Φόβοι για ανάφλεξη των παλιών εθνοτικών συγκρούσεων στην Πρώην
Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή
εκφράζονται μετά την ένταση στην αλβανόφωνη συνοικία του Κουμάνοβο
μεταξύ ομάδας ενόπλων και των υπηρεσιών ασφαλείας της χώρας.
Με την κυβέρνηση Γκρούεφσκι να βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο
εξαιτίας του σεισμού από τις αποκαλύψεις για παράνομες παρακολουθήσεις
και κατάχρηση εξουσίας, η εισβολή των περίπου 45 ενόπλων κατά τα
φαινόμενα αλβανόφωνων στο Κουμάνοβο προκάλεσε έντονη ανησυχία σε όλες
τις γειτονικές βαλκανικές χώρες, αλλά και στην Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι σε διάγγελμα του, μετά την «εξουδετέρωση των τρομοκρατών» από τις δυνάμεις ασφαλείας και τη σύλληψη αρκετών από αυτούς, δήλωσε πως «οι τρομοκράτες είχαν σχέδια για επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα, σε κτίρια που στεγάζονται θεσμικά όργανα του κράτους, αθλητικές εγκαταστάσεις και εμπορικά κέντρα» ενώ σύμφωνα με τον κ. Γκρούεφσκι απώτερος στόχος τους ήταν «η αποσταθεροποίηση της χώρας».
Οπως έγινε γνωστό, από τις συγκρούσεις στην αλβανόφωνη συνοικία του Κουμάνοβο, που το 2001 κατά την εξέγερση των Αλβανών είχαν σημειωθεί σκληρές μάχες, έχασαν τη ζωή τους 14 από τους ενόπλους και 8 αστυνομικοί, ενώ άλλοι 30 ένοπλοι παραδόθηκαν και άλλοι 37 αστυνομικοί τραυματίστηκαν.
Μήνυμα
Η ένταση στο Κουμάνοβο, που διήρκεσε περισσότερες από 24 ώρες, προκάλεσε έντονη ανησυχία στην σερβική και αλβανική ηγεσία αλλά και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Παρά τις εκτιμήσεις των σερβικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι οι συγκρούσεις δεν θα επεκταθούν σε σερβικό έδαφος, ο υπουργός Εξωτερικών Ιβιτσα Ντάσιτς διαμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση πως «κάθε προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Σερβίας θα αντιμετωπιστεί άμεσα και δυναμικά».Από την πλευρά του ο Αλβανός ομόλογός του καταδίκασε το περιστατικό σημειώνοντας πάντως πως «είναι απαράδεκτο οι ένοπλοι να ταυτοποιούνται εθνικά», ενώ ο επίτροπος της Ε.Ε. για τη διεύρυνση, Γοχάνες Χαν, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για το περιστατικό και κάλεσε για αυτοσυγκράτηση και συνεργασία όλων των πλευρών.Αξίζει εδώ πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Ρόιτερς, μετά τις αποκαλύψεις του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεφ, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα.Μάλιστα οι αποκαλύψεις έχουν προκαλέσει σειρά δυναμικών κινητοποιήσεων με βασικό αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού και η αντιπολίτευση πριν από το περιστατικό στο Κουμάνοβο είχε προγραμματίσει νέες συγκεντρώσεις και πορείες για τις 17 Μαΐου. Σύμφωνα με το Ρόιτερς, ειδικοί θεωρούν ότι οι πολιτικοί ηγέτες μπορεί να χρησιμοποιήσουν τις εθνοτικές διαφορές ως μοχλό πίεσης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Εκκλήσεις για διάλογο από ΕΕ, ΗΠΑ, ΟΑΣΕ και ΝΑΤΟ
Εκκληση να μη βλάψει το περιστατικό στο Κουμάνοβο τις σχέσεις στην κοινωνία της ΠΓΔΜ και να αποτελέσει έναυσμα για διάλογο έκαναν με κοινή δήλωσή τους οι εκπρόσωποι της Διεθνούς Κοινότητας στη χώρα. Συγκεκριμένα, σε κοινό ανακοινωθέν της αντιπροσωπείας της ΕΕ, της πρεσβείας των ΗΠΑ, της αποστολής του ΟΑΣΕ και της αποστολής του ΝΑΤΟ στη χώρα, αναφέρεται πως η ένταση στο Κουμάνοβο είναι ένα «μεμονωμένο φαινόμενο» και «πιστεύουμε ακράδαντα ότι δεν πρέπει να επιτραπεί, το περιστατικό αυτό να βλάψει τις κοινωνικές σχέσεις. Επίσης ελπίζουμε ότι αυτή θα είναι η στιγμή κατά την οποία οι ηγέτες της χώρας θα συμμετάσχουν από κοινού σε έναν διάλογο για τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, συμπεριλαμβανομένης της μακροχρόνιας πολιτικής κρίσης και των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων».
Εθνικό πένθος
Η κίνηση της κυβέρνησης να κηρύξει διήμερο εθνικό πένθος και ο πρόεδρος Γκεόργκι Ιβανόφ να συγκαλέσει συμβούλιο ασφαλείας, με τη συμμετοχή των ηγετών της αντιπολίτευσης, θεωρούνται από τους αναλυτές μια προσπάθεια το περιστατικό αυτό να μην αποτελέσει καταλύτη για περαιτέρω διχασμό. Τον τόνο έδωσε στις δηλώσεις του και ο Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος σε ένα σημείο ανέφερε πως «η "Δημοκρατία της Μακεδονίας" έχει τις δυνάμεις να αντιμετωπίσει παρόμοιους κινδύνους και όποιος επιχειρήσει να την αποσταθεροποιήσει θα έχει την τύχη των "τρομοκρατών" που σκοτώθηκαν στο Κουμάνοβο».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι σε διάγγελμα του, μετά την «εξουδετέρωση των τρομοκρατών» από τις δυνάμεις ασφαλείας και τη σύλληψη αρκετών από αυτούς, δήλωσε πως «οι τρομοκράτες είχαν σχέδια για επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα, σε κτίρια που στεγάζονται θεσμικά όργανα του κράτους, αθλητικές εγκαταστάσεις και εμπορικά κέντρα» ενώ σύμφωνα με τον κ. Γκρούεφσκι απώτερος στόχος τους ήταν «η αποσταθεροποίηση της χώρας».
Οπως έγινε γνωστό, από τις συγκρούσεις στην αλβανόφωνη συνοικία του Κουμάνοβο, που το 2001 κατά την εξέγερση των Αλβανών είχαν σημειωθεί σκληρές μάχες, έχασαν τη ζωή τους 14 από τους ενόπλους και 8 αστυνομικοί, ενώ άλλοι 30 ένοπλοι παραδόθηκαν και άλλοι 37 αστυνομικοί τραυματίστηκαν.
Μήνυμα
Η ένταση στο Κουμάνοβο, που διήρκεσε περισσότερες από 24 ώρες, προκάλεσε έντονη ανησυχία στην σερβική και αλβανική ηγεσία αλλά και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Παρά τις εκτιμήσεις των σερβικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι οι συγκρούσεις δεν θα επεκταθούν σε σερβικό έδαφος, ο υπουργός Εξωτερικών Ιβιτσα Ντάσιτς διαμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση πως «κάθε προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Σερβίας θα αντιμετωπιστεί άμεσα και δυναμικά».Από την πλευρά του ο Αλβανός ομόλογός του καταδίκασε το περιστατικό σημειώνοντας πάντως πως «είναι απαράδεκτο οι ένοπλοι να ταυτοποιούνται εθνικά», ενώ ο επίτροπος της Ε.Ε. για τη διεύρυνση, Γοχάνες Χαν, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για το περιστατικό και κάλεσε για αυτοσυγκράτηση και συνεργασία όλων των πλευρών.Αξίζει εδώ πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Ρόιτερς, μετά τις αποκαλύψεις του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεφ, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα.Μάλιστα οι αποκαλύψεις έχουν προκαλέσει σειρά δυναμικών κινητοποιήσεων με βασικό αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού και η αντιπολίτευση πριν από το περιστατικό στο Κουμάνοβο είχε προγραμματίσει νέες συγκεντρώσεις και πορείες για τις 17 Μαΐου. Σύμφωνα με το Ρόιτερς, ειδικοί θεωρούν ότι οι πολιτικοί ηγέτες μπορεί να χρησιμοποιήσουν τις εθνοτικές διαφορές ως μοχλό πίεσης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Εκκλήσεις για διάλογο από ΕΕ, ΗΠΑ, ΟΑΣΕ και ΝΑΤΟ
Εκκληση να μη βλάψει το περιστατικό στο Κουμάνοβο τις σχέσεις στην κοινωνία της ΠΓΔΜ και να αποτελέσει έναυσμα για διάλογο έκαναν με κοινή δήλωσή τους οι εκπρόσωποι της Διεθνούς Κοινότητας στη χώρα. Συγκεκριμένα, σε κοινό ανακοινωθέν της αντιπροσωπείας της ΕΕ, της πρεσβείας των ΗΠΑ, της αποστολής του ΟΑΣΕ και της αποστολής του ΝΑΤΟ στη χώρα, αναφέρεται πως η ένταση στο Κουμάνοβο είναι ένα «μεμονωμένο φαινόμενο» και «πιστεύουμε ακράδαντα ότι δεν πρέπει να επιτραπεί, το περιστατικό αυτό να βλάψει τις κοινωνικές σχέσεις. Επίσης ελπίζουμε ότι αυτή θα είναι η στιγμή κατά την οποία οι ηγέτες της χώρας θα συμμετάσχουν από κοινού σε έναν διάλογο για τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, συμπεριλαμβανομένης της μακροχρόνιας πολιτικής κρίσης και των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων».
Εθνικό πένθος
Η κίνηση της κυβέρνησης να κηρύξει διήμερο εθνικό πένθος και ο πρόεδρος Γκεόργκι Ιβανόφ να συγκαλέσει συμβούλιο ασφαλείας, με τη συμμετοχή των ηγετών της αντιπολίτευσης, θεωρούνται από τους αναλυτές μια προσπάθεια το περιστατικό αυτό να μην αποτελέσει καταλύτη για περαιτέρω διχασμό. Τον τόνο έδωσε στις δηλώσεις του και ο Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος σε ένα σημείο ανέφερε πως «η "Δημοκρατία της Μακεδονίας" έχει τις δυνάμεις να αντιμετωπίσει παρόμοιους κινδύνους και όποιος επιχειρήσει να την αποσταθεροποιήσει θα έχει την τύχη των "τρομοκρατών" που σκοτώθηκαν στο Κουμάνοβο».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ
- Διαβάστε ακόμη: Ο διήμερος «πόλεμος» των Σκοπίων σε εικόνες