Σε
πρόσφατη ανάλυση της εφημερίδας Jerusalem Post του Ισραήλ παρατίθεται
συνέντευξη του αντιπροέδρου του κυβερνώντος Τουρκικού Κόμματος
Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) με το ερώτημα κατά πόσον οι σχέσεις
Ισραήλ - Τουρκίας έχουν «παγώσει» για πάντα. Κεντρικό ζήτημα στην εν
λόγω ανάλυση αποτελεί η στάση της Τουρκίας για υποστήριξη των
Παλαιστινίων στον αγώνα τους για δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού
κράτους.
Σε
συνάρτηση με τις δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου
που έγιναν στις 18 Δεκεμβρίου 2014 ότι «ένα Παλαιστιανιακό κράτος πρέπει
να δημιουργηθεί το συντομότερο δυνατόν», οι σχέσεις Ισραήλ με την
Τουρκία κάθε άλλο παρά φιλικές είναι.
Οι
επιτυχίες του κόμματος του Ερντογάν στο εσωτερικό της χώρας ήταν τα
τελευταία χρόνια πολλές, καθιστώντας τον ίδιο προσωπικά «σουλτάνο» και
μετατρέποντας το κόμμα του σε υπερδύναμη στην εσωτερική πολιτική τάξη
πραγμάτων της Τουρκίας. Η νίκη του κόμματος τον Ιούνιο του 2015 με τον
Ερντογάν να παρουσιάζεται ως ο νέος ηγεμόνας της ευρύτερης περιοχής, σε
σχέση με το επεισόδιο του «Μαβί Μαρμαρά» το 2010 και την προηγηθείσα
αντιπαράθεση Τουρκίας - Ισραήλ στο Νταβός τον Ιανουάριο του 2009,
οριοθετούν τις εν εξελίξει σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών, που παραμένουν
σημαντικοί «παίκτες» στις γεωπολιτικές εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής
της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.
Η
συνέντευξη του Αντιπροέδρου του Τουρκικού κυβερνώντος κόμματος στην
Jerusalem Post δεικνύει, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι η Τουρκία λαμβάνει
υπόψη το γεγονός ότι οι θέσεις της πρέπει να γίνονται γνωστές. Ο
ακαδημαϊκός Καθηγητής Yasin Aktay του AKP με την συνέντευξή του τονίζει
το ότι η Τουρκία, στηριζόμενη στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ακολουθεί μια
τεχνοκρατική, επιστημιολογική εξωτερική πολιτική, που παραμένει
διαχρονική στα κατά καιρούς δόγματα. Το γεγονός, επίσης, ότι ο μέχρι
πρότινος Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ανήλθε στο αξίωμα του
Πρωθυπουργού της χώρας - όντας ακαδημαϊκός ο ίδιος - δεικνύει την
εξωστρεφή πολιτική της Τουρκίας και την προσπάθειά της να αναδειχθεί σε
παίκτη - κλειδί στα τεκταινόμενα της περιοχής στην οποία η Τουρκία
προσδοκεί να αναλάβει τα ηνία.
Αν
και η δεδηλωμένη εξωτερική πολιτική της Τουρκίας είναι, κατά τον Aktay,
η μηδενική ύπαρξη προβλημάτων στην περιοχή, η στάση της χώρας έναντι
των υπολοίπων κρατών της περιοχής ήταν και παραμένει εκείνη που δεν
συμβάλει στην υλοποίηση του στόχου εκείνου. Η αμφισβήτηση της κυριαρχίας
της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, οι
δηλώσεις του Προέδρου Ερντογάν κατά του Ισραήλ ενώπιον της Γενικής
Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η στάση της χώρας έναντι της
απειλής του ούτω καλούμενου Ισλαμικού Κράτους, και οι ευρύτερες
γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, συνηγορούν στο ότι η Τουρκία
οδηγείται, υπό του Ερντογάν, σε ένα φαύλο κύκλο γεωπολιτικών
αναντιστοιχιών, από τον οποίο η χώρα δεν μπορεί να εξέλθει αλώβητη.
Το
γεγονός αυτό αναδεικνύει τον ρόλο και λόγο των κρατών εκείνων της
περιοχής, όπως της Κυπριακής Δημοκρατίας, που στηρίζονται στον σεβασμό
και την προώθηση των αρχών που ορίζονται από τον Καταστατικό Χάρτη του
ΟΗΕ, ήτοι της ειρηνικής συνύπαρξης και αλληλεγγύης και του τερματισμού
των απειλών έναντι της κυριαρχίας των κρατών - μελών του Οργανισμού. Οι
σχέσεις της Τουρκίας με τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής έχουν για τα καλά
παγώσει και όντας στην κατάψυξη, η Τουρκία απομονώθηκε, αφήνοντας το
έδαφος πρόσφορο για την σύμπτυξη των μερών εκείνων που οραματίζονται την
αναβάθμιση της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Γράφει: Αντώνης Στ. Στυλιανού