ΑΝΟΙΓΕΙ «ΠΟΡΤΑ» ΕΛΠΙΔΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ Η Οδύσσεια της 2ης γενιάς προς την ιθαγένεια...

«Το όνειρό μου είναι να ασκήσω τη δικηγορία στην Ελλάδα». Η 25χρονη Χριστιάνα Λούτσι μεγάλωσε στην Τήνο, τελείωσε εκεί δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο, έδωσε με επιτυχία Πανελλήνιες και το 2013 αποφοίτησε από τη Νομική της Κομοτηνής.Δεν μπορεί, όμως, να βγάλει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος δικηγόρου επειδή δεν έχει ελληνική ιθαγένεια. Γεννήθηκε στον Αυλώνα της Αλβανίας και ήρθε στην Ελλάδα τεσσάρων ετών.Η Χριστιάνα είναι ένα από τα χιλιάδες παιδιά μεταναστευτικής καταγωγής που ζουν στη χώρα μας και περιμένουν την ψήφιση του νόμου που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η αν. υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Τασία Χριστοδουλοπούλου.
Είχε υποβάλει αίτηση με τον «νόμο Ραγκούση», αλλά δεν πρόλαβε να λάβει την απόφαση πριν τον «πάγο» του ΣτΕ. Εχει στα χέρια της μια 10ετή άδεια διαμονής, που της κόστισε αρκετές εκατοντάδες ευρώ. Γι' αυτό και δεν ξεκίνησε την επίσης ακριβή και χρονοβόρα διαδικασία της πολιτογράφησης, που ακολουθούν αναγκαστικά απόφοιτοι νομικών σχολών όταν στερούνται ελληνικής ιθαγένειας.
Οπως η 28χρονη Εμι Ζαΐμη, επίσης αλβανικής καταγωγής, που έμεινε ασκούμενη 38 μήνες αντί για 18 που προβλέπεται, περιμένοντας να εγκριθεί η αίτηση πολιτογράφησής της, αν και έχει τελειώσει ελληνικό δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο και Νομική Αθηνών. «Ολες μου οι φίλες είναι δικηγόροι δύο χρόνια τώρα κι εγώ ακόμη ασκούμενη», λέει η Εμι. «Εχω αισθανθεί αδιέξοδο. Σκέφτηκα ακόμη και να αφήσω τη δικηγορία, για κάτι που δεν εξαρτάται από εμένα», προσθέτει η Χριστιάνα.

Η 25χρονη Χριστιάνα Λούτσι μεγάλωσε στην Τήνο και το 2013 αποφοίτησε από τη Νομική. Δεν μπορεί, όμως, να βγάλει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος δικηγόρου επειδή δεν έχει ελληνική ιθαγένεια

Σε αντίστοιχή κατάσταση βρίσκονται χιλιάδες παιδιά. Από τον νόμο υπολογίζεται πως καλύπτονται πάνω από 100.000 ανήλικοι και ενήλικοι, που έχουν γεννηθεί ή μεγαλώσει στην Ελλάδα. Ανάμεσά τους και απόφοιτοι ιατρικών σχολών. Πριν από την κρίση μπορούσαν να ξεκινήσουν ειδικότητα ως υπεράριθμοι, με χαμηλότερες έστω αποδοχές από τους υπόλοιπους. Τα τελευταία χρόνια όμως αποκλείστηκαν από τη διαδικασία κι εγκλωβίστηκαν σε κενό χρόνου, λόγω έλλειψης κονδυλίων. Τον περασμένο Γενάρη επετράπη σε κάποιες κατηγορίες η πρόσβαση, όπως σε κατόχους άδειας δεύτερης γενιάς, μπλε κάρτας, επί μακρόν διαμένοντες κ.ά. Η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος γιατρού, άλλωστε, εκδίδεται με περιορισμένη ισχύ, μέχρι τη λήξη της άδειας παραμονής, για όσους δεν έχουν ιθαγένεια.

«Το νομοσχέδιο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και καλύπτει σχεδόν όλα τα παιδιά της 2ης γενιάς», σχολιάζει ο Νίκος Οντουμπιτάν, από την οργάνωση «Generation 2.0». Παρατηρεί πως στη διαβούλευση του νομοσχεδίου Ραγκούση υπήρχαν αρκετά ρατσιστικά σχόλια, όπως «να τους πετάξουμε στη θάλασσα», «να σηκωθούν να φύγουν» κ.λπ., ενώ τώρα το κλίμα ήταν διαφορετικό. «Η κοινωνία έχει ωριμάσει και αποδέχεται πως είμαστε κομμάτι της. Απλώς πρέπει να διευκρινιστεί πως ιθαγένεια και υπηκοότητα είναι έννοιες ταυτόσημες». Από την πλευρά του ο Νικόδημος Μαϊνά Κινιούα, από την οργάνωση Asante, λέει πως δεν είναι λίγοι οι γονείς που έχασαν τη νομιμότητά τους λόγω κρίσης με αποτέλεσμα να αποκλείονται παιδιά, ενώ στέκεται και στη σχολική διαρροή. Σε κάθε περίπτωση, οι ισορροπίες είναι λεπτές, καθώς πολλοί προεξοφλούν νέα προσφυγή στο ΣτΕ.

Μαριάνθη Ιντόου, Εκπαιδευτικός / νοσηλεύτριας

Μεταπτυχιακά
Αγωνία όμως έχουν και όσοι ονειρεύονται μεταπτυχιακό στο εξωτερικό, αφού συχνά τα δίδακτρα για πολίτες τρίτων χωρών είναι πολλαπλάσια από όσους έχουν ιθαγένεια ΕΕ. Η Κατερίνα Λάνο ήρθε μόλις ενός έτους από την Αλβανία, μεγάλωσε, σπούδασε εδώ, αλλά χρειάζεται φοιτητική βίζα για να πάει στην Αγγλία. Και δεν είναι μόνο τα χίλια δυο πρακτικά προβλήματα.
«Είναι σημαντικό να νιώσουμε πως ανήκουμε κάπου, πως μας αποδέχονται και δεν είμαστε στο περιθώριο» λέει η Κατερίνα, που είναι και ψυχολόγος, για να προσθέσει: «Δεν είμαστε ξένοι. Δεν είμαστε διχασμένοι ανάμεσα σε δύο κράτη. Δεν είμαστε μετανάστες»...
Η ΡΥΘΜΙΣΗ

Εράλντο Τσίπα, Φοιτητή

Ποιοι παίρνουν ιθαγένεια 1. Παιδιά που γεννήθηκαν στην Ελλάδα με εγγραφή στην Α' Δημοτικού αν ο ένας γονέας έμενε νόμιμα στην Ελλάδα 5 χρόνια πριν από τη γέννηση (με 10ετία αν το παιδί γεννήθηκε νωρίτερα). Τη στιγμή της αίτησης και οι δυο γονείς να είναι νόμιμοι και ο ένας να έχει «βαρύ» τίτλο (επί μακρόν διαμένοντος, αόριστης ή δεκαετούς διάρκειας, πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας, άδεια δεύτερης γενιάς κ.ά.), ενώ το παιδί να παρακολουθεί ελληνικό σχολείο. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί μέχρι τα 21 (με νόμιμη και μόνιμη διαμονή).

Σόλας Γκόντγουιν, Γιατρός

2. Ανήλικοι που κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα με την ολοκλήρωση 9 τάξεων σε ελληνικά σχολεία ή 6 Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Αν η θεμελίωση γίνεται μετά την ενηλικίωση και μέχρι τα 23, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί 3 χρόνια από την ολοκλήρωση των τάξεων.
3. Απόφοιτοι ΑΕΙ - ΤΕΙ που κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα με απολυτήριο ελληνικού Λυκείου και αίτηση εντός τριών ετών από την αποφοίτηση.
4. Με μεταβατικές διατάξεις εντάσσονται στη ρύθμιση της γέννησης παιδιά που έχουν γεννηθεί εδώ και είναι ανήλικα, αντιμετωπίζονται όσοι είχαν υποβάλει αίτηση με τον «νόμο Ραγκούση» και δίνεται προθεσμία τριών ετών να «τακτοποιηθούν» όσοι σήμερα ενήλικοι πληρούν τα κριτήρια σχολείων (έχουν τελειώσει μέχρι τα 23) ή πανεπιστημίων.

Μαριάνθη Ιντόου, Εκπαιδευτικός / νοσηλεύτρια
«Ολα τα παιδιά παλεύουμε να γίνει πιο βιώσιμη αυτή η χώρα»
Η 24χρονη Μαριάνθη Ιντόου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Δεν έχει γνωρίσει άλλη χώρα από την Ελλάδα. Οι γονείς της ήρθαν εδώ το 1989 από τη Νιγηρία, τρία χρόνια πριν γεννηθεί. Πήγε Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, σπούδασε βρεφονηπιοκομία στην Επαγγελματική Σχολή Ελευσίνας, προσχολική αγωγή σε ΙΕΚ και τώρα σπουδάζει νοσηλευτική σε ΙΕΚ. Παρ' όλα αυτά, είναι ακόμη χωρίς ιθαγένεια. Οταν γίνονταν οι αιτήσεις για τον «νόμο Ραγκούση» δεν είχε άδεια παραμονής σε ισχύ. «Από όταν έγινα 18 και άρχισα να εκδίδω δική μου αυτοτελή άδεια ως σπουδάστρια την έπαιρνα πάντα ληγμένη. Επρεπε να την ανανεώνω κάθε χρόνο και καθυστερούσαν να την εκδώσουν». Ετσι δεν πρόλαβε. Πέρυσι έβγαλε την 5ετή άδεια δεύτερης γενιάς. «Με παράβολο 600 ευρώ»... Τώρα απασχολείται σε ένα ιδιωτικό κέντρο δημιουργικής απασχόλησης και περιμένει να ψηφιστεί ο νόμος. «Με την ιθαγένεια θα μπορώ να δουλέψω και σε δημόσιο παιδικό σταθμό ή σε δημόσιο νοσοκομείο όταν τελειώσω και τη νοσηλευτική». Την ενδιαφέρει το Δημόσιο σήμερα; «Ως προοπτική, φυσικά. Δεν έχω σκοπό να ζήσω σε άλλη χώρα. Και σαν δεύτερη γενιά, όλα τα παιδιά παλεύουμε να γίνει πιο βιώσιμη αυτή η χώρα». Η ιθαγένεια θα είναι μια τεράστια ανακούφιση. «Δεν θα χρειάζεται να τρέχεις από δω κι από εκεί και να μαζεύεις χαρτιά. Και οι κόποι των γονιών μας, που είναι τόσα χρόνια εδώ, δεν θα πάνε χαμένοι. Μέχρι στιγμής είμαστε στο κενό».

Εράλντο Τσίπα, Φοιτητής
«Δεν υπάρχει τίποτα που να μας διαχωρίζει από τα ελληνόπουλα»
«Δεν τολμούσα να πολυσκεφτώ το μέλλον. Ενιωθα αποκλεισμένος. Τώρα ανοίγουν οι ορίζοντές μου». Ο 23χρονος Εράλντο σπουδάζει στο Πάντειο, στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών. Ηρθε στην Ελλάδα εννιά χρονών, μαζί με τους γονείς του που κατάγονται από την Αλβανία. Μεγάλωσε στους Αμπελοκήπους, τελείωσε εκεί Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. «Οταν ήρθαμε μπήκα στην 4η Δημοτικού. Υπήρχε στο σχολείο ειδικό τμήμα για παιδιά από ξένες χώρες. Αλλά η δασκάλα μου προτίμησε να μου αφιερώσει ώρες από τον προσωπικό της χρόνο, σαν ιδιαίτερα. Είχε πάρα πολύ μεγάλη σημασία αυτό. Κατάφερα σε ένα τρίμηνο να μάθω τη γλώσσα και να πάρω καλές βάσεις». Στο σχολείο έκανε πολλούς φίλους και γρήγορα ένιωσε μέλος της κοινωνίας. Μόνο όταν γινόταν κάποιο έγκλημα και μιλούσαν στις ειδήσεις για δράστη Αλβανό, το κλίμα σαν να βάραινε... «Δεν υπάρχει τίποτα που να μας διαχωρίζει από τα παιδιά με Ελληνες γονείς. Εχουμε τις ίδιες συνήθειες, τα ίδια προβλήματα, είμαστε τμήμα αυτής της χώρας». Πέρυσι πήρε 5ετή άδεια διαμονής. Νωρίτερα έπρεπε κάθε χρόνο να ανανεώνει χαρτιά, να πληρώνει παράβολα, να ταλαιπωρείται με γραφειοκρατία. Τώρα, με την ελληνική ιθαγένεια, μπορεί να ελπίζει σε πολλά. Προς το παρόν θέλει να ξεκινήσει μεταπτυχιακό στο Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας. «Γνωρίζω ελληνικά και αλβανικά και προκύπτουν θέματα ανάμεσα στις δύο χώρες, που πρέπει να λύνονται»...

Σόλας Γκόντγουιν, Γιατρός
«Θα νιώσω επιτέλους ελεύθερη μετά από 29 χρόνια στην Ελλάδα»
Στα τέλη του περασμένου Φλεβάρη η Σόλας Γκόντγουιν έγινε γνωστή στο πανελλήνιο για τη ρατσιστική επίθεση που δέχτηκε στο νοσοκομείο της Κοζάνης. Πολύ πριν δεχτεί, ωστόσο, τις ακραίες ρατσιστικές ύβρεις του ασθενούς της, ήξερε καλά τι σημαίνει ρατσισμός και μάλιστα κρατικός. Ηρθε στην Ελλάδα 14 χρονών από τη Νιγηρία, μπήκε στη δευτέρα Γυμνασίου, ολοκλήρωσε την ελληνική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και πέρασε με Πανελλήνιες στην Ιατρική στο Δημοκρίτειο. «Οταν τελείωσα το πανεπιστήμιο, συνειδητοποίησα πόσο στον αέρα είμαι. Ξαφνικά αν δεν έβρισκα δουλειά θα ήμουν παράνομη». Δεν πρόλαβε να καταθέσει τα χαρτιά της με τον «νόμο Ραγκούση» πριν καταπέσει στο ΣτΕ. Και γρήγορα έμαθε πως δεν μπορεί να υποβάλει αίτηση για ειδικότητα, επειδή δεν είχε την ελληνική ιθαγένεια. «Πήγαινα κάθε μέρα στα υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών αλλά λύση δεν υπήρχε». Εχασε δύο χρόνια από τη ζωή της. Αποφοίτησε το 2011 και το 2013 παντρεύτηκε με έναν Ελληνα. Λίγο αργότερα ανακάλυψε τυχαία πως λόγω του γάμου μπορούσε να ξεκινήσει την ειδικότητά της. «Τώρα κάνω παθολογία, που είναι το πρώτο μέρος της καρδιολογίας». Εχει μια 5ετή άδεια διαμονής και περιμένει πώς και πώς να ανοίξει η διαδικασία για την ιθαγένεια. «Βεβαίως και θα υποβάλω αίτηση. Θα νιώσω επιτέλους ελεύθερη μετά από 29 χρόνια στην Ελλάδα. Ολα θα είναι πιο εύκολα. Είναι μια δικαίωση, για μένα και για τόσους άλλους, που θα ξεκινήσουν τώρα τη ζωή τους. Σαν να γεννιόμαστε από την αρχή».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ