Η επιδείνωση της κατάστασης στη Συρία και στο Ιράκ, όπου οι τζιχαντιστές έχουν δημιουργήσει το Ισλαμικό Κράτος με τον αυτοαποκαλούμενο χαλίφη Ibrahim al-Baghdadi, και την εντατικοποίηση των πολιτικών των δυτικών της συμμάχων, έχουν οδηγήσει την Άγκυρα να αλλάξει τη θέση της. Στις 2 Οκτωβρίου, η τουρκική βουλή ενέκρινε το tezkere, ένα νομοσχέδιο που επιτρέπει στην κυβέρνηση να στείλει στρατό στο εξωτερικό σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Το ίδιο νομοσχέδιο επιτρέπει την ανάπτυξη ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στο τουρκικό έδαφος ως άμυνα της χώρας.
Η απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου είναι ένα σημείο καμπής, καθώς σημαίνει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να υποστηρίξει τις συμμαχικές δυνάμεις εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο, μια καλύτερη ανάλυση της κατάστασης εμφανίζει ότι η Τουρκία δεν θα συμμετέχει στη συμμαχία με την ίδια έννοια που το κάνουν οι δυτικοί σύμμαχοι: η Άγκυρα συνεχίζει να αισθάνεται όμηρος του Ισλαμικού Κράτους. Η συνεχιζόμενη δυσπιστία για την αμερικανική παρέμβαση στην περιοχή, είναι ακόμη πιο ανησυχητική για τον συνασπισμό.
Η Άγκυρα δεν θα συμμετάσχει ενεργά στη συμμαχία και στις επιθέσεις της εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, εξαιτίας των δικών της ανησυχιών ασφαλείας. Η Άγκυρα κατόρθωσε να απελευθερώσει τους ομήρους που κρατούνταν από το Ισλαμικό Κράτος και θέλει να αποφύγει περαιτέρω ζητήματα ομήρων με αυτή την τρομοκρατικών οργάνωση. Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό, η Τουρκία από μόνη της είναι ένας όμηρος του Ισλαμικού Κράτους. Πραγματικά, ο μικρός τουρκικός θύλακας στο συριακό έδαφος, ο τάφος του Σουλεϊμάν Σαχ, φρουρείται από τουλάχιστον 40 Τούρκους στρατιώτες. Οι πηγές των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχουν προσφάτως αναφέρει ότι δυνάμεις του «Ισλαμικού Κράτους» έχουν περικυκλώσει τον θύλακα από τη στιγμή που η Τουρκία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να ενταχθεί στον συνασπισμό.
Η Άγκυρα ανησυχεί ότι μια μεγάλης κλίμακας συμμετοχή της στις δραστηριότητες της συμμαχίας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντίποινα από την IS. Η ασφάλεια του θύλακά της δεν είναι το μόνο σημείο ανησυχίας για την Άγκυρα. Ως συνέπεια της πολιτικής laissez-faire που ακολουθεί έναντι των τζιχαντιστών που προέρχονται από διαφορετικά μέρη του κόσμου για να λάβουν μέρος στον πόλεμο στη Συρία μέσω του τουρκικού εδάφους, η Άγκυρα έχει επιτρέψει στην IS να αναπτύξει δίκτυα υποστήριξης και πιθανώς κρυφούς πυρήνες στην Τουρκία. Εάν εμπλακεί περισσότερο στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, αυτοί οι πυρήνες θα μπορούσαν να διαπράξουν τρομοκρατικές επιθέσεις στο τουρκικό έδαφος, παρόμοιες με τις βομβιστικές επιθέσεις στο Reyhanli που προκάλεσαν το θάνατο περισσοτέρων από 50 ανθρώπων τον Μάιο του 2012.
Αν και ζωτικής σημασίας, οι λόγοι ασφάλειας της Τουρκίας δεν είναι ο κύριος λόγος για την τουρκική διστακτικότητα να αγκαλιάσει τις δράσεις της συμμαχίας στη Μέση Ανατολή. Οι σύμμαχοι της Τουρκίας εμφανίζονται σοκαρισμένοι από την έλλειψη αλληλεγγύης του συμμάχου των στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο, ξεχνούν ότι η Άγκυρα ήταν πάντα απρόθυμη να υποστηρίξει ξένη στρατιωτική παρέμβαση στην περιοχή. Οι Τούρκοι πιστεύουν ότι η αμερικανική παρέμβαση στο Ιράκ το 1981 και πιο προφανώς το 2003, δημιούργησε αρνητικές συνέπειες για την περιοχή και για την ίδια την Τουρκία. Η τουρκική οικονομία υπέστη πλήγμα και το κουρδικό ζήτημα περιφερειοποιήθηκε εις βάρος της Άγκυρας. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις στην Τουρκία εμφανίζουν ότι η κοινή γνώμη είναι εναντίον κάθε τουρκικής στρατιωτικής εμπλοκής στη Συρία και στο Ιράκ, όπως ήταν πάντα εναντίον οποιασδήποτε τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης στη Μέση Ανατολή.
Αλλά ο πιο σημαντικός δισταγμός της Άγκυρας συνδέεται με το κουρδικό ζήτημα που παίζει έναν τόσο κεντρικό ρόλο στην τουρκική πολιτική για τη Μέση Ανατολή. Από την αρχή της κρίσης, η Τουρκία ανησυχούσε από την ασάφεια της σχέσης μεταξύ των Κούρδων της Συρίας, που κυριαρχούνται κυρίως από το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης και το συριακό καθεστώς. Όταν ξεκίνησε η επανάσταση στη Συρία, η pYD, ένα παρακλάδι του ΡΚΚ το οποίο η Τουρκία πολεμά από το 1984, απέτρεπε τους Κούρδους από το να ενταχθούν στην εξέγερση κατά του Bashar al-Assad. Επιπλέον, όταν η Άγκυρα αύξησε τη στήριξή της για τη συριακή αντιπολίτευση σε μια προσπάθεια να ανατρέψει το καθεστώς του Assad, το τελευταίο έπαιξε το κουρδικό χαρτί για να τιμωρήσει την Άγκυρα για την παρέμβασή της στις συριακές υποθέσεις.
Ο Assad έχει αποσύρει τις δυνάμεις του από τις κουρδικές περιοχές, αφήνοντας τους Κούρδους της Συρίας να σχηματίσουν μια de facto αυτόνομη περιοχή στα σύνορα με την Τουρκία. Η Άγκυρα είναι προβληματισμένη από το γεγονός ότι αυτή η κουρδική περιοχή κυβερνάται από την PYD, ένα κόμμα εντελώς αποξενωμένο από το ΡΚΚ. Ο πόλεμος της Συρίας, ο οποίος έχει ενισχύσει τους Κούρδους της Συρίας και της Τουρκίας με τον ίδιο τρόπο, έχει υποχρεώσει την Άγκυρα να εμπλακεί σε μια πολιτική διαδικασία με το ΡΚΚ για να βρεθεί μια λύση για το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία. Η ενίσχυση της κουρδικής αυτονομίας στη Συρία, ενισχύει τους Κούρδους στην Τουρκία στις διαπραγματεύσεις τους με την Άγκυρα. Με άλλα λόγια, μια ισχυρή κουρδική αυτονομία στη Συρία μπορεί να υποχρεώσει την Τουρκία να παρέχει τον ίδιο βαθμό αυτονομίας στους δικούς της Κούρδους, μια διαδικασία που θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα προς τον διαμελισμό της Τουρκίας.
Από την αρχή της κρίσης στη Συρία, η Τουρκία είχε μια προτεραιότητα: να δώσει τέλος στο καθεστώς του Assad. Όσο ο Assad είναι στην εξουσία, δεν θα υπάρχει μακροπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή. Άλλο ένα κρίσιμο ερώτημα για την Τουρκία στην περιοχή, είναι εάν η Άγκυρα απειλείται περισσότερο από το Ισλαμικό Κράτος, το καθεστώς του Assad ή το κουρδικό ζήτημα. Οι Τούρκοι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι η εμφάνιση ενός ισχυρού κουρδικού παράγοντα στη Συρία, αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την Τουρκία. Αλλά η Τουρκία απειλείται επίσης από την παραμονή του Assad στην εξουσία, η οποία συνεχίζει να έχει ως αποτέλεσμα όλο και περισσότερους πρόσφυγες να φθάνουν στην Τουρκία, καθώς και από το Ισλαμικό Κράτος που εκδηλώνει μίσος και εχθρότητα εναντίον των δυτικών χωρών και της σιτικής μειονότητας.
Με τον δισταγμό του να ενταχθεί στη συμμαχία, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan στέλνει ένα μήνυμα στους συμμάχους του, κατηγορώντας τους ότι έχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Σιωπηρά αλλά ξεκάθαρα, τους ρωτάει γιατί δεν παρενέβησαν εναντίον του Assad όταν σκότωσε περισσότερους από 200.000 μουσουλμάνους, αλλά δραστήρια κινητοποίησαν έναν μεγάλο συνασπισμό μόλις το Ισλαμικό Κράτος ξεκίνησε να σκοτώνει θρησκευτικές μειονότητες και να αποκεφαλίζει δυτικούς ομήρους. Επίσης στέλνει μήνυμα στο PYD στη Συρία, ρωτώντας γιατί οι ηγέτες του απέτρεψαν ορισμένες κουρδικές οργανώσεις να συμμετέχουν στην εξέγερση κατά του Assad το 2011. Με την αδράνειά του και τους δισταγμούς του αναφορικά με το Ισλαμικό Κράτος, ο Erdogan ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του με τους δυτικούς συμμάχους καθώς και με τους Κούρδους της Συρίας.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=56901
Πηγή:www.capital.gr
