Ναυάγιο του Βενιζέλου στον Σκοπιανό «ύφαλο»

Αλέξανδρος ΤάρκαςΟ αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος έχει ήδη κερδίσει πυκνογραμμένα κεφάλαια στην πολιτική ιστορία του τόπου με το πλήθος λαθών και παραλείψεων στα χαρτοφυλάκια που ανέλαβε από το 1993 ως σήμερα. Με εξαίρεση το υπουργείο Δικαιοσύνης, όπου λόγω ολιγόμηνης θητείας και γνώσης του αντικειμένου είχε θετική παρουσία, ο κ. Βενιζέλος «διακρίθηκε» για τις αντιφάσεις του ως κυβερνητικός εκπρόσωπος, για την κατάρρευση της ναυπηγικής βιομηχανίας ως υπουργός Ανάπτυξης, για τη μη συγκράτηση δαπανών στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως υπουργός Πολιτισμού, για τον πρωτοφανή νόμο περί υποβρυχίων ως υπουργός Εθνικής Αμυνας και, ασφαλώς, για το ναυάγιο της χώρας ως υπουργός Οικονομικών.

Αντίθετα, ο κ. Βενιζέλος ως υπουργός Εξωτερικών ήταν (αρχικά) πιο προσεκτικός, ενώ ωφελήθηκε από την παραγωγική και, κυρίως, διακριτική ανάμειξη του πρωθυπουργού στα τρέχοντα διπλωματικά θέματα. Χάρη σε λεπτές παρεμβάσεις του Α. Σαμαρά, η εξωτερική μας πολιτική και ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος γλίτωσαν τα χειρότερα μετά τις συναντήσεις με τον Τούρκο ομόλογό του Α. Νταβούτογλου τον Ιούλιο και τον Δεκέμβριο του 2013.

Ωστόσο είναι, προφανώς, αδύνατο για τον πολιτικό χαρακτήρα του κ. Βενιζέλου να αυτοσυγκρατείται και να αποφεύγει τις κακοτοπιές επί μακρόν. Τον Ιούλιο απέστειλε την (πρωτοφανή για αδελφά κράτη) ρηματική διακοίνωση στη Λευκωσία μιμούμενος το ιστορικό λάθος Γκιζίκη - Μακαρίου του 1974 αντί την αυτοσυγκράτηση των Αν. Παπανδρέου - Σ. Κυπριανού του 1983, όταν ανέκυψαν διαφωνίες για την αντιμετώπιση του ψευδοκράτους.

Τώρα ο κ. Βενιζέλος είναι ο επισπεύδων σε συμβιβασμό με την ΠΓΔΜ! Υποστηρίζει, με φανατισμό, ότι η ελληνική θέση έχει αλλάξει (αποδοχή γεωγραφικού προσδιορισμού για κάθε χρήση, erga omnes), αλλά ξεχνά τρία βασικά σημεία:

- Πρώτον, η θέση όντως υιοθετήθηκε στις προγραμματικές δηλώσεις Καραμανλή τον Σεπτέμβριο του 2007, συνέβαλε στην απόφαση της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 και είναι έκτοτε χρήσιμη για την απόδειξη της αδιαλλαξίας των Σκοπίων. Η Ελλάδα την τονίζει στις διπλωματικές διαβουλεύσεις, αλλά η σύνθετη ονομασία δεν μπορεί να γίνει δεκτή και να ισχύσει μονομερώς, όσο η άλλη πλευρά δεν κάνει την παραμικρή παραχώρηση. Με εξαίρεση τις (ρεαλιστικότατες) συνομιλίες Κ. Σημίτη - Γ. Παπανδρέου με τον πρωθυπουργό Λ. Γκεοργκιέφσκι το 2000-2001, που τελικά δεν ευοδώθηκαν, η ΠΓΔΜ ουδέποτε μετέβαλε θέση. Γιατί ο κ. Βενιζέλος μεταφράζει μια προγραμματική θέση σε συντελεσθείσα, μονομερή υποχώρησή μας;

- Δεύτερον, ο κ. Σαμαράς δεν επανέλαβε την ίδια θέση κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της 6ης Ιουλίου 2012. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Δ. Αβραμόπουλος αναφέρθηκε στο erga omnes, υπογραμμίζοντας όμως την προηγούμενη προϋπόθεση σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Επίσης, με τις επιστολές Σαμαρά - Γκρούεφσκι, η ελληνική πλευρά έθεσε ως προαπαιτούμενο «τον σεβασμό των σχέσεων καλής γειτονίας, ως θεμελιώδη αρχή της Ε.Ε., που συνδέεται αναπόσπαστα με τη λύση στο θέμα της ονομασίας». Ανακάλυψε τέτοιο σεβασμό, εκ μέρους της ΠΓΔΜ, ο κ. Βενιζέλος;

- Τρίτον, αν και όποτε υπάρξει συμφωνία με την ΠΓΔΜ, απαιτείται (το λιγότερο) έγκριση της ελληνικής Βουλής, αν όχι και δημοψήφισμα. Τέτοια κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν υπάρχει. Εκτός αν ο κ. Βενιζέλος την αναζητεί στον ΣΥΡΙΖΑ, οπότε δεν μας εκπλήσσει!

Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.