Στην έκδοση των
πολεοδομικών αδειών για τη δημιουργία του μουσουλμανικού τεμένους των
Αθηνών προχωρεί το υπουργείο Υποδομών έπειτα από την απόρριψη των
προσφυγών κατά της κατασκευής του από πολίτες, μεταξύ των οποίων και ο
Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ, από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εργων δεν
έχει ακόμη υπογράψει τη σύμβαση κατασκευής με την υποψήφια ανάδοχο
κοινοπραξία (Ακτωρ - ΤΕΡΝΑ - JP & Αβαξ - Ιντρακάτ), που ήταν και το
μόνο σχήμα που κατέθεσε προσφορά, έπειτα από τέσσερις άγονους
διαγωνισμούς για τη μετασκευή του υφισταμένου κτιρίου του Ναυτικού στον
Ελαιώνα.
Ωστόσο το υπουργείο Υποδομών χορήγησε παράταση στις εγγυητικές επιστολές του αναδόχου προκειμένου να ολοκληρώσει τις διαδικασίες αδειοδότησης. Κατά πληροφορίες, έχει προηγηθεί σύσκεψη μεταξύ των εμπλεκομένων υπουργείων για την αποσαφήνιση των εκκρεμοτήτων του εγχειρήματος.
Οι προσφυγές κατά της ανέγερσης
Στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο είχαν προσφύγει ο Μητροπολίτης Πειραιώς, ο Εξωραϊστικός Σύλλογος «Αθηνά», ένας πανεπιστημιακός, δύο πλωτάρχες του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και πέντε κάτοικοι της περιοχής του Βοτανικού. Μάλιστα το θέμα του τεμένους εισήλθε άκομψα στην προεκλογική ατζέντα των δημοτικών εκλογών από τον υποψήφιο της ΝΔ κ. Αρη Σπηλιωτόπουλο, ο οποίος ζητούσε τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος προκειμένου να αποφανθούν οι πολίτες για τη σκοπιμότητα της κατασκευής του. Κατά του κ. Σπηλιωτόπουλου, ο οποίος ως βουλευτής είχε ψηφίσει υπέρ του τζαμιού στον Βοτανικό και ως υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν έκανε τίποτε για να ανατρέψει τον σχετικό νόμο, ξέσπασε κύμα αντιδράσεων.
Σύμφωνα με τη διακήρυξη του διαγωνισμού του υπουργείου Υποδομών με τίτλο «Κατασκευή τεμένους με μετασκευή υφισταμένου κτιρίου στην περιοχή Βοτανικού», ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 946.000 ευρώ (με ΦΠΑ και αναθεώρηση) και χωρίζεται σε 633.019 ευρώ για τα οικοδομικά και 133.138 ευρώ για τα ηλεκτρομηχανολογικά (Η/Μ).
Αντικείμενο του έργου είναι η δημιουργία τεμένους με μεταλλική κατασκευή και των απαραίτητων κτιρίων υποστηρικτικών λειτουργιών μέσω της μετασκευής υφισταμένων κτιρίων του κεντρικού Συνεργείου Αυτοκινήτων Ναυτικού στον Ελαιώνα Αττικής, στην περιοχή Βοτανικού. Αν όλα πάνε καλά, το έργο θα παραδοθεί μέσα σε λίγους μήνες.
Τα βασικά στοιχεία της μελέτης
Σύμφωνα με τη μελέτη του Γραφείου Τομπάζη, το κτίριο του πρώην Συνεργείου του Πολεμικού Ναυτικού θα μετασκευαστεί και θα διατηρηθεί μόνο ως προς τους πλαϊνούς τοίχους. Θα δημιουργηθούν κύριος λατρευτικός χώρος των ανδρών, στραμμένος προς την κατεύθυνση της Μέκκας, οι βοηθητικοί χώροι του, καθώς και ο χώρος του ιμάμη με τον προθάλαμο της εισόδου. Ο λατρευτικός χώρος των γυναικών και τα αντίστοιχα βοηθητικά αυτού προτείνονται εκτός περιγράμματος, προς τον χώρο των υφιστάμενων tolls που θα καθαιρεθούν, αναφέρεται στη μελέτη.
Οι κλειστοί χώροι είναι μονοώροφα κτίσματα με μέγιστη συνολική κάλυψη 800 τ.μ. Θα δημιουργηθεί περίκλειστη αυλή, που θα αποτελεί τη συνέχεια του κλειστού χώρου του τεμένους και η οποία θα περιβάλλεται από τοίχους ύψους 3 μ., καθώς και υπόστεγο για ξεκούραση και συναναστροφή.
Η ιστορία της κατασκευής
Το ζήτημα της δημιουργίας του τεμένους πάει πολύ πίσω. Το 1890 η κυβέρνηση της εποχής θέσπισε νόμο (Ν. 1851) με τον οποίο παραχωρούσε δωρεάν «εις την Οθωμανικήν Κυβέρνησιν προς ανέγερσιν τουρκικού τεμένους το εν Πειραιεί εθνικόν οικόπεδον», εμβαδού μισού στρέμματος.
Στη συνέχεια το 1934 (Ν. 6244) η Βουλή και η Γερουσία αποφάσισαν την παραχώρηση γηπέδου στο Αλσος Συγγρού «διά την ανέγερσιν Αιγυπτιακού Τεμένους και Ινστιτούτου» εξουσιοδοτώντας τους υπουργούς Γεωργίας και Οικονομικών με απόφαση «να μεταβιβάσωσιν εις την Αυτού Μεγαλειότητα, τον Βασιλέα της Αιγύπτου, ως εκπρόσωπον του Αιγυπτιακού Κράτους, την κυριότητα χώρου» 3.350 τετραγωνικών μέτρων, «υπό τον όρον ότι θέλει χρησιμοποιηθή διά την ανέγερσιν τεμένους και την ίδρυσιν Αιγυπτιακού Ινστιτούτου δι' υποτρόφους της Αιγυπτιακής Κυβερνήσεως σπουδάζοντας εν Ελλάδι».
Το θέμα ξεχάστηκε για πολλές δεκαετίες. Με τον «ολυμπιακό» νόμο 2833 του 2000 προβλέφθηκε η «χωροθέτηση Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου», που θα περιελάμβανε και τέμενος στην Παιανία, όμως ο νόμος δεν εφαρμόστηκε.Τελικώς με νέο νόμο το 2006 (Ν. 3512) προβλέφθηκε η ίδρυση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία Διοικούσα Επιτροπή Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών, που θα εποπτεύεται από τον υπουργό Παιδείας και θα αναλάβει τη «διοίκηση, διαχείριση και συντήρηση του Ισλαμικού Τεμένους». Επειτα, με τον Ν. 4014/2011 ολοκληρώθηκαν τα ζητήματα της επίμαχης έκτασης.
Χεκίμογλου Αχιλλέας
Ωστόσο το υπουργείο Υποδομών χορήγησε παράταση στις εγγυητικές επιστολές του αναδόχου προκειμένου να ολοκληρώσει τις διαδικασίες αδειοδότησης. Κατά πληροφορίες, έχει προηγηθεί σύσκεψη μεταξύ των εμπλεκομένων υπουργείων για την αποσαφήνιση των εκκρεμοτήτων του εγχειρήματος.
Οι προσφυγές κατά της ανέγερσης
Στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο είχαν προσφύγει ο Μητροπολίτης Πειραιώς, ο Εξωραϊστικός Σύλλογος «Αθηνά», ένας πανεπιστημιακός, δύο πλωτάρχες του Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και πέντε κάτοικοι της περιοχής του Βοτανικού. Μάλιστα το θέμα του τεμένους εισήλθε άκομψα στην προεκλογική ατζέντα των δημοτικών εκλογών από τον υποψήφιο της ΝΔ κ. Αρη Σπηλιωτόπουλο, ο οποίος ζητούσε τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος προκειμένου να αποφανθούν οι πολίτες για τη σκοπιμότητα της κατασκευής του. Κατά του κ. Σπηλιωτόπουλου, ο οποίος ως βουλευτής είχε ψηφίσει υπέρ του τζαμιού στον Βοτανικό και ως υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν έκανε τίποτε για να ανατρέψει τον σχετικό νόμο, ξέσπασε κύμα αντιδράσεων.
Χρειάστηκε να γίνουν πέντε διαγωνισμοί προκειμένου κάποια
κατασκευαστική εταιρεία να καταθέσει προσφορά, ενώ με ειδική απόφαση του
υπουργού Υποδομών κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ο διαγωνισμός «άνοιξε» και για εταιρείες 7ης τάξης.
Σύμφωνα με τη διακήρυξη του διαγωνισμού του υπουργείου Υποδομών με τίτλο «Κατασκευή τεμένους με μετασκευή υφισταμένου κτιρίου στην περιοχή Βοτανικού», ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 946.000 ευρώ (με ΦΠΑ και αναθεώρηση) και χωρίζεται σε 633.019 ευρώ για τα οικοδομικά και 133.138 ευρώ για τα ηλεκτρομηχανολογικά (Η/Μ).
Αντικείμενο του έργου είναι η δημιουργία τεμένους με μεταλλική κατασκευή και των απαραίτητων κτιρίων υποστηρικτικών λειτουργιών μέσω της μετασκευής υφισταμένων κτιρίων του κεντρικού Συνεργείου Αυτοκινήτων Ναυτικού στον Ελαιώνα Αττικής, στην περιοχή Βοτανικού. Αν όλα πάνε καλά, το έργο θα παραδοθεί μέσα σε λίγους μήνες.
Τα βασικά στοιχεία της μελέτης
Σύμφωνα με τη μελέτη του Γραφείου Τομπάζη, το κτίριο του πρώην Συνεργείου του Πολεμικού Ναυτικού θα μετασκευαστεί και θα διατηρηθεί μόνο ως προς τους πλαϊνούς τοίχους. Θα δημιουργηθούν κύριος λατρευτικός χώρος των ανδρών, στραμμένος προς την κατεύθυνση της Μέκκας, οι βοηθητικοί χώροι του, καθώς και ο χώρος του ιμάμη με τον προθάλαμο της εισόδου. Ο λατρευτικός χώρος των γυναικών και τα αντίστοιχα βοηθητικά αυτού προτείνονται εκτός περιγράμματος, προς τον χώρο των υφιστάμενων tolls που θα καθαιρεθούν, αναφέρεται στη μελέτη.
Οι κλειστοί χώροι είναι μονοώροφα κτίσματα με μέγιστη συνολική κάλυψη 800 τ.μ. Θα δημιουργηθεί περίκλειστη αυλή, που θα αποτελεί τη συνέχεια του κλειστού χώρου του τεμένους και η οποία θα περιβάλλεται από τοίχους ύψους 3 μ., καθώς και υπόστεγο για ξεκούραση και συναναστροφή.
Η νέα κατασκευή θα έχει φέροντα μεταλλικό σκελετό. Επίσης έχει
προβλεφθεί και κάποια άλλη κατακόρυφη σύνθεση σε ανάμνηση του
παραδοσιακού μιναρέ.
Η ιστορία της κατασκευής
Το ζήτημα της δημιουργίας του τεμένους πάει πολύ πίσω. Το 1890 η κυβέρνηση της εποχής θέσπισε νόμο (Ν. 1851) με τον οποίο παραχωρούσε δωρεάν «εις την Οθωμανικήν Κυβέρνησιν προς ανέγερσιν τουρκικού τεμένους το εν Πειραιεί εθνικόν οικόπεδον», εμβαδού μισού στρέμματος.
Στη συνέχεια το 1934 (Ν. 6244) η Βουλή και η Γερουσία αποφάσισαν την παραχώρηση γηπέδου στο Αλσος Συγγρού «διά την ανέγερσιν Αιγυπτιακού Τεμένους και Ινστιτούτου» εξουσιοδοτώντας τους υπουργούς Γεωργίας και Οικονομικών με απόφαση «να μεταβιβάσωσιν εις την Αυτού Μεγαλειότητα, τον Βασιλέα της Αιγύπτου, ως εκπρόσωπον του Αιγυπτιακού Κράτους, την κυριότητα χώρου» 3.350 τετραγωνικών μέτρων, «υπό τον όρον ότι θέλει χρησιμοποιηθή διά την ανέγερσιν τεμένους και την ίδρυσιν Αιγυπτιακού Ινστιτούτου δι' υποτρόφους της Αιγυπτιακής Κυβερνήσεως σπουδάζοντας εν Ελλάδι».
Το θέμα ξεχάστηκε για πολλές δεκαετίες. Με τον «ολυμπιακό» νόμο 2833 του 2000 προβλέφθηκε η «χωροθέτηση Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου», που θα περιελάμβανε και τέμενος στην Παιανία, όμως ο νόμος δεν εφαρμόστηκε.Τελικώς με νέο νόμο το 2006 (Ν. 3512) προβλέφθηκε η ίδρυση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία Διοικούσα Επιτροπή Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών, που θα εποπτεύεται από τον υπουργό Παιδείας και θα αναλάβει τη «διοίκηση, διαχείριση και συντήρηση του Ισλαμικού Τεμένους». Επειτα, με τον Ν. 4014/2011 ολοκληρώθηκαν τα ζητήματα της επίμαχης έκτασης.
Χεκίμογλου Αχιλλέας