Φρένο επιδιώκουν να θέσουν οι Βρετανοί στην προώθηση της
αίτησης ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πρόγραμμα του ΝΑΤΟ που
αφορά στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη (Partnership for Peace - PfP).
Οι Βρετανοί καλλιεργούν προς τη Λευκωσία και τις Βρυξέλλες σε Ε.Ε. και
ΝΑΤΟ ότι πιο φρόνιμο είναι όπως υποβληθεί αίτηση ένταξης μετά τη λύση
του Κυπριακού. Και αυτό συνέβη, ενώ η κυπριακή Κυβέρνηση είχε πρόθεση να
σπρώξει το όλο θέμα περί το τέλος του προηγούμενου έτους, όταν είχαν
ήδη περάσει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δυο εκθέσεις που έδιδαν πλήρη
στήριξη προς την κατεύθυνση αυτή.
Οι φρόνιμες σκέψεις, η Κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ
Στην ίδια γραμμή με τους Βρετανούς βρίσκονται και οι Τούρκοι, καθώς και οι Ρώσοι. Οι τελευταίοι θεωρούν ότι αυτό θα είναι το πρώτο βήμα που θα οδηγεί στη σύνδεση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ και κατ' επέκτασιν μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν δυνατό να αποτελέσει αιτία ακόμη και για πλήρη ένταξη.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου ταξιδιού του στη Μόσχα, ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριακού είχε ισχυριστεί ότι οι Ρώσοι είναι αντίθετοι με την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Βεβαίως, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι άλλο ΝΑΤΟ και άλλο Συνεταιρισμός για την Ειρήνη. Το ΑΚΕΛ, όμως, είναι αντίθετο και με τις δυο υποβολές αιτήσεων.
Ενόψει του κλίματος που είχε δημιουργηθεί στο Κυπριακό και την προοπτική για την εξεύρεση λύσης, οι Βρετανοί προέτρεψαν κομματικούς παράγοντες και κυβερνητικά στελέχη να προβούν σε δεύτερες σκέψεις για την αίτηση ένταξης στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, προκειμένου να μη χαλάσει μια εν δυνάμει συμμαχία με το ΑΚΕΛ. Και αυτό, διότι το ΑΚΕΛ θα ήταν δυνατό να δώσει αρνητική ψήφο εάν προωθείτο η αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή ακόμη και στο ΝΑΤΟ. Οπότε θα χαλούσε το σενάριο για μια θετική ψήφο με τη συνδρομή της ηγεσίας των δυο μεγάλων κομμάτων.
Το βρετανικό ξήλωμα
Κυρίως οι Βρετανοί επιδιώκουν να ξηλώσουν οποιαδήποτε πολιτική επιλογή της Λευκωσίας θα ήταν δυνατό να αλλάξει το σκηνικό και να δημιουργήσει συνθήκες ενίσχυσης και καλύτερης διαπραγματευτικής ικανότητας. Και κάτι τέτοιο προκύπτει από διάφορες πολιτικές που εφαρμόζει το Λονδίνο και αποτελούν πλέον πασίδηλα γεγονότα.
Οι Βρετανοί δεν επιθυμούν:
1. Την παραχώρηση προς το Ισραήλ ενισχυμένων διευκολύνσεων στα ραντάρ του Τροόδους. Αυτή η πρόθεση και αυτό το αίτημα του Ισραήλ απορρίπτει τη βρετανική και τουρκική προπαγάνδα ότι η Κύπρος θέλει συνεργασία με το Ισραήλ, αλλά εκείνο στρέφεται προς την Τουρκία. Ήδη, όπως παραδέχθηκε ο Υπουργός Εξωτερικών, Ι. Κασουλίδης, υπάρχει συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της παρακολούθησης της κυπριακής ΑΟΖ. Ως γνωστόν, οι Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας από μόνες τους καλύπτουν μόνο το 40% και οι λοιπές πληροφορίες προέρχονται από το Ισραήλ και από αλλού.
2. Την εγκατάσταση τερματικού στο Βασιλικό για την υγροποίηση του φυσικού αερίου και τη μετατροπή της Κύπρου σε ενεργειακό περιφερειακό Κέντρο της Ε.Ε. Σε σχέση με μια ένταξη της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ:
α) Θα μειωθεί ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή, καθώς και της Βρετανίας. Οι δύο αυτές χώρες δεν σημαίνει ότι θα χάσουν εντελώς την υφιστάμενη γεωστρατηγική και γεωπολιτική τους σημασία, αλλά ότι θα τερματιστεί η μονοπωλιακή σχέση τους με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στην περιοχή και θα δημιουργηθούν συνθήκες απεγκλωβισμού της Κύπρου από τα δικά τους πλοκάμια και από τους διχοτομικούς σχεδιασμούς. Με άλλα λόγια, έχουμε περιβάλλον αμοιβαίου οφέλους.
β) Θα ενισχυθεί ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα υπάρξουν προοπτικές ώστε να καταστεί εναλλακτική για την Ε.Ε. οδός ενέργειας, σε μια περίοδο κατά την οποία οι Ευρωπαίοι και δη οι Γερμανοί θα ήθελαν την απεξάρτησή τους από τη Μόσχα, η οποία συγκλίνει με τα τουρκικά και βρετανικά συμφέροντα. Και αυτό διότι τα ρωσικά συμφέροντα αφορούν στον μεγάλο όγκο συναλλαγών με την Τουρκία, σε διάφορα προγράμματα για τη διέλευση αγωγών και στο πυρηνικό πρόγραμμα του Άκιουγιου, που τελεί υπό ρωσική επιτήρηση.
Αποτέλεσμα τούτου είναι ότι η Μόσχα, λογικά ομιλούντες:
i) Δεν θα επιθυμούσε όπως καταστεί η Κύπρος εναλλακτική για την Ε.Ε. οδός και αιτία μερικής απεξάρτησης των Γερμανών και άλλων χωρών από το φυσικό δικό της αέριο.
ii) Δεν θα επιθυμούσε σύνδεση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ, ειδικώς τώρα που οι σχέσεις Μόσχας - Ουάσιγκτον διέρχονται κρίση με αφορμή το ζήτημα της Κριμαίας και της ανατολικής Ουκρανίας.
Αυτό προφανώς θα το επιδιώκουν οι ΗΠΑ.
Αγωγό και Ε.Ε.
Μέσα σε αυτήν τη στρατηγική, το Λονδίνο προωθεί με τη συνδρομή επαφών και άλλων γευμάτων και συναντήσεων εντός και εκτός της Υπάτης Αρμοστείας στην Κύπρο, την εγκαθίδρυση αγωγού από την Κύπρο στην Τουρκία, ώστε και μετά τη λύση να μείνουμε γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά εγκλωβισμένοι στην Άγκυρα, η οποία με το δικό μας φυσικό αέριο, εφόσον η ίδια δεν διαθέτει δικές της πηγές, καθώς και με την τριχοτόμηση της κυπριακής ΑΟΖ (μεταξύ των δυο συνιστώντων κρατών και της ίδιας) θα συνεχίσει την πορεία της ως περιφερειακή δύναμη και ενεργειακός κόμβος, γεγονός που δεν επιθυμεί για ευνόητους λόγους το Ισραήλ.
Εξ ου και το φλερτ του με την Κύπρο. Έτερος, δε, πυλώνας της βρετανικής στρατηγικής είναι η παρεμπόδιση του ρόλου της Ε.Ε. στο Κυπριακό και η πλήρης εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου καθώς και των δημοκρατικών αρχών και αξιών. Καθόλου τυχαία δεν ήταν η τοποθέτηση του Βρετανού Υπάτου Αρμοστή Μάθιου Κιτ ότι εάν αυτό επιβάλλεται από την ομοσπονδιακή λύση, η Ε.Ε. δεν θα πρέπει να πει όχι σε μόνιμες αποκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο! Χωρίς ποτέ τα κόμματα και η Κυβέρνηση να προβούν σε σχόλιο.
Είναι πρόδηλο ότι οι Βρετανοί ήθελαν, και σε μεγάλο βαθμό το κατάφεραν, να εξουδετερώσουν το όποιο ρόλο της Ε.Ε. και του κοινοτικού κεκτημένου επί τη βάσει του οποίου θα ήταν δυνατό να ανατραπούν τα τετελεσμένα της εισβολής. Αντιθέτως, επιδιώκουν να τα νομιμοποιήσουν μέσω των μόνιμων αποκλίσεων από το κεκτημένο και της παρθενογένεσης που θα σημαίνει τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη διχοτόμησή της μεταξύ των δυο συνιστώντων κρατών.
Οι πολιτικές των ΗΠΑ και τα χαλιφάτα
Από την άλλη, υπάρχει και η αμερικανική πολιτική, η οποία έχει δυο ταχύτητες. Η μία του κ. Ομπάμα, που θεωρείται ήδη αποτυχημένη και θα ήθελε αγωγό μέσω Τουρκίας και την Κύπρο εγκλωβισμένη προ και μετά της λύσης στην Άγκυρα και η άλλη, που εκδηλώνεται και από Ρεπουμπλικάνους και από Δημοκρατικούς και η οποία επιθυμεί την αναθεώρηση της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή, την οικοδόμηση της συμμαχίας Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, καθώς και τον περιορισμό του υφιστάμενου ρόλου της Τουρκίας, ο οποίος αποδείχθηκε επικίνδυνος και στην υπόθεση της Συρίας και στις σχέσεις της Άγκυρας και των ΗΠΑ με το Ισραήλ.
Συνεπώς, στην περιοχή μας τα βρετανικά συμφέροντα δεν συνταυτίζονται κατ' ανάγκην με τα αμερικανικά ούτε τα τουρκικά με τα ισραηλινά. Βεβαίως, οι Αμερικανοί θεωρούν το Ισραήλ ως τον κύριο σύμμαχό τους στην περιοχή και διεθνώς λόγω της στρατιωτικής του ισχύος.
Η απώλεια του Ισραήλ ή η αποδυνάμωσή του θα αφήσει πίσω της μια μαύρη τρύπα και θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα ανασφάλειας απ' ό,τι σήμερα, ως αποτέλεσμα της δράσης των τρομοκρατικών φονταμενταλιστικών οργανώσεων, των αυξημένων απειλών και των δομικών αλλαγών και ανατροπών που θα ήταν δυνατό να προκύψουν στη βάση των περιφερειακών χαλιφάτων, ακόμη και ενός παγκόσμιου, ως εναλλακτική πρόταση της δυτικής παγκοσμιοποίησης, χαλιφάτου.
Συμμαχίες και το ΕΛΚ
Η ΚΥΠΡΟΣ είναι πρόδηλο ότι θα πρέπει να εξετάσει την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων μέσω μιας εναλλακτικής ρεαλιστικής πολιτικής μακράν των ευσεβοποθισμών. Αυτές οι στρατηγικές επιλογές αφορούν:
1. Στη σύναψη συμμαχίας με το Ισραήλ και την Ελλάδα για την ανατροπή των υφιστάμενων ισοζυγίων δυνάμεων, τη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας και την επιτάχυνση των διαδικασιών για το τερματικό στο Βασιλικό, ώστε η τριμερής αυτή συμμαχία να διευρυνθεί και να περάσει στον ευρωπαϊκό χώρο και δη προς την Γερμανία, η οποία μπορεί να μας δει -και μας βλέπει- ως μιαν από τις επιλογές ενεργειακής απεξάρτησής της από τη Μόσχα.
2. Στην ενίσχυση του ρόλου της Κύπρου στην Ε.Ε., που μπορεί να επέλθει μέσω της ενεργειακής οδού προς την Ε.Ε. που θα ξεκινά από το τερματικό του Βασιλικού και με την αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ακόμη και στο ΝΑΤΟ θα δημιουργεί μιαν αξιόπιστη αποτροπή έναντι των τουρκικών και κάθε άλλης μορφής απειλών.
Υπάρχει βεβαίως η εκ των πραγμάτων πρόθεση από Βρετανούς και Τούρκους για την άσκηση «βέτο» είτε στην αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη είτε στο ΝΑΤΟ. Εάν το πράξου, εάν δηλαδή ασκηθεί βέτο, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να είναι έτοιμη να τερματίσει την τουρκική ενταξιακή διαδικασία. Και επί τούτου, στην παρούσα φάση, είναι πρόδηλο ότι θα έχει ως στήριγμά της τη δεξιά στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), το οποίο στις θέσεις που κατέθεσε προς τον νέο Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ διευκρινίζει ότι είναι υπέρ της ειδικής σχέσης αντί της πλήρους τουρκικής ένταξης.
Εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές
ΕΑΝ η Κύπρος ενταχθεί στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή και στο ΝΑΤΟ, οι Βρετανοί δεν θα μπορούν να ισχυρίζονται εντός της Ε.Ε. ότι το άλυτο κυπριακό πρόβλημα προκαλεί προβλήματα στις σχέσεις ΝΑΤΟ - ΕΕ. Υπό αυτές τις συνθήκες, προς την Τουρκία και τη Βρετανία θα πρέπει να στραφούν οι εταίροι και οι ΗΠΑ για να άρουν τα «βέτο» τους, όχι προς εμάς, καθότι θα έχουμε ήδη καταθέσει με τις αιτήσεις μας στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ πρόταση που θα στηρίζεται στη λογική του win-win situation και στην εξής επιχειρηματολογία: Γιατί Κύπρος και Τουρκία να μην ανήκουμε στους ίδιους αμυντικούς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ;
Η ίδια η Ε.Ε. με τις δικές μας ψήφους και μάλιστα από το 2008, με την ψήφο του τότε Προέδρου Χριστόφια, αποφάσισε την εμβάθυνση των σχέσεων Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Οι Βρετανοί δεν μας θέλουν αποδυναμωμένους μόνο στην περιοχή μας και όμηρους της Τουρκίας, αλλά μας θέλουν και εντός της Ε.Ε. και δη εντός του αμυντικού της βραχίονα.
Διότι, με την ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή ακόμη και στο ΝΑΤΟ και στο πλαίσιο μιας τριμερούς συμμαχίας με την Ελλάδα και το Ισραήλ, θα μπορούμε να συμμετέχουμε στη συζήτηση των αναβαθμισμένων πληροφοριών του ΝΑΤΟ με την Ε.Ε., πράγμα που δεν μας επιτρέπεται στην παρούσα φάση επειδή ούτε καν μέλος του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη είμαστε. Ταυτοχρόνως, θα έχουμε μεγαλύτερο εκτόπισμα στις όποιες «civilian missions» και λόγο εντός της Ε.Ε.
Εξαιρετικά αναβαθμισμένος θα είναι ο ρόλος της Κύπρου στην περιοχή. Και τον ρόλο αυτό μπορεί η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία να καθορίσει ως γεφυροποιό και ειρηνευτικό και όχι ως συγκρουσιακό. Γίνεται, δε, αντιληπτό ότι υπό αυτές τις συνθήκες, η αποδυνάμωση του ρόλου της Τουρκίας και της Βρετανίας θα είναι προς όφελος και της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Διότι ο ρόλος της Τουρκίας και της Βρετανίας θα εξισορροπηθεί από μια τριμερή συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ με προέκταση προς την Ε.Ε.
Μια τέτοια εξέλιξη:
α) Θα απεγκλωβίζει μερικώς τη Γερμανία από τη Ρωσία, αλλά και τη Ρωσία από την Τουρκία, αφού η εξασθένηση του ρόλου της Τουρκίας και της Βρετανίας θα είναι προς όφελος της Μόσχας.
β) Θα μπορούσε να ιδωθεί θετικά από τη Ρωσία μια τέτοια στρατηγική, αφού η Μόσχα θα ήθελε να διαθέτει εντός του ΝΑΤΟ μια φιλική χώρα, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.
Γιατί άλλωστε να μη θέλει μια τριμερή συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, που θα εξισορροπεί εντός και εκτός ΝΑΤΟ τους Βρετανούς και Τούρκους, οι οποίοι εμφανίζονται να έχουν το πάνω χέρι.
Η αλλαγή των δεδομένων, δηλαδή η μείωση του τουρκικού ρόλου και η αίσθηση που θα δημιουργηθεί προς τη Ρωσία ότι με τη στροφή της Κύπρου προς το ΝΑΤΟ θα χάσει τις όποιες προσβάσεις τις οποίες έχει σήμερα μέσω ημών προς τη Μέση Ανατολή, θα την οδηγήσει σε δεύτερες σκέψεις και στην εμπλοκή της στην υπόθεση του φυσικού αερίου. Αυτό το σενάριο δημιουργεί μεγαλύτερες οικονομικές συνεργασίες αλληλεξάρτησης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης (αμερικανικών, γαλλικών και ιταλικών πετρελαϊκών εταιρειών) μέσω Κύπρου.
γ) Θα δημιουργήσει συνθήκες ώστε οι ΗΠΑ να μην έχουν ισχυρό λόγο να πουν όχι σε μια συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου Ισραήλ, ειδικώς εάν το θέλει -που το θέλει- το Τελ Αβίβ, το οποίο θα απαλλαγεί από τον τουρκικό βραχνά του Ερντογάν και οι ΗΠΑ από τον μπελά που τους προκαλεί η αντιπαλότητα μεταξύ των δυο συμμάχων της ως αποτέλεσμα της έλλειψης, που υπάρχει σήμερα, επαρκούς αποτροπής. Και αυτό το έλλειμμα αποτροπής είναι που τροφοδοτεί την επιθετικότητα της Άγκυρας.
Η τριμερής συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ θα δημιουργήσει μια ενισχυμένη αποτροπή και συνθήκες μεγαλύτερης ασφάλειας που θα βοηθούν και στην ανάπτυξη και στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ και θα είναι δυνατό να φέρουν πιο κοντά τη Ρωσία, την Αμερική και την Ε.Ε. Πιο κοντά απ' ό,τι βρίσκονται σήμερα. Είναι πρόδηλο ότι οι Βρετανοί όπως και οι Τούρκοι είναι ειλικρινείς. Και κάνουν τη δουλειά τους. Το ζητούμενο είναι εμείς τι πράττουμε;
Οι φρόνιμες σκέψεις, η Κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ
Στην ίδια γραμμή με τους Βρετανούς βρίσκονται και οι Τούρκοι, καθώς και οι Ρώσοι. Οι τελευταίοι θεωρούν ότι αυτό θα είναι το πρώτο βήμα που θα οδηγεί στη σύνδεση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ και κατ' επέκτασιν μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν δυνατό να αποτελέσει αιτία ακόμη και για πλήρη ένταξη.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου ταξιδιού του στη Μόσχα, ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριακού είχε ισχυριστεί ότι οι Ρώσοι είναι αντίθετοι με την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Βεβαίως, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι άλλο ΝΑΤΟ και άλλο Συνεταιρισμός για την Ειρήνη. Το ΑΚΕΛ, όμως, είναι αντίθετο και με τις δυο υποβολές αιτήσεων.
Ενόψει του κλίματος που είχε δημιουργηθεί στο Κυπριακό και την προοπτική για την εξεύρεση λύσης, οι Βρετανοί προέτρεψαν κομματικούς παράγοντες και κυβερνητικά στελέχη να προβούν σε δεύτερες σκέψεις για την αίτηση ένταξης στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, προκειμένου να μη χαλάσει μια εν δυνάμει συμμαχία με το ΑΚΕΛ. Και αυτό, διότι το ΑΚΕΛ θα ήταν δυνατό να δώσει αρνητική ψήφο εάν προωθείτο η αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή ακόμη και στο ΝΑΤΟ. Οπότε θα χαλούσε το σενάριο για μια θετική ψήφο με τη συνδρομή της ηγεσίας των δυο μεγάλων κομμάτων.
Το βρετανικό ξήλωμα
Κυρίως οι Βρετανοί επιδιώκουν να ξηλώσουν οποιαδήποτε πολιτική επιλογή της Λευκωσίας θα ήταν δυνατό να αλλάξει το σκηνικό και να δημιουργήσει συνθήκες ενίσχυσης και καλύτερης διαπραγματευτικής ικανότητας. Και κάτι τέτοιο προκύπτει από διάφορες πολιτικές που εφαρμόζει το Λονδίνο και αποτελούν πλέον πασίδηλα γεγονότα.
Οι Βρετανοί δεν επιθυμούν:
1. Την παραχώρηση προς το Ισραήλ ενισχυμένων διευκολύνσεων στα ραντάρ του Τροόδους. Αυτή η πρόθεση και αυτό το αίτημα του Ισραήλ απορρίπτει τη βρετανική και τουρκική προπαγάνδα ότι η Κύπρος θέλει συνεργασία με το Ισραήλ, αλλά εκείνο στρέφεται προς την Τουρκία. Ήδη, όπως παραδέχθηκε ο Υπουργός Εξωτερικών, Ι. Κασουλίδης, υπάρχει συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της παρακολούθησης της κυπριακής ΑΟΖ. Ως γνωστόν, οι Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας από μόνες τους καλύπτουν μόνο το 40% και οι λοιπές πληροφορίες προέρχονται από το Ισραήλ και από αλλού.
2. Την εγκατάσταση τερματικού στο Βασιλικό για την υγροποίηση του φυσικού αερίου και τη μετατροπή της Κύπρου σε ενεργειακό περιφερειακό Κέντρο της Ε.Ε. Σε σχέση με μια ένταξη της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ:
α) Θα μειωθεί ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή, καθώς και της Βρετανίας. Οι δύο αυτές χώρες δεν σημαίνει ότι θα χάσουν εντελώς την υφιστάμενη γεωστρατηγική και γεωπολιτική τους σημασία, αλλά ότι θα τερματιστεί η μονοπωλιακή σχέση τους με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στην περιοχή και θα δημιουργηθούν συνθήκες απεγκλωβισμού της Κύπρου από τα δικά τους πλοκάμια και από τους διχοτομικούς σχεδιασμούς. Με άλλα λόγια, έχουμε περιβάλλον αμοιβαίου οφέλους.
β) Θα ενισχυθεί ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα υπάρξουν προοπτικές ώστε να καταστεί εναλλακτική για την Ε.Ε. οδός ενέργειας, σε μια περίοδο κατά την οποία οι Ευρωπαίοι και δη οι Γερμανοί θα ήθελαν την απεξάρτησή τους από τη Μόσχα, η οποία συγκλίνει με τα τουρκικά και βρετανικά συμφέροντα. Και αυτό διότι τα ρωσικά συμφέροντα αφορούν στον μεγάλο όγκο συναλλαγών με την Τουρκία, σε διάφορα προγράμματα για τη διέλευση αγωγών και στο πυρηνικό πρόγραμμα του Άκιουγιου, που τελεί υπό ρωσική επιτήρηση.
Αποτέλεσμα τούτου είναι ότι η Μόσχα, λογικά ομιλούντες:
i) Δεν θα επιθυμούσε όπως καταστεί η Κύπρος εναλλακτική για την Ε.Ε. οδός και αιτία μερικής απεξάρτησης των Γερμανών και άλλων χωρών από το φυσικό δικό της αέριο.
ii) Δεν θα επιθυμούσε σύνδεση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ, ειδικώς τώρα που οι σχέσεις Μόσχας - Ουάσιγκτον διέρχονται κρίση με αφορμή το ζήτημα της Κριμαίας και της ανατολικής Ουκρανίας.
Αυτό προφανώς θα το επιδιώκουν οι ΗΠΑ.
Αγωγό και Ε.Ε.
Μέσα σε αυτήν τη στρατηγική, το Λονδίνο προωθεί με τη συνδρομή επαφών και άλλων γευμάτων και συναντήσεων εντός και εκτός της Υπάτης Αρμοστείας στην Κύπρο, την εγκαθίδρυση αγωγού από την Κύπρο στην Τουρκία, ώστε και μετά τη λύση να μείνουμε γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά εγκλωβισμένοι στην Άγκυρα, η οποία με το δικό μας φυσικό αέριο, εφόσον η ίδια δεν διαθέτει δικές της πηγές, καθώς και με την τριχοτόμηση της κυπριακής ΑΟΖ (μεταξύ των δυο συνιστώντων κρατών και της ίδιας) θα συνεχίσει την πορεία της ως περιφερειακή δύναμη και ενεργειακός κόμβος, γεγονός που δεν επιθυμεί για ευνόητους λόγους το Ισραήλ.
Εξ ου και το φλερτ του με την Κύπρο. Έτερος, δε, πυλώνας της βρετανικής στρατηγικής είναι η παρεμπόδιση του ρόλου της Ε.Ε. στο Κυπριακό και η πλήρης εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου καθώς και των δημοκρατικών αρχών και αξιών. Καθόλου τυχαία δεν ήταν η τοποθέτηση του Βρετανού Υπάτου Αρμοστή Μάθιου Κιτ ότι εάν αυτό επιβάλλεται από την ομοσπονδιακή λύση, η Ε.Ε. δεν θα πρέπει να πει όχι σε μόνιμες αποκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο! Χωρίς ποτέ τα κόμματα και η Κυβέρνηση να προβούν σε σχόλιο.
Είναι πρόδηλο ότι οι Βρετανοί ήθελαν, και σε μεγάλο βαθμό το κατάφεραν, να εξουδετερώσουν το όποιο ρόλο της Ε.Ε. και του κοινοτικού κεκτημένου επί τη βάσει του οποίου θα ήταν δυνατό να ανατραπούν τα τετελεσμένα της εισβολής. Αντιθέτως, επιδιώκουν να τα νομιμοποιήσουν μέσω των μόνιμων αποκλίσεων από το κεκτημένο και της παρθενογένεσης που θα σημαίνει τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη διχοτόμησή της μεταξύ των δυο συνιστώντων κρατών.
Οι πολιτικές των ΗΠΑ και τα χαλιφάτα
Από την άλλη, υπάρχει και η αμερικανική πολιτική, η οποία έχει δυο ταχύτητες. Η μία του κ. Ομπάμα, που θεωρείται ήδη αποτυχημένη και θα ήθελε αγωγό μέσω Τουρκίας και την Κύπρο εγκλωβισμένη προ και μετά της λύσης στην Άγκυρα και η άλλη, που εκδηλώνεται και από Ρεπουμπλικάνους και από Δημοκρατικούς και η οποία επιθυμεί την αναθεώρηση της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή, την οικοδόμηση της συμμαχίας Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, καθώς και τον περιορισμό του υφιστάμενου ρόλου της Τουρκίας, ο οποίος αποδείχθηκε επικίνδυνος και στην υπόθεση της Συρίας και στις σχέσεις της Άγκυρας και των ΗΠΑ με το Ισραήλ.
Συνεπώς, στην περιοχή μας τα βρετανικά συμφέροντα δεν συνταυτίζονται κατ' ανάγκην με τα αμερικανικά ούτε τα τουρκικά με τα ισραηλινά. Βεβαίως, οι Αμερικανοί θεωρούν το Ισραήλ ως τον κύριο σύμμαχό τους στην περιοχή και διεθνώς λόγω της στρατιωτικής του ισχύος.
Η απώλεια του Ισραήλ ή η αποδυνάμωσή του θα αφήσει πίσω της μια μαύρη τρύπα και θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα ανασφάλειας απ' ό,τι σήμερα, ως αποτέλεσμα της δράσης των τρομοκρατικών φονταμενταλιστικών οργανώσεων, των αυξημένων απειλών και των δομικών αλλαγών και ανατροπών που θα ήταν δυνατό να προκύψουν στη βάση των περιφερειακών χαλιφάτων, ακόμη και ενός παγκόσμιου, ως εναλλακτική πρόταση της δυτικής παγκοσμιοποίησης, χαλιφάτου.
Συμμαχίες και το ΕΛΚ
Η ΚΥΠΡΟΣ είναι πρόδηλο ότι θα πρέπει να εξετάσει την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων μέσω μιας εναλλακτικής ρεαλιστικής πολιτικής μακράν των ευσεβοποθισμών. Αυτές οι στρατηγικές επιλογές αφορούν:
1. Στη σύναψη συμμαχίας με το Ισραήλ και την Ελλάδα για την ανατροπή των υφιστάμενων ισοζυγίων δυνάμεων, τη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας και την επιτάχυνση των διαδικασιών για το τερματικό στο Βασιλικό, ώστε η τριμερής αυτή συμμαχία να διευρυνθεί και να περάσει στον ευρωπαϊκό χώρο και δη προς την Γερμανία, η οποία μπορεί να μας δει -και μας βλέπει- ως μιαν από τις επιλογές ενεργειακής απεξάρτησής της από τη Μόσχα.
2. Στην ενίσχυση του ρόλου της Κύπρου στην Ε.Ε., που μπορεί να επέλθει μέσω της ενεργειακής οδού προς την Ε.Ε. που θα ξεκινά από το τερματικό του Βασιλικού και με την αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ακόμη και στο ΝΑΤΟ θα δημιουργεί μιαν αξιόπιστη αποτροπή έναντι των τουρκικών και κάθε άλλης μορφής απειλών.
Υπάρχει βεβαίως η εκ των πραγμάτων πρόθεση από Βρετανούς και Τούρκους για την άσκηση «βέτο» είτε στην αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη είτε στο ΝΑΤΟ. Εάν το πράξου, εάν δηλαδή ασκηθεί βέτο, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να είναι έτοιμη να τερματίσει την τουρκική ενταξιακή διαδικασία. Και επί τούτου, στην παρούσα φάση, είναι πρόδηλο ότι θα έχει ως στήριγμά της τη δεξιά στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), το οποίο στις θέσεις που κατέθεσε προς τον νέο Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ διευκρινίζει ότι είναι υπέρ της ειδικής σχέσης αντί της πλήρους τουρκικής ένταξης.
Εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές
ΕΑΝ η Κύπρος ενταχθεί στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή και στο ΝΑΤΟ, οι Βρετανοί δεν θα μπορούν να ισχυρίζονται εντός της Ε.Ε. ότι το άλυτο κυπριακό πρόβλημα προκαλεί προβλήματα στις σχέσεις ΝΑΤΟ - ΕΕ. Υπό αυτές τις συνθήκες, προς την Τουρκία και τη Βρετανία θα πρέπει να στραφούν οι εταίροι και οι ΗΠΑ για να άρουν τα «βέτο» τους, όχι προς εμάς, καθότι θα έχουμε ήδη καταθέσει με τις αιτήσεις μας στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ πρόταση που θα στηρίζεται στη λογική του win-win situation και στην εξής επιχειρηματολογία: Γιατί Κύπρος και Τουρκία να μην ανήκουμε στους ίδιους αμυντικούς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ;
Η ίδια η Ε.Ε. με τις δικές μας ψήφους και μάλιστα από το 2008, με την ψήφο του τότε Προέδρου Χριστόφια, αποφάσισε την εμβάθυνση των σχέσεων Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Οι Βρετανοί δεν μας θέλουν αποδυναμωμένους μόνο στην περιοχή μας και όμηρους της Τουρκίας, αλλά μας θέλουν και εντός της Ε.Ε. και δη εντός του αμυντικού της βραχίονα.
Διότι, με την ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή ακόμη και στο ΝΑΤΟ και στο πλαίσιο μιας τριμερούς συμμαχίας με την Ελλάδα και το Ισραήλ, θα μπορούμε να συμμετέχουμε στη συζήτηση των αναβαθμισμένων πληροφοριών του ΝΑΤΟ με την Ε.Ε., πράγμα που δεν μας επιτρέπεται στην παρούσα φάση επειδή ούτε καν μέλος του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη είμαστε. Ταυτοχρόνως, θα έχουμε μεγαλύτερο εκτόπισμα στις όποιες «civilian missions» και λόγο εντός της Ε.Ε.
Εξαιρετικά αναβαθμισμένος θα είναι ο ρόλος της Κύπρου στην περιοχή. Και τον ρόλο αυτό μπορεί η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία να καθορίσει ως γεφυροποιό και ειρηνευτικό και όχι ως συγκρουσιακό. Γίνεται, δε, αντιληπτό ότι υπό αυτές τις συνθήκες, η αποδυνάμωση του ρόλου της Τουρκίας και της Βρετανίας θα είναι προς όφελος και της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Διότι ο ρόλος της Τουρκίας και της Βρετανίας θα εξισορροπηθεί από μια τριμερή συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ με προέκταση προς την Ε.Ε.
Μια τέτοια εξέλιξη:
α) Θα απεγκλωβίζει μερικώς τη Γερμανία από τη Ρωσία, αλλά και τη Ρωσία από την Τουρκία, αφού η εξασθένηση του ρόλου της Τουρκίας και της Βρετανίας θα είναι προς όφελος της Μόσχας.
β) Θα μπορούσε να ιδωθεί θετικά από τη Ρωσία μια τέτοια στρατηγική, αφού η Μόσχα θα ήθελε να διαθέτει εντός του ΝΑΤΟ μια φιλική χώρα, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.
Γιατί άλλωστε να μη θέλει μια τριμερή συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, που θα εξισορροπεί εντός και εκτός ΝΑΤΟ τους Βρετανούς και Τούρκους, οι οποίοι εμφανίζονται να έχουν το πάνω χέρι.
Η αλλαγή των δεδομένων, δηλαδή η μείωση του τουρκικού ρόλου και η αίσθηση που θα δημιουργηθεί προς τη Ρωσία ότι με τη στροφή της Κύπρου προς το ΝΑΤΟ θα χάσει τις όποιες προσβάσεις τις οποίες έχει σήμερα μέσω ημών προς τη Μέση Ανατολή, θα την οδηγήσει σε δεύτερες σκέψεις και στην εμπλοκή της στην υπόθεση του φυσικού αερίου. Αυτό το σενάριο δημιουργεί μεγαλύτερες οικονομικές συνεργασίες αλληλεξάρτησης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης (αμερικανικών, γαλλικών και ιταλικών πετρελαϊκών εταιρειών) μέσω Κύπρου.
γ) Θα δημιουργήσει συνθήκες ώστε οι ΗΠΑ να μην έχουν ισχυρό λόγο να πουν όχι σε μια συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου Ισραήλ, ειδικώς εάν το θέλει -που το θέλει- το Τελ Αβίβ, το οποίο θα απαλλαγεί από τον τουρκικό βραχνά του Ερντογάν και οι ΗΠΑ από τον μπελά που τους προκαλεί η αντιπαλότητα μεταξύ των δυο συμμάχων της ως αποτέλεσμα της έλλειψης, που υπάρχει σήμερα, επαρκούς αποτροπής. Και αυτό το έλλειμμα αποτροπής είναι που τροφοδοτεί την επιθετικότητα της Άγκυρας.
Η τριμερής συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ θα δημιουργήσει μια ενισχυμένη αποτροπή και συνθήκες μεγαλύτερης ασφάλειας που θα βοηθούν και στην ανάπτυξη και στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ και θα είναι δυνατό να φέρουν πιο κοντά τη Ρωσία, την Αμερική και την Ε.Ε. Πιο κοντά απ' ό,τι βρίσκονται σήμερα. Είναι πρόδηλο ότι οι Βρετανοί όπως και οι Τούρκοι είναι ειλικρινείς. Και κάνουν τη δουλειά τους. Το ζητούμενο είναι εμείς τι πράττουμε;
