διαδικασία της πολιτικής διαπραγμάτευσης έχει ξεκινήσει πλέον
για τα καλά. Το αδύνατο σημείο μας είναι η απόλυτη οικονομική εξάρτησή
μας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ας μη γελιόμαστε. Αν το
αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μπορεί να ρίξει την Ελλάδα στο
βάραθρο ενός σύγχρονου μεσαίωνα.
Επιλέξαμε εδώ και δεκαετίες να εξαρτόμαστε απόλυτα από τις Βρυξέλλες, αγνοώντας τον βασικό κανόνα της αυτοβοήθειας, με αποτέλεσμα σήμερα το αδύναμο σημείο μας να είναι η ρευστότητα. Το γνωρίζει η άλλη πλευρά και, όπως γίνεται φανερό, από τις πρώτες ημέρες ρίχνει το βάρος της σε αυτό το σημείο. Fair enough, my dear Watson. Αναγνωρίζουμε την ικανότητα του αντιπάλου και οφείλουμε να ανεβάσουμε ταχύτητα στο δικό μας παιχνίδι.
Ποιο είναι το δικό μας δυνατό άνοιγμα; Η νομιμοποίηση ήπιας ισχύος που δίδουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πριν από τρία χρόνια, όταν η εξαιρετική Λιανά Κανέλλη είχε δώσει συνέντευξη στο βρετανικό τηλεοπτικό Channel 4 σχετικά με την ελληνική κρίση, είχε διαλέξει -ασφαλώς, όχι τυχαία- να έχει ως φόντο τον Παρθενώνα. Στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Ελλάδα φέρει μαζί της την κομβική στρατηγική θέση στη Μεσόγειο Θάλασσα και την ήπια ισχύ της σε επίπεδο πολιτισμικής κληρονομιάς. Θα μπορούσαμε να προσφέρουμε πολύ περισσότερα και ασφαλώς στο άμεσο μέλλον ο ρόλος μας οφείλει να αναβαθμιστεί με σκληρή προσπάθεια και δουλειά. Σήμερα όμως, σε αυτή την κρίσιμη παρτίδα, η δυνατή κίνησή μας ονομάζεται Παρθενώνας.
Τι σηματοδοτεί ο Παρθενώνας στη συνείδηση του μέσου Ευρωπαίου πολίτη; Τη δημοκρατία, την κλασική παράδοση, την αφετηρία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Σε καμία των περιπτώσεων η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να απολέσει αυτό το ποιοτικό δεδομένο γιατί κανένα άλλο μνημείο της Ευρώπης δεν έχει τη συγκεκριμένη ένταση στο πεδίο των σημειολογικών αναφορών. Είναι ο Παρθενώνας από μόνος του αρκετός ώστε να σώσουμε την παρτίδα; Ασφαλώς όχι. Χρειάζεται διπλωματική ευελιξία από μέρους μας και δημιουργικές ενέργειες πολλαπλών εκπλήξεων, για τις οποίες θα μιλήσουμε την Πέμπτη.
Σε καμία όμως των περιπτώσεων η παρτίδα δεν έχει χαθεί, γιατί πολύ απλά η Ελλάδα δεν είναι απλώς το 2% της ευρωπαϊκής οικονομίας. Αλήθεια. Τι ποσοστό ισχύος αποδίδει ο Παρθενώνας στην Ελλάδα, με τους αιώνες να αντηχούν στο πέρασμα του ανέμου από τα Προπύλαια και να μεταφέρουν τον απόηχο στο Παρίσι, στη Ρώμη, στη Μαδρίτη, στο Λονδίνο και στο Βερολίνο; Μακριά από εμένα απόψεις σοβινισμού ή ομφαλοσκόπησης, αλλά η παρτίδα αυτή είναι κομβική για το μέλλον μας – και, ακόμα κι αν δεν είχαμε έναν Παρθενώνα, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε.
Σπύρος Λίτσας
Επιλέξαμε εδώ και δεκαετίες να εξαρτόμαστε απόλυτα από τις Βρυξέλλες, αγνοώντας τον βασικό κανόνα της αυτοβοήθειας, με αποτέλεσμα σήμερα το αδύναμο σημείο μας να είναι η ρευστότητα. Το γνωρίζει η άλλη πλευρά και, όπως γίνεται φανερό, από τις πρώτες ημέρες ρίχνει το βάρος της σε αυτό το σημείο. Fair enough, my dear Watson. Αναγνωρίζουμε την ικανότητα του αντιπάλου και οφείλουμε να ανεβάσουμε ταχύτητα στο δικό μας παιχνίδι.
Ποιο είναι το δικό μας δυνατό άνοιγμα; Η νομιμοποίηση ήπιας ισχύος που δίδουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πριν από τρία χρόνια, όταν η εξαιρετική Λιανά Κανέλλη είχε δώσει συνέντευξη στο βρετανικό τηλεοπτικό Channel 4 σχετικά με την ελληνική κρίση, είχε διαλέξει -ασφαλώς, όχι τυχαία- να έχει ως φόντο τον Παρθενώνα. Στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Ελλάδα φέρει μαζί της την κομβική στρατηγική θέση στη Μεσόγειο Θάλασσα και την ήπια ισχύ της σε επίπεδο πολιτισμικής κληρονομιάς. Θα μπορούσαμε να προσφέρουμε πολύ περισσότερα και ασφαλώς στο άμεσο μέλλον ο ρόλος μας οφείλει να αναβαθμιστεί με σκληρή προσπάθεια και δουλειά. Σήμερα όμως, σε αυτή την κρίσιμη παρτίδα, η δυνατή κίνησή μας ονομάζεται Παρθενώνας.
Τι σηματοδοτεί ο Παρθενώνας στη συνείδηση του μέσου Ευρωπαίου πολίτη; Τη δημοκρατία, την κλασική παράδοση, την αφετηρία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Σε καμία των περιπτώσεων η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να απολέσει αυτό το ποιοτικό δεδομένο γιατί κανένα άλλο μνημείο της Ευρώπης δεν έχει τη συγκεκριμένη ένταση στο πεδίο των σημειολογικών αναφορών. Είναι ο Παρθενώνας από μόνος του αρκετός ώστε να σώσουμε την παρτίδα; Ασφαλώς όχι. Χρειάζεται διπλωματική ευελιξία από μέρους μας και δημιουργικές ενέργειες πολλαπλών εκπλήξεων, για τις οποίες θα μιλήσουμε την Πέμπτη.
Σε καμία όμως των περιπτώσεων η παρτίδα δεν έχει χαθεί, γιατί πολύ απλά η Ελλάδα δεν είναι απλώς το 2% της ευρωπαϊκής οικονομίας. Αλήθεια. Τι ποσοστό ισχύος αποδίδει ο Παρθενώνας στην Ελλάδα, με τους αιώνες να αντηχούν στο πέρασμα του ανέμου από τα Προπύλαια και να μεταφέρουν τον απόηχο στο Παρίσι, στη Ρώμη, στη Μαδρίτη, στο Λονδίνο και στο Βερολίνο; Μακριά από εμένα απόψεις σοβινισμού ή ομφαλοσκόπησης, αλλά η παρτίδα αυτή είναι κομβική για το μέλλον μας – και, ακόμα κι αν δεν είχαμε έναν Παρθενώνα, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε.
Σπύρος Λίτσας
