Σάββας Καλεντερίδης Στο άρθρο μας της Παρασκευής υποσχεθήκαμε ότι θα εξηγήσουμε
στους αναγνώστες μας τι σημαίνει για τις ισορροπίες στη Μεσοποταμία, στη
Μέση Ανατολή, στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο ο πλήρης έλεγχος του Κιρκούκ
από τους Κούρδους.Οταν ψηφίστηκε το νέο Σύνταγμα του Ιράκ, το 2005, το οποίο αναγνώριζε
αυτονομία στους Κούρδους που κατοικούσαν στις περιφέρειες Ντόχουκ,
Ερμπίλ και Σουλεϊμανίγια, καθώς και το δικαίωμα να έχουν τους δικούς
τους πρόεδρο και πρωθυπουργό και τα δικά τους υπουργικό συμβούλιο και
Κοινοβούλιο, το Κιρκούκ, αν και αποτελεί παραδοσιακή πόλη του
Κουρδιστάν, δεν συμπεριελήφθη στα όρια του αυτόνομου κουρδικού κράτους.
Το άρθρο 140 του νέου Συντάγματος προέβλεπε καταμέτρηση του πληθυσμού
και διεξαγωγή δημοψηφίσματος έως τις 31/12/2007, για να αποφασίσουν οι
πολίτες της πλούσιας σε πετρέλαιο περιφέρειας αν αυτή θα ανήκε στην
επικράτεια του Κουρδιστάν ή της κεντρικής κυβέρνησης της Βαγδάτης.Τα
χρόνια που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις που προέκυπταν από ελεύθερες
εκλογές έδιναν τη δυνατότητα στους σιίτες να συγκροτούν κυβερνήσεις,
μοιράζοντας μέρος της πολιτικής και της οικονομικής πίτας κυρίως στους
Κούρδους και δίνοντας στην κυριολεξία ψίχουλα στους σουνίτες. Η
κατάσταση αυτή από τη μια πλευρά δεν έδωσε τη δυνατότητα στους Κούρδους
να διεξαγάγουν το δημοψήφισμα, που θα τους επέτρεπε να ενσωματώσουν το
χρυσοφόρου Κιρκούκ, και από την άλλη οδηγούσε στην πλήρη περιθωριοποίηση
των σουνιτών, που πλέον περίμεναν την ευκαιρία να εκδικηθούν και για
την ανατροπή του Σαντάμ και του Μπαάθ και για την ακολουθήσασα
περιθωριοποίησή τους.Οταν η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, η Τουρκία και στο βάθος οι ΗΠΑ - Αγγλία άρχισαν να βοηθούν ανοιχτά τους ισλαμιστές για να πετύχουν την ανατροπή του Ασαντ, οι μπααθιστές άρπαξαν την ευκαιρία που περίμεναν και σε συνεργασία με τους τζιχανστιστές έφτασαν μέχρι του σημείου να καταλάβουν τη Μοσούλη και να απειλούν ακόμα και την πρωτεύουσα Βαγδάτη.
Ομως, το «περίεργο» είναι ότι όλη αυτή η κατάσταση αποτέλεσε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους Κούρδους, οι οποίοι έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την κατάρρευση του ιρακινού στρατού, στην κορυφή του οποίου οι Κούρδοι έχουν το μερίδιο του λέοντος, για να καταλάβουν με τους πεσμεργκά μια σειρά από πόλεις της περιφέρειας Μοσούλης και του Κιρκούκ, που κατοικούνται από Κούρδους, και φυσικά την εμβληματική πόλη του Κιρκούκ, με τα χρυσοφόρα κοιτάσματα πετρελαίου και όλες τις σχετικές εγκαταστάσεις.
Κύκλοι των Τουκρομάνων του Ιράκ αναφέρουν ότι τα γεγονότα εξελίχθηκαν με τέτοιον τρόπο, που παραπέμπει σε συνεννόηση των Κούρδων με τους τζιχαντιστές και τους μπααθιστές του Ισλαμικού Κόμματος του Ιράκ και του Λεβάντε (ΙΚΙΛ), αφού οι πεσμεργκά ήταν έτοιμοι και κατέλαβαν όλες τις πόλεις, αφού εν τω μεταξύ είχαν διαλυθεί οι μονάδες του ιρακινού στρατού και οι ένοπλοι του ΙΚΙΛ απέφυγαν κάθε συμπλοκή μαζί τους.Τελικώς, οι Κούρδοι, πέραν του ότι επεξέτειναν την επικράτειά τους και απέδειξαν ότι είναι δύναμη σταθερότητας στην περιοχή, κατέλαβαν την πιο πλούσια σε πετρέλαια περιοχή, αποκόπτοντας τη ροή του πετρελαίου από τον αγωγό που περνούσε από τη Μοσούλη και συνδέοντάς τη με τον κουρδικό αγωγό, ο οποίος μεταφέρει το κουρδικό πλέον πετρέλαιο στο Τζεϊχάν των Αδάνων.
Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά;
Πρώτον, ότι οι Κούρδοι έκαναν ίσως το πιο σημαντικό βήμα που θα τους οδηγήσει σταδιακά στην πλήρη ανεξαρτησία, αφού ο τεράστιος πλούτος που θα εισρεύσει στα ταμεία του κουρδικού κράτους θα αποτελέσει κινητήρια δύναμη γι' αυτό.
Δεύτερον, η κατάσταση αυτή υποχρεώνει τους Κούρδους της Ερμπίλ να συσφίξουν ακόμα περισσότερο τις σχέσεις τους με την Τουρκία, η οποία αποτελεί τη μόνη και στρατηγικής σημασίας πύλη εξόδου του κουρδικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.
Τρίτον, η Τουρκία, που κι αυτή υποχρεώνεται να αναπτύξει καλές σχέσεις με το αυτόνομο Κουρδιστάν, από τη μια πλευρά σοβαρά για να εξασφαλίσει οικονομικά οφέλη και από την άλλη για να προστατέψει τα σύνορά της από τους τζιχαντιστές και το ριζοσπαστικό Ισλάμ, θα υποχρεωθεί να αναθεωρήσει την πολιτική της απέναντι στο «δικό» της Κουρδικό, φτάνοντας μέχρι του σημείου να αφήσει ελεύθερο τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν τον επόμενο χρόνο. Η απελευθέρωση των 230 καταδίκων για το σχέδιο «Βαριοπούλα», στην πλειονότητά τους αξιωματικών, είναι ίσως ο προάγγελος της απελευθέρωσης του Απο.
Η περιοχή μας βρίσκεται πλέον μπροστά σε μια νέα γεωπολιτική κατάσταση, με τους Κούρδους να αποτελούν τον κρισιμότερο παράγοντα για τη σταθερότητα στην Μεσοποταμία - Μέση Ανατολή - Α. Μεσόγειο και στο Αιγαίο, και σοβαρό ρυθμιστικό παράγοντα για την ισορροπία και την ασφάλεια στην ίδια την Τουρκία.
Φυσικά, θα ήταν περίπου μωρία να περιμένει κανείς από πολιτικούς, που βύθισαν τη χώρα στη διεθνή ανυποληψία και κατέστρεψαν το κράτος και την κοινωνία λόγω της ανευθυνότητας και της πολιτικής μυωπίας τους, να «δουν» μακριά, να διαφυλάξουν την τεράστια εθνική περιουσία που συνιστούσε το ιστορικό των ελληνοκουρδικών σχέσεων και να αποφύγουν την παράδοση του Απο στους Τούρκους.
Ομως, εκτός από τη μυωπία, υπάρχει και η παρακαταθήκη των δωσιλόγων, που την κληροδότησαν στα παιδιά τους. Οποιοι απορούν για την αναφορά αυτή ας εξετάσουν τη στάση που τήρησαν επί Κατοχής οι γονείς των βασικών χειριστών σε πολιτικό επίπεδο της υπόθεσης Οτζαλάν.
Σάββας Καλεντερίδης
