Αλέξανδρος Τάρκας Η επίσκεψη του υπουργού Εθνικής Αμυνας Δημ. Αβραμόπουλου στις
ΗΠΑ πραγματοποιείται στη σκιά μιας σπάνιας αντίφασης: Ενώ η ευρύτερη
γεωγραφική περιοχή μας, από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική έως την
Ουκρανία, φλέγεται, ελάχιστοι -στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση-
ασχολούνται με τα θέματα διπλωματίας και ασφάλειας.Κατά μία εκδοχή, η απουσία των εξωτερικών και αμυντικών θεμάτων
από την πρώτη γραμμή της ειδησεογραφίας και της πολιτικής αντιπαράθεσης
προστατεύει την ελληνική διπλωματία από τις αγκυλώσεις και παρερμηνείες
όσων δεν έχουν γνώση των παρασκηνιακών χειρισμών. Κατά άλλη εκδοχή, η
απουσία διαφώτισης της κοινής γνώμης μπορεί να την παρασύρει σε λάθος
εκτιμήσεις και να τροφοδοτήσει αντιδράσεις που θα δυσχεράνουν
μελλοντικές πρωτοβουλίες.Σε αυτό το πλαίσιο, χαρακτηριστικές είναι οι «καφενόβιες» αναλύσεις ότι «μας τιμώρησε ο Πούτιν», οι οποίες ξεχνούν ότι ένα πρόβλημα πρόσκαιρο (τα εμπάργκο δεν διαρκούν αιωνίως!) δεν είναι δυνατόν να ακυρώσει τις σταθερές επιλογές ένταξης στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ. Επίσης, παραγνωρίζεται ότι, αν και ο Βλ. Πούτιν έχει στηρίξει την Αθήνα σε άλλα θέματα, με πρώτο το Κυπριακό, τώρα την επιβαρύνει δυσανάλογα. Γιατί η Ελλάδα συνυπέγραψε μεν τις κυρώσεις, αλλά είναι από τα ελάχιστα μέλη της Ε.Ε. από τα οποία η Μόσχα δεν χάνει τίποτα σημαντικό, όπως από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Στην πράξη, η Ελλάδα παραμένει η πιο φιλική προς τη Ρωσία. Για παράδειγμα, ο «άνθρωπος του Κρεμλίνου» Β. Γιακούνιν επισκέπτεται ανενόχλητος το Μαξίμου, προωθώντας το σχέδιο κοινής ιδιωτικοποίησης ΟΣΕ και λιμένα Θεσσαλονίκης.
Ενώπιον αυτής της κατάστασης, η κυβέρνηση θα είναι χρήσιμο να αξιοποιήσει τις συνομιλίες Αβραμόπουλου, για να υπογραμμίσει τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στη ΝΑ Μεσόγειο, την αποκαλούμενη «Νότια Πτέρυγα». Εγκυρότατες πηγές βεβαιώνουν ότι κορυφαίοι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό -ή και δέος- την ενίσχυση της ρωσικής επιρροής στη Μαύρη Θάλασσα, εναποθέτοντας τις ελπίδες εξισορρόπησης όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και στην Κύπρο, και σε όσους έχουν κύριο λόγο στη «Νότια Πτέρυγα», όπως η Ελλάδα.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι οι ΗΠΑ ευνοούν τις συζητήσεις εντός του ΝΑΤΟ για τη λεγόμενη Southern Strategy που θα προκύψει από διαβουλεύσεις με την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ιταλία και την Ισπανία. Η καινούργια στρατηγική μπορεί να συμπεριλάβει τους τρόπους αντιμετώπισης της λαθρομετανάστευσης (το υπ’ αριθμόν ένα ανθρωπιστικό, οικονομικό, κοινωνικό και -ο μη γένοιτο- δημόσιας τάξης πρόβλημά μας τα επόμενα χρόνια), καθώς και την ίδρυση «Μόνιμης Ναυτικής Δύναμης Μεσογείου» με προφανή οφέλη. Προς την ίδια κατεύθυνση, χρήσιμη είναι η συμφωνία υποστήριξης drones (μη επανδρωμένων αεροσκαφών) από βάσεις της Κρήτης που (όπως είχε αποκαλύψει η «δ» τον Νοέμβριο του 2012) συζητείται από τον Αύγουστο του 2011, αλλά μόλις πρόσφατα τη θυμήθηκαν οι αρμόδιοι σε Αθήνα και Ουάσινγκτον. Μια ευέλικτη ελληνική τακτική θα έθετε τα ζητήματα αυτά, την προσεχή εβδομάδα, στις ΗΠΑ, αλλά και στις αρχές Σεπτεμβρίου, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, απαιτώντας ταχεία συμμαχική ανταπόκριση. Η Ελλάδα δεν στρέφεται κατά της Ρωσίας, αλλά μπορεί να αξιοποιήσει το γενικότερο κλίμα.
Αλεξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.
