19 Νοεμβρίου 2014

Η επιτυχία με Ελ Σίσι και η αποτυχία με... Γιούνκερ

Η εντυπωσιακή επιτυχία της Συνόδου Κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου και η εξίσου εντυπωσιακή αποτυχία των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων της Αθήνας με την τρόικα αποδεικνύουν τις αντιφάσεις των σημερινών πολιτικών καιρών: από τη μία πλευρά, η συναίνεση και η αποφασιστικότητα αποδίδουν καρπούς σε ένα δύσκολο θέμα διπλωματίας και εθνικής ασφάλειας και, από την άλλη πλευρά, τα λάθη και η διχόνοια (αναμενόμενα, σε σχήματα κυβερνητικού συνασπισμού) μπορεί να εξανεμίσουν τις θυσίες των τελευταίων ετών.Η εσωτερική πολιτική ρευστότητα, η κρίση από τη Μέση Ανατολή ως την Ουκρανία, αλλά και η αστάθεια μέσα στην ίδια την Ε.Ε. θα συνεχιστούν ολόκληρο το επόμενο έτος, αν όχι και πέραν του 2015, επιβάλλοντας την προετοιμασία της χώρας για όλα τα πιθανά σενάρια.


Πρώτα απ’ όλα, η κυβέρνηση επείγει να επανακαθορίσει τη στρατηγική της έναντι της Κομισιόν και των ισχυρότερων μελών της Ε.Ε. Πρόσφατα, στις 15 Οκτωβρίου, η «δημοκρατία» υπογράμμιζε ότι ο πρόεδρος Γιούνκερ «δεν θα μας τα λύσει όλα». Τονίζαμε ότι «είναι σημαντικός παράγοντας στις συζητήσεις για το χρέος, αλλά όχι ο πρωτεύων», ότι έχει ήδη «ισοφαρίσει» (με την ανάθεση σημαντικού χαρτοφυλακίου) τη στήριξη που του παρείχαμε και ότι, επίσης, θα είναι προσεκτικότατος έναντι της καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία, αφού πρώτα τον αποδόμησε, μετά τον στήριξε, αναμένοντας την ευπείθεία του. Στον μήνα που μεσολάβησε, ο κ. Γιούνκερ αποδομήθηκε ακόμα περισσότερο με τις αποκαλύψεις βρετανικών και των γερμανικών εφημερίδων για το όργιο φοροδιαφυγής (τώρα το «θυμήθηκαν»!) στο Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου.

Επομένως, όπως αποδείχθηκε ήδη από την κρίση με την τρόικα, έχουμε να περιμένουμε λίγα από τον πρόεδρο της Κομισιόν και, καθώς η ισχύς παραμένει στο Βερολίνο, είναι μονόδρομος η χάραξη νέας τακτικής έναντι της γερμανικής κυβέρνησης. Φυσικά, το Βερολίνο θα συνεχίσει να είναι ανάλγητο, αλλά τα πράγματα θα ήταν καλύτερα έναντι των Ανγκελα Μέρκελ και Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αν είχαν προχωρήσει οι μεταρρυθμίσεις και είχαν ληφθεί μέτρα κατά της μεγάλης φοροδιαφυγής, όπως μας ζητούν από το 2012. Γιατί, από τη στιγμή  που το Βέλγιο π.χ. άσκησε προχθές διώξεις κατά της HSBC και στελεχών της για την αντίστοιχη «λίστα Λαγκάρντ - Φαλτσιανί» (η οποία είχε, επίσης, παραληφθεί από τη Γαλλία), δεν είναι τόσο πειστικό η Ελλάδα να μην καταφέρνει τίποτα ουσιαστικό.

Παράλληλα, μεγάλη προσοχή χρειάζεται στα θέματα εθνικής ασφάλειας, πριν και μετά το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας με την Τουρκία, στις αρχές Δεκεμβρίου, και εν όψει των νέων διαβουλεύσεων με το Τελ Αβίβ, στα μέσα του επόμενου μήνα, και με το Κάιρο πολύ σύντομα.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Α. Ελ Σίσι και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου θα προχωρήσουν σύντομα σε διαβουλεύσεις με την Ελλάδα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και για θέματα υδρογονανθράκων και αντιτρομοκρατίας αντίστοιχα. Ωστόσο, οι διπλωμάτες τους θα αναρωτιούνται για το εύρος και τη χρονική διάρκεια των ελληνικών δεσμεύσεων υπό την απειλή ενός ισχυρότερου ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος προτιμά τις διαβουλεύσεις με την Τουρκία -αντί της Αιγύπτου- για τις θαλάσσιες ζώνες και έχει συμπλέγματα έναντι του Ισραήλ. Και αυτό είναι ένα ακόμα πεδίο στο οποίο χρειάζεται η κυβέρνηση να δώσει μάχη με την αξιωματική αντιπολίτευση - προτού είναι αργά.
 Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.