Σε ομιλία του στο πλαίσιο συζήτησης στρογγυλής τραπέζης, υπό τον τίτλο “Η Νέα Τουρκία, ΕΕ και Κύπρος” που διοργάνωσαν σήμερα, στη Λευκωσία, στην παρουσία πρέσβεων, ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων και άλλων ενδιαφερόμενων, το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο και το Κέντρο Αριστείας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως συμφωνεί απόλυτα ότι μια προνομιακή σχέση της ΕΕ με την Τουρκία είναι η χειρότερη εξέλιξη για την Κυπριακή Δημοκρατία. “Θα είναι μια εξέλιξη η οποία θα μας δημιουργήσει πολλά προβλήματα”, πρόσθεσε.Παράλληλα εξέφρασε την κάθετη διαφωνία του “με όλους αυτούς που έχουν την εντύπωση ότι η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας δεν προχωρά λόγω της Κύπρου. Εγώ θεωρώ ότι έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας αν θεωρούμε ότι εμείς είμαστε ο λόγος που δεν προχωρά η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας”.
Αντίθετα, επεσήμανε, “εμείς θεωρούμε ότι εμείς έχουμε να επωφεληθούμε ίσως περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο κράτος μέλος όταν γίνεται η Τουρκία κράτος μέλος της ΕΕ και προσπαθούμε προς την κατεύθυνση αυτή”.Διερωτήθηκε γιατί δεν άρχισε να εξετάζεται καν η πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην οποία περιλαμβάνεται και το θέμα των κεφαλαίων 23 και 24. “Γιατί δεν προωθείται από πλευράς ΕΕ ή από τα κράτη μέλη που θέλουν να βοηθήσουν, το να αρχίσει να εξετάζεται έτσι ώστε να βοηθηθεί η Τουρκία;”, είπε ο κ. Χριστοδουλίδης και υπογράμμισε πως “η μπάλα βρίσκεται για μας στο γήπεδο της Τουρκίας”.
Είπε ακόμη πως επί Σλοβενικής Προεδρίας της ΕΕ, τον Απρίλιο του 2008 “είχαμε συμφωνήσει σε benchmark ανοίγματος του κεφαλαίου 23″, για να προσθέτει πως “την τελευταία στιγμή το Λονδίνο δεν αποδέχθηκε τη συμβιβαστική πρόταση”.Ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως η μη πρόοδος στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας αποτελεί αποτυχία και για την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία το 2005 συμφώνησε με την έναρξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων.
“Είναι μια συνειδητή επιλογή την οποία υποστηρίζουμε και σήμερα. Δεν μπορείς να αλλάξει τη γεωγραφία. Η Τουρκία θα είναι πάντα γείτονάς μας και προτιμούμε να έχουμε ένα γείτονα που σέβεται τις δημοκρατικές αρχές, να είμαστε μαζί μέλος σε μια οικογένεια, παρά μια Τουρκία η οποία κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα προχωρήσει”, είπε ο Εκπρόσωπος.Σημειώνοντας πως οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας προχωρούν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι η Κροατία, που άρχισε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις το 2005, την 1η Ιουλίου 2013 έγινε μέλος της ΕΕ σε αντίθεση με την Τουρκία, για την οποία μέχρι σήμερα έχουν ανοίξει 14 από τα 33 ενταξιακά κεφάλαια και έχει κλείσει μόνο ένα, το κεφάλαιο 26 που αφορά την Επιστήμη και την Έρευνα.
Πρόσθεσε πως οκτώ κεφάλαια έχει παγώσει συλλογικά η ΕΕ και όχι μόνον η Κυπριακή Δημοκρατία ενώ υπάρχουν και έξι κεφάλαια που η Κυπριακή Δημοκρατία έχει παγώσει μονομερώς και πέντε κεφάλαια που η Γαλλία έχει παγώσει, για να σημειώσει πως ένα από αυτά, το 22, “πολύ πρόσφατα έχει προχωρήσει με την έγκριση και της Γαλλίας”.Ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως η Τουρκία δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ως μια διαδικασία μέσω της οποίας οφείλει η Τουρκία να εναρμονιστεί με την ΕΕ. “Δυστυχώς και το έχουμε δει και μέσα από δημόσιες δηλώσεις, ότι η Τουρκία θεωρεί τις διαπραγματεύσεις ως ένα είδος παζαρέματος με την ΕΕ, μια διαδικασία μέσω της οποίας η θεσμική δομή, οι αρχές και οι αξίες της ΕΕ θα πρέπει να προσαρμοστούν στην ιδιάζουσα περίπτωση της Τουρκίας”, πρόσθεσε.
Σημείωσε πως η στάση αυτής της Τουρκίας, που χρησιμοποιείται και στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, επιβεβαιώνει και στην πράξη γιατί για εννέα τώρα χρόνια δεν έχει σημειωθεί καμιά πρόοδος όσον αφορά τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας που είναι και υποχρεώσεις προς την ΕΕ. Πρόσθεσε πως πέραν από τις κυπρογενείς υποχρεώσεις, υπάρχουν και πολύ πρόσφατα παραδείγματα που δείχνουν πως υπάρχει πρόβλημα με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Υπενθύμισε την πρόσφατη υπογραφή της Συνθήκης Επανεισδοχής Τουρκίας – ΕΕ και το ότι η Τουρκία υπέβαλε δήλωση ότι δεν προτίθεται να την εφαρμόσει έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρά την ξεκάθαρη υποχρέωση που είχε να το πράξει, κάτι που δεν θα σήμαινε αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως επεσήμανε.“Το ίδιο όπως έπραξαν πρόσφατα με τις θεωρήσεις εισόδου. Εγώ δεν καταλαβαίνω το λόγο που έπρεπε να γίνει με τον τρόπο που έγινε. Είχαμε την απόφαση του ΕΔΑΔ στις 12 Μαϊου. Η Τουρκία αμέσως προέβη σε δήλωση ότι δεν προτίθεται να εφαρμόσει την απόφαση”, ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Είπε ακόμη πως “οι διαδηλώσεις στο Ταξίμ, η αντιμετώπιση δημοσιογράφων, οι πρόσφατες δηλώσεις για τη μη ισότητα γυναικών θεωρώ ότι καταδεικνύουν σοβαρά δημοκρατικά ελλείμματα από πλευράς Τουρκίας που πρέπει να ανησυχήσουν όλους και όχι μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία”.
Ο κ. Χριστοδουλίδης διερωτήθηκε γιατί τα κράτη μέλη της ΕΕ που θέλουν να βοηθήσουν την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας δεν δοκιμάζουν την τακτική που χρησιμοποιούν με άλλες χώρες όπως τη Σερβία και τη Βοσνία – Εργεζοβίνη επί των οποίων ασκούνται πιέσεις για να κάνουν υποχωρήσεις σε κάποια θέματα.
“Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνουν στην Τουρκία όταν η Τουρκία βλέπει ότι η Βοσνία, η Σερβία, οι άλλες χώρες πρέπει υποχρεωτικά να κάνουν κάποια πράγματα;”, διερωτήθηκε, σημειώνοντας παράλληλα πως υπάρχουν χώρες οι οποίες έχουν δεχθεί ακόμη και κυρώσεις από την ΕΕ.“Στην περίπτωση όμως της Τουρκίας, σε καμία περίπτωση δεν είδαμε ούτε από την Επιτροπή, ούτε από τα κράτη μέλη τα οποία στηρίζουν την ενταξιακή πορεία, να στέλλουν ένα μήνυμα στην Τουρκία”, επεσήμανε.
Ο καθηγητής στο Κέντρο Αριστείας Jean Monnet στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Γιάννης Βαληνάκης αναφέρθηκε σε πολιτική κυριαρχία των ιδεών Νταβούτογλου στην Τουρκία, ενώ σημείωσε πως απέτυχε η πολιτική των μηδενικών προβλημάτων της Τουρκίας με τους γείτονές της. Ακόμη είπε πως η Τουρκία θεωρεί πως είναι μια πολύ μεγάλη χώρα που μπορεί να αψηφά τους διεθνείς κανόνες και πως “πολλές ευρωπαϊκές χώρες σφυρίζουν αδιάφορα κάνοντας πως δεν καταλαβαίνουν τί σημαίνει αυτό για τους ευρωπαϊκούς κανόνες συμπεριφοράς”.
Ο Αντιπρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ – Τουρκίας, Ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου, σε οπτικογραφημένο μήνυμά του από τις Βρυξέλλες, ανέφερε πως τον τελευταίο καιρό η Τουρκία δέχεται μια κριτική που δεν είναι πάντα σχετική με το κυπριακό πρόβλημα αλλά αφορά το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη στάση της σε σχέση με το Κομπάνι και το κουρδικό ζήτημα. Σημείωσε πως η Τουρκία έχει να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα, όπως με το Ιράν, με το Ιράκ, τη Συρία και το Κουρδικό, για να προσθέσει πως αυτό τον κάνει να προβληματίζεται μήπως κάποια στιγμή η χώρα αυτή επιχειρήσει να ξανακοιτάξει προς την μεριά της Κύπρου και να σκεφτεί να λύσει ένα πρόβλημα που είναι πιο εύκολο να λύσει, όπως το Κυπριακό.
Ο καθηγητής στο Κέντρο Αριστείας Jean Monnet του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Μιχάλης Ατταλίδης επεσήμανε πως ο χαρακτήρας της Νέας Τουρκίας διαφοροποιείται από τη Δύση όχι μόνο σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική αλλά επίσης και σε σχέση με τους δυτικούς θεσμούς και αξίες. Για τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο σε ότι αφορά το θέμα των υδρογονανθράκων, επεσήμανε πως υπάρχουν ενδείξεις πως στην παρούσα κατάσταση η τουρκική ρητορική επί διαφόρων θεμάτων, όσο μονομερής και αν είναι, έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και λαμβάνεται περισσότερο υπόψη από τη Δύση γενικά και ειδικότερα από την ΕΕ παρά ποτέ.
Η επίκουρη καθηγήτρια σπουδών ΕΕ στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα Μπασάκ Ζεϊνέπ Αλπάν εξέφρασε τη θέση πως “η νέα Τουρκία δεν είναι τόσο νέα”, για να προσθέσει πως η Τουρκία διεκδικεί μια ηγετική θέση στην περιοχή μέσω της χρήσης της ευρωπαϊκής ρητορικής για την εκδημοκρατικοποίηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα και μια λειτουργική οικονομία ελεύθερης αγοράς.
Ο δημοσιογράφος, ανταποκριτής της εφημερίδας “Πολίτης” στις Βρυξέλλες Ευάγγελος Αρεταίος επεσήμανε, μεταξύ άλλων, πως στις Βρυξέλλες υπάρχει σήμερα μια ευρύτερη συναίνεση ότι θα πρέπει να ανοίξουν τουλάχιστον τα κεφάλαια 23 και 24 στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας. Εξέφρασε τη θέση πως αν η Λευκωσία είχε αποφασίσει, κατόπιν συνεννόησης με τους εταίρους της, να ανοίξει έστω και ένα από τα δυο αυτά κεφάλαια την περίοδο μετά το Γκεζί ή μετά την εκλογή του Ερντογάν στην προεδρία της Τουρκίας θα είχε επηρεάσει τη δυναμική και την ατζέντα στην Τουρκία, ενώ θα είχε διαφορετική βαρύτητα στις Βρυξέλλες.
“Το επιχείρημα ότι για να ανοίξουν τα κεφάλαια θα πρέπει και η Τουρκία να κάνει κάτι για την Κύπρο ίσως θα πρέπει να ξεπεραστεί. Ίσως θα πρέπει να δει κανείς την ευρύτερη δυναμική και όχι το μικροκοσμικό πάρε-δώσε. Πολλές φορές μπορεί κανείς να πάρει πολλά περισσότερα αν δώσει κάτι και περιμένει παρά αν επιμένει να πάρει αυτόματα κάποιο αντάλλαγμα”, πρόσθεσε.
Πηγή: ikypros/ΚΥΠΕ
