Πώς
προσδιορίζεται η ταυτότητα την εποχή της παγκοσμιοποίησης και
ειδικότερα σε μια στιγμή που καταρρέουν οι αξίες της εθνικής
ιδιαιτερότητας, της δημοκρατίας και του κράτους πρόνοιας; Πώς
προσδιορίζεται ο Ευρωπαίος στο κενό μεταξύ μιας εθνικής ταυτότητας που
δεν αντιστοιχεί στη συρρικνωμένη εθνική κυριαρχία και μιας ευρωπαϊκής
ολοκλήρωσης συνώνυμης της συρρίκνωσης των κοινωνικών και πολιτικών
δημοκρατικών κεκτημένων;Τα ίδια ερωτήματα
τίθενται και στον λεγόμενο Τρίτο Κόσμο, εκεί που η μίμηση του δυτικού
μοντέλου οδήγησε σε μια μετααποικιακή εξαθλίωση πιο οδυνηρή και από την
αποικιοκρατία.Η απάντηση είναι απλή, παλιά και διαχρονική: Σε στιγμές κρίσης η ταυτότητα προσδιορίζεται με τη μετωπική αντιπαράθεση με τον υπαρκτό ή και φαντασιακό αντίπαλο. Καρικατούρες της Δύσης και του Ισλάμ προσδιορίζονται ως καταφύγια των ορφανών του κράτους πρόνοιας και της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη αλλά και της χρεοκοπίας του δυτικού μοντέλου στον υπόλοιπο κόσμο.
Ο απόκληρος των προαστίων του Λονδίνου και του Παρισιού βρίσκει νόημα ζωής όταν κόβει λαιμούς ως τζιχαντιστής και ο Ανατολικογερμανός που πλήρωσε με είκοσι πέντε χρόνια οριακής επιβίωσης τη με συνοπτικές διαδικασίες ενοποίηση του 1990 συμμετέχοντας στις διαδηλώσεις του PEGIDA.
Κάθε κρίση θέλει έναν ένοχο. Για τους ναζί και τους φασίστες στον Μεσοπόλεμο την κρίση του 1929 την έστησαν οι Εβραίοι χρηματιστές. Σήμερα για τη χρεοκοπία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ως υπερεθνικής οντότητας πλήρους απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής φταίει ο μουσουλμάνος μετανάστης, ο πρόσφυγας από τη Συρία και σε δεύτερο πλάνο ο τεμπέλης και διεφθαρμένος εταίρος στον Νότο της Ευρωζώνης.
Από την άλλη μεριά, στον αραβομουσουλμανικό κόσμο η Δύση ταυτίζεται με την καρικατούρα της που έστησαν στο όνομα του κοσμικού εκσυγχρονισμού διεφθαρμένες τοπικές ελίτ που το καταστροφικό τους πέρασμα τις φωτίζει ως καταστροφικό υστερόγραφο της αποικιοκρατίας.
Το αν η χθεσινή εκατόμβη σε βάρος ενός αντιεξουσιαστικού αθυρόστομου σατιρικού εντύπου είναι έργο Μοναχικών Λύκων ή η υπεργολαβία για κάποια οργάνωση τύπου Αλ Κάιντα δεν αλλάζει σε τίποτε τον σκοτεινό ορίζοντα του μέλλοντος: από έναν νεοναζί σαν τον Μπρέιβικ στη Νορβηγία, μέχρι τους δαιμονισμένους αδελφούς Τσαρνάγιεφ στη Βοστόνη και τον παρανοϊκό ισλαμιστή στην καφετέρια του Σίδνεϊ προσγειωνόμαστε σκληρά σε μια πραγματικότητα όπου, εκτός από τα κεφάλαια και την πληροφορία, κινούνται χωρίς έλεγχο η τυφλή οργή και το μίσος της διάψευσης του μοντέλου ευημερίας και κοινωνικής συνοχής της Δύσης.
kapopoulos@pegasus.gr
