16 Αυγούστου 2014

Ιταλικό stress test για την Ευρωζώνη

Η πρωτοβουλία, η επιλογή και ο έλεγχος των μεταρρυθμίσεων που αφορούν την Ιταλία είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης στη Ρώμη και όχι οποιουδήποτε σχήματος τύπου τρόικας, έσπευσε να διευκρινίσει ο πρωθυπουργός της χώρας Ρέντσι, μια δήλωση-απάντηση στις σχετικές επισημάνσεις του συμπατριώτη του επικεφαλής της ΕΚΤ, Ντράγκι.
Ο Ρέντσι έθεσε από τις πρώτες μέρες της θητείας του τις τρεις προϋποθέσεις ανάταξης της ιταλικής οικονομίας που διολίσθησε ξανά στην ύφεση: μεταρρυθμίσεις - διαρθρωτικές αλλαγές, στρατηγική ανάπτυξης, κοινωνική και πολιτική συναίνεση.

Δεν υπάρχει αντιπαράθεση Ρέντσι - Ντράγκι, καθώς ο καθένας ιεραρχεί τις προτεραιότητες με βάση τον θεσμικό του ρόλο και επιπλέον ο επικεφαλής της ΕΚΤ πρέπει να θωρακισθεί επικοινωνιακά από την κατηγορία που δεν θα αργήσει να διατυπωθεί στον Βορρά ότι τα αντισυμβατικά μέτρα στα οποία μας βεβαιώνει ότι αν χρειασθεί θα προσφύγει είναι κυρίως σχεδιασμένα για τη σωτηρία της Ιταλίας.
Τρίτη οικονομία της Ευρωζώνης, η Ιταλία δεν μπορεί με τα σημερινά δεδομένα -το Σύμφωνο Σταθερότητας και το Δημοσιονομικό Σύμφωνο- να προκαλέσει ρυθμούς ανάπτυξης που θα της δίνουν μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αξιοπιστία ως αξιόχρεης χώρας. Αλλωστε το επιχείρημα ότι το χρέος της Ιταλίας είναι κυρίως εσωτερικό έχει χάσει την αξία του πλέον, καθώς συνειρμικά παραπέμπει στην παρόμοια περίπτωση της Ιαπωνίας και τον εγκλωβισμό της σε μια δεκαετία ύφεσης μετά το 1990.

Η Ιταλία δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντιμετωπισθεί ως εξαίρεση, όπως η Ελλάδα και άλλες χώρες της περιφέρειας Ιρλανδία και Πορτογαλία.

Ιδρυτικό μέλος της ΕΟΚ των Εξι το 1957, η Ιταλία έζησε σαράντα χρόνια αργότερα το ψυχόδραμα της ένταξης η όχι στην πρώτη ομάδα χωρών της Ευρωζώνης, με τη Γερμανία να προβάλλει την αντίθεσή της και τη Γαλλία να απειλεί ότι αν αποκλεισθεί η Ρώμη θα θέσει βέτο στην πλήρη ένταξη των χωρών της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ.

Η συμπερίληψη της Ιταλίας στην πρώτη ομάδα της Ευρωζώνης την άνοιξη του 1998 άνοιξε τον δρόμο για την ταυτόχρονη ένταξη της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και δύο χρόνια αργότερα της Αθήνας.

Ο Ρέντσι και το Δημοκρατικό Κόμμα είναι η τελευταία προσπάθεια και ευκαιρία να μπορέσει η
Ιταλία να κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές σε συνθήκες συστημικής σταθερότητας, καθώς οι δυνάμεις του λαϊκισμού είναι παρούσες σε πολλά μέτωπα:

-Η Ιταλία αναπαράγει στο εσωτερικό της τη σύγκρουση Βορρά-Νότου της Ευρωζώνης, με την ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά να καραδοκεί για να ζητήσει τη χειραφέτηση του ιταλικού Βορρά από τον παρασιτικό Νότο. Αλλωστε η ενοποίηση της Ιταλίας την περίοδο 1859-1870 μπορεί να διαβασθεί και σαν μια προειδοποίηση για το πού μπορούν να οδηγήσουν στην Ευρωζώνη οι αποκλίσεις Βορρά-Νότου.

-Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Γκρίλο αλλά και ο ευρύτατος χώρος που εκπροσωπήθηκε από τον Μπερλουσκόνι για μία εικοσαετία καραδοκούν για να θέσουν την πρόκληση της επιστροφής στη λιρέτα που από μόνη της θα αποτελούσε σοβαρό παράγοντα αποσταθεροποίησης σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

Τέλος, σαν να μην έφθαναν τα παραπάνω, είναι σαφές ότι η Ιταλία του Ρέντσι πλήττεται καίρια από τον νέο Ψυχρό Πόλεμο Δύσης-Ρωσίας, καθώς δεν έχει τις αντοχές που η ηγεσία της Γερμανίας ισχυρίζεται ότι έχει η χώρα της. Με δυο λόγια, η Ιταλία εκπέμπει σήμα κινδύνου για εδώ και τώρα υλοποίηση της στροφής στην Ευρωζώνη που επαγγέλλονται οι Γιούνκερ και Ντράγκι.
kapopoulos@pegasus.gr-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ