοστατεί στη φόρμουλα επιστροφής Ελληνοκυπρίων στην Αμμόχωστο ή στην Κερύνεια υπό διοίκηση ψευδοκράτους.
Πώς και γιατί απομακρυνόμαστε από τη λύση
Υπό αυτές τις συνθήκες εμείς λέμε όχι στα ΜΟΕ που οδηγούν σε αποδοχή και έμμεση ή άμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους, και ναι στα ΜΟΕ εκείνα, που θα είναι σύμφωνα με τη διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ζωή και στην επανενσωμάτωση των κατεχόμενων σε αυτήν, όπως καθορίζουν οι αποφάσεις της ΕΕ. Τα ΜΟΕ που βρίσκονται σε σχεδιασμό θα περιλαμβάνουν την Τύμπου στη λογική των νέων τετελεσμένων και θα προσφέρουν πλεονέκτημα και μορφή αναγνώρισης προ της λύσης στην τουρκική πλευρά.
Ερώτημα: Όταν, δηλαδή, το ψευδοκράτος θα έχει επαφή με τον έξω κόσμο και από θαλάσσης και από αέρος, και όταν θα μπορεί να διενεργεί εμπορικές και άλλες πράξεις, δεν θα σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη την Ταϊβανοποίηση των κατεχομένων; Και αν η Τύμπου λειτουργήσει πριν από τη λύση και αν το ψευδοκράτος αναβαθμιστεί, γιατί η τουρκική πλευρά να γίνει πιο διαλλακτική, όταν θα έχει πάρει ήδη τη δική μας αποδοχή (acknowledgement);
Μάλλον, μια τέτοια πολιτική θα ενεργήσει σε βάρος μιας τελικής ορθής και δημοκρατικής διευθέτησης του Κυπριακού. Θα δημιουργηθεί καθεστώς νέας ομηρίας στις συνομιλίες, καθότι οι Τούρκοι θα μας λένε ότι, εάν δεν μας αρέσουν αυτά που υποστηρίζουν ως τελική διευθέτηση, σκασίλα τους! Διά της υπογραφής μας και μέσω τέτοιας μορφής ΜΟΕ θα υλοποιήσουμε το τουρκικό σχέδιο Β. Δηλαδή την έναρξη της αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Θα είμαστε οι δεύτεροι μετά την Τουρκία. Οπότε γιατί να μην ακολουθήσουν και άλλοι; Και είναι πρόδηλο ότι θα βρεθούμε εκ νέου με δεμένα τα χέρια. Χωρίς να μπορούμε να ελέγξουμε το πηδάλιο μιας επικίνδυνης για την Κυπριακή Δημοκρατία πτήσης, μέσω Τύμπου, με ορατή την προοπτική να γκρεμοτσακιστούμε…
- See more at: http://www.sigmalive.com/simerini/politics/230317/epikindyni-ptisi-meso-tympou#sthash.X7LVPRQM.dpufΤα ΜΟΕ μπορούν να συμβάλουν στη λύση, φτάνει να είναι προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης των κατεχομένων στην ΚΔ και όχι στη λογική των αμοιβαίων αναγνωρίσεων
Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας
Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας
Η νομιμοποίηση της λειτουργίας του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου ήταν πάντοτε στην ημερήσια διάταξη του Κυπριακού και στην πρακτική εφαρμογή των ΜΟΕ (Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Μάλιστα, ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί συνέδεσε το θέμα της επιστροφής της πόλης της Αμμοχώστου και με το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης, αλλά και με τη λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου. Και η Λευκωσία έσπευσε να αρπάξει το «παράθυρο ευκαιρίας», για να βάλει, όπως κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί, τη θηλιά στον λαιμό της…
Μακάρι να ξέρει η Κυβέρνηση τι λέει και τι πράττει. Διά στόματος πάντως του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ι. Κασουλίδη, επισημάνθηκε ότι υπάρχουν φόρμουλες, επί τη βάσει των οποίων μπορούν να γίνουν απευθείας πτήσεις από την Τύμπου στο πλαίσιο της νομιμότητας. Και εκτιμούμε ότι εφόσον θα είναι στο πλαίσιο της νομιμότητας, αυτό σημαίνει ότι δεν θα δημιουργούν συνθήκες για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την απώλεια κυριαρχικών της δικαιωμάτων πριν από την τελική διευθέτηση.
Τα ΜΟΕ, οι αποφάσεις της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο
Εμείς θα ήταν δυνατό να συμφωνήσουμε σε δύο άξονες: Πρώτος, η εφαρμογή των ΜΟΕ και δεύτερος, ακόμη και η λειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου υπό συνθήκες πλήρους νομιμότητας. Και επί τούτων υπάρχουν φόρμουλες, όπως τις καθορίζει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και, ταυτοχρόνως, οι αποφάσεις της ΕΕ, οι οποίες είναι σαφείς: Με βάση το πρωτόκολλο 10 εντάχθηκε ολόκληρο το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας με αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της.
Και πού οφείλεται η αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα; Στο γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί έλεγχο λόγω της τουρκικής κατοχής. Το αεροδρόμιο της Τύμπου βρίσκεται σε κατεχόμενη περιοχή, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκεί επαρκή έλεγχο. Ο έλεγχος ασκείται από τη λεγόμενη «ΤΔΒΚ», η οποία με βάση τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν «ισχύει».
Σύμφωνα δε με την αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, η ΕΕ αναγνωρίζει στο νησί ως μόνο κράτος αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς, η φόρμουλα που μπορεί να υπάρξει είναι η εξής: Να υπαχθεί το αεροδρόμιο της Τύμπου κάτω από τις Αρχές και το Κέντρο Εναέριας Κυκλοφορίας της Λευκωσίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό εννοεί η Κυβέρνηση; Και πώς αυτό θα συμβεί; Πάντως, συναφή περί τούτου είναι όσα η έκθεση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξ αφορμής του θέματος του κανονισμού για το λεγόμενο «απευθείας εμπόριο», ρητώς καθορίζει:
Η νομική βάση της Επιτροπής, που θεωρεί ότι τα κατεχόμενα είναι τρίτη υπό ένταξη επαρχία, είναι λανθασμένη, διότι επί τη βάσει του Πρωτοκόλλου 10 εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ. Επί του ζητήματος του λιμανιού της Αμμοχώστου και κατά αναλογία για το αεροδρόμιο της Τύμπου τονίζει ότι: Η μόνη αρμόδια Αρχή στο νησί, που έχει εξουσία για το άνοιγμα και το κλείσιμο εισόδων και εξόδων, δηλαδή λιμένων και αερολιμένων, είναι αυτή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καμιά άλλη. Και αναφέρει η γνωμάτευση ότι οποιαδήποτε αντίθετη με τη θέση αυτή ενέργεια συνιστά υπόσκαψη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό αναφέρει και το διεθνές δίκαιο, εφόσον ακόμη η Κυπριακή Δημοκρατία είναι εν ζωή και ουχί εκλιπούσα.
Συνεπώς, ακόμη και στην περίπτωση του ανοίγματος του λιμανιού της Αμμοχώστου, χρειάζεται η εκχώρηση μόνο του δικαιώματος λειτουργίας από τις νόμιμες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι η εκχώρηση κυριαρχίας, η οποία είναι αυθύπαρκτη. Και ανήκει μόνο στον ενιαίο λαό της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του οποίου εκφράζεται συνταγματικά, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία οδηγεί σε περιπέτειες.
Ο ICAO, το FIR και η κυριαρχία
Βεβαίως, το ζήτημα της λειτουργίας ενός αεροδρομίου όπως αυτό της Τύμπου είναι πολύ πιο σύνθετο από εκείνο ενός λιμανιού. Διότι, η λειτουργία του σχετίζεται, εκτός των άλλων, με τον έλεγχο του FIR και τα κυριαρχικά δικαιώματα ενός αναγνωρισμένου κράτους. Τα όρια των FIR καθορίζονται από τον ICAO -Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας που συνιστά τμήμα του ΟΗΕ- στον οποίο συμμετέχουν ανεξάρτητα και κυρίαρχα κράτη, υποκείμενα του διεθνούς δικαίου με δικαιώματα και ευθύνες.
Γίνεται για παράδειγμα μια αεροπειρατεία, ή ένα ατύχημα ή ακόμη και μια απώλεια ζωής εντός αεροσκάφους το οποίο πετά εντός ενός FIR, ποιος έχει τη δικαιοδοσία και την ευθύνη; Μόνο τα υποκείμενα διεθνούς δικαίου, δηλαδή τα κράτη που έχουν συντεταγμένη εξουσία και είναι διεθνώς αναγνωρισμένα. Συνεπώς, είναι παρεξηγήσιμος ο ισχυρισμός ότι άλλο FIR και άλλο κρατική κυριαρχία. Άλλωστε, τμήμα του FIR εμπίπτει στα 6, 10 (βλέπε Αιγαίο) ή 12 ναυτικά μίλια των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός κράτους, όπως αυτά ισχύουν στον εναέριό του χώρο.
Το FIR είναι, κατά αναλογία, η περίπτωση της ΑΟΖ, η οποία συνιστά ειδικό κυριαρχικό δικαίωμα για σκοπούς εκμετάλλευσης του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου πλούτου από παράκτιο κράτος, που ξεπερνά τα 12 ναυτικά μίλια, στο πλαίσιο των οποίων περιορίζεται το κλασικό κυριαρχικό δικαίωμα ενός υποκειμένου του διεθνούς δικαίου. Η έκταση του FIR καθορίζεται από τον ICAO με τη συμμετοχή των κρατών, τα οποία ασκούν εξουσία, δηλαδή κυριαρχία πέραν των 6, 10 ή 12 ναυτικών μιλιών στον αέρα, ώστε να ρυθμίζουν με ασφάλεια την εναέρια κυκλοφορία και να παρέχουν άδειες εισόδου και εξόδου.
Η αντίληψη ότι το FIR δεν συνιστά μορφή και τμήμα κρατικής κυριαρχίας προωθείται εκ του πονηρού. Πώς να λειτουργήσει η Τύμπου, εφόσον το ψευδοκράτος δεν αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, τμήμα του οποίου είναι ο ICAO. Εφόσον, λοιπόν, με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ η Τουρκία ασκεί παράνομη εξουσία στα κατεχόμενα, ομού μετά των παράνομων «τουρκοκυπριακών Αρχών» -οι οποίες είναι με βάση τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ υποτελείς στην Άγκυρα - για να είναι δυνατό το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου δύο τινά πρέπει να συμβούν: είτε η Κυπριακή Δημοκρατία να αποδεχθεί απώλεια τμήματος της κυριαρχίας της, είτε να συμβεί αυτό που προνοεί η ΕΕ.
Ότι δηλαδή η Τουρκία οφείλει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο ως τμήμα της τελωνειακής ένωσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ. Είναι δε πρόδηλο ότι η υποχρέωση περί αναγνώρισης από την Τουρκία της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι προϋπόθεση για το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου, ώστε να μπορεί να λειτουργεί ομαλά και εύρυθμα η κοινοτική νομοθεσία της ενιαίας αγοράς που παραβιάζεται από την Άγκυρα.
Μια παραβίαση που δημιουργεί ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αντί να καταγγείλει τις τουρκικές παραβιάσεις, τις καταπίνει και θυσιάζει τα δικά της έννομα συμφέροντα, καθώς και των πολιτών της, στον βωμό του «καλού κλίματος» των συνομιλιών. Διότι, πώς θα είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί το εμπόριο από το λιμάνι της Αμμοχώστου ή από άλλο λιμάνι ή αεροδρόμιο των ελεύθερων περιοχών προς την Τουρκία με προϊόντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν η Άγκυρα δεν την αναγνωρίζει και όταν αρνείται να εφαρμόσει το πρόσθετο πρωτόκολλο; Το οποίο πρόσθετο πρωτόκολλο προνοεί, ως γνωστό, ότι χωρίς κανένα αντάλλαγμα, δηλαδή χωρίς το άνοιγμα του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου, η Τουρκία έχει υποχρέωση να το εφαρμόσει.
Δηλαδή να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα πλοία και τα αεροσκάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν το πράττει, όμως, για οικονομικούς λόγους, αλλά και για κάτι άλλο: Γνωρίζει ότι, εάν προβεί σε τέτοια ενέργεια, είναι ως να προχωρεί σε βήματα αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία όμως θέλει να διαλύσει. Και με βάση αυτή την πολιτική λογική ζητά ως αντάλλαγμα το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, για να γίνει μια τριγωνική σχέση αναγνώρισης, ή αν θέλετε αποδοχών (acknowledgments). Δηλαδή, να αναγνωρίσει η Τουρκία μερικώς τις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία όμως θα υποβαθμιστεί σε ελληνοκυπριακή οντότητα, εφόσον θα αναγνωρίσει, χωριστή μέσω της Τύμπου, οντότητα στον Βορρά, στην εν δυνάμει λογική της λύσης και της τελικής εφαρμογής ενός πολιτειακού συστήματος «δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών».
Η πηγή του acknowledgment
Το ζητούμενο δεν είναι εάν θα εφαρμόσουμε ΜΟΕ ή όχι. Εμείς λέμε ναι, να εφαρμοστούν. Το ζητούμενο είναι εάν τα ΜΟΕ, είτε του λιμανιού της Αμμοχώστου είτε ακόμη και του αεροδρόμιου της Τύμπου, θα οδηγούν στην επανενσωμάτωση των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε διαδικασίες αναγνώρισης του ψευδοκράτους ως χωριστής από την Κυπριακή Δημοκρατία οντότητας. Και το τονίζουμε αυτό διότι από το 1997, ο τότε απεσταλμένος των ΗΠΑ στο Κυπριακό, μακαρίτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, είχε εισαγάγει την λογική της εν δυνάμει λύσης στο πλαίσιο των ΜΟΕ.
Ποιο ήταν λοιπόν το σκεπτικό Χόλμπρουκ; Ότι εάν οι δύο πλευρές είναι αποφασισμένες να δεχθούν ότι στον Βορρά θα κυβερνούν οι Τούρκοι και στον Νότο οι Έλληνες, για να πετύχουν την εφαρμογή μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας θα πρέπει να αρχίσουν ο ένας να αποδέχεται την οντότητα του άλλου. Αυτή είναι η λεγόμενη αρχή του acknowledgement (αποδοχής, που συνιστά μορφή αναγνώρισης). Και οδηγεί στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη διχοτόμησή της σε δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη, που θα προχωρήσουν σε νέο συνεταιρισμό.
Άλλωστε, ο μακαρίτης Χόλμπρουκ μαζί με τους Βρετανούς διεκδικεί την πατρότητα «equal component states», που μετονομάστηκαν σε «equal constituent states». Όταν, μάλιστα, ο γράφων αποκάλυπτε τις νέες τότε ορολογίες που εισάγονταν στο Κυπριακό, οι κυβερνώντες έσπευδαν να διαψεύσουν, διότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να δεχθεί διχοτομικά σχέδια. Δεν είχε προχωρήσει η διαδικασία της «κουλτούρας λύσης», κατά άλλους, «διάλυσης».
Μάλιστα την 1 Μαΐου του 1997, ο Χόλμπρουκ είχε επισκεφθεί την Κύπρο και είχε αναφερθεί σε «peoples of Cyprus». Το «people» με (s) στη νομική γλώσσα σημαίνει «λαούς». Την επομένη, η «Σημερινή» κυκλοφόρησε με τίτλο που στηριζόταν στις δηλώσεις Χόλμπρουκ, ο οποίος είχε αναφερθεί σε «δύο λαούς». Επιχειρήθηκαν προσπάθειες διαψεύσεων, αλλά τα οπτικοακουστικά ντοκουμέντα και η επίσημη απομαγνητοφώνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Λευκωσία επιβεβαίωσαν του λόγου το αληθές.
Καμιά διόρθωση δεν ζήτησε η τότε Κυβέρνηση ή η αντιπολίτευση και ως εκ τούτου γιατί θα έπρεπε να το πράξει ο Χόλμπρουκ; Η βάση των ΜΟΕ, όπως τα προωθούν από τότε οι Βρετανοί με τους Αμερικανούς και όπως σήμερα σχεδιάζονται, δεν έχει ως στόχο την επανένταξη των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία και την άρση των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του γεωγραφικού, πληθυσμιακού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, αλλά τη νομιμοποίησή τους στη λογική της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία είχε λάβει συγκεκριμένη συνταγματική φόρμουλα το 2004 με το σχέδιο Ανάν.
Απορρίφθηκε, όμως, ως αντιδημοκρατική, ρατσιστική και απαράδεκτα διχοτομική. Τόσο ο Χόλμπρουκ καθώς και οι διάδοχοί του, όσο και οι Τούρκοι πάτησαν πάνω στην αντίληψη των ΜΟΕ για να προωθήσουν τη διχοτόμηση με την ανοχή ή με λάθη των ημετέρων. Το ίδιο θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι συμβαίνει και σήμερα με την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία, η οποία πρωτοστατεί στη φόρμουλα επιστροφής Ελληνοκυπρίων στην Αμμόχωστο ή στην Κερύνεια υπό διοίκηση ψευδοκράτους.
Πώς και γιατί απομακρυνόμαστε από τη λύση
Υπό αυτές τις συνθήκες εμείς λέμε όχι στα ΜΟΕ που οδηγούν σε αποδοχή και έμμεση ή άμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους, και ναι στα ΜΟΕ εκείνα, που θα είναι σύμφωνα με τη διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ζωή και στην επανενσωμάτωση των κατεχόμενων σε αυτήν, όπως καθορίζουν οι αποφάσεις της ΕΕ. Τα ΜΟΕ που βρίσκονται σε σχεδιασμό θα περιλαμβάνουν την Τύμπου στη λογική των νέων τετελεσμένων και θα προσφέρουν πλεονέκτημα και μορφή αναγνώρισης προ της λύσης στην τουρκική πλευρά.
Ερώτημα: Όταν, δηλαδή, το ψευδοκράτος θα έχει επαφή με τον έξω κόσμο και από θαλάσσης και από αέρος, και όταν θα μπορεί να διενεργεί εμπορικές και άλλες πράξεις, δεν θα σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη την Ταϊβανοποίηση των κατεχομένων; Και αν η Τύμπου λειτουργήσει πριν από τη λύση και αν το ψευδοκράτος αναβαθμιστεί, γιατί η τουρκική πλευρά να γίνει πιο διαλλακτική, όταν θα έχει πάρει ήδη τη δική μας αποδοχή (acknowledgement);
Μάλλον, μια τέτοια πολιτική θα ενεργήσει σε βάρος μιας τελικής ορθής και δημοκρατικής διευθέτησης του Κυπριακού. Θα δημιουργηθεί καθεστώς νέας ομηρίας στις συνομιλίες, καθότι οι Τούρκοι θα μας λένε ότι, εάν δεν μας αρέσουν αυτά που υποστηρίζουν ως τελική διευθέτηση, σκασίλα τους! Διά της υπογραφής μας και μέσω τέτοιας μορφής ΜΟΕ θα υλοποιήσουμε το τουρκικό σχέδιο Β. Δηλαδή την έναρξη της αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Θα είμαστε οι δεύτεροι μετά την Τουρκία. Οπότε γιατί να μην ακολουθήσουν και άλλοι; Και είναι πρόδηλο ότι θα βρεθούμε εκ νέου με δεμένα τα χέρια. Χωρίς να μπορούμε να ελέγξουμε το πηδάλιο μιας επικίνδυνης για την Κυπριακή Δημοκρατία πτήσης, μέσω Τύμπου, με ορατή την προοπτική να γκρεμοτσακιστούμε…
