Είναι από τους λίγους πολιτικούς που ενώ υπηρέτησαν τη Σοβιετική Ενωση και τον Μπορίς Γέλτσιν... επιβίωσαν και επί Πούτιν
Ο άνθρωπος που εκπροσωπεί
τη Ρωσία στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία είναι ένας από τους πιο
έμπειρους διπλωμάτες της γενιάς του. Υπουργός Εξωτερικών του Βλαντίμιρ Πούτιν από το 2004, ο Σεργκέι Λαβρόφ ενσαρκώνει την επιστροφή της Ρωσίας στη διεθνή σκηνή. Ηδη κάποιοι αναλυτές, όπως πρόσφατα η Ιζαμπέλ Λασέρ στη γαλλική εφημερίδα «Figaro», μιλούν ακόμη και για έναν σύγχρονο Ρώσο Ταλεϊράνδο.
Στη Συρία, όπου η Μόσχα υποστηρίζει το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ,
ο Λαβρόφ έκανε το «θαύμα» του προσφέροντας στις ΗΠΑ μια συμφωνία για
την καταστροφή των χημικών όπλων η οποία απέτρεψε την αεροπορική επίθεση
και ενίσχυσε τη Δαμασκό. Στο Ιράν η Ρωσία ήταν μία από τις έξι δυνάμεις
που απέσπασαν τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Στον
χώρο της πρώην ΕΣΣΔ αποκατέστησε την επιρροή που είχε απολέσει το
Κρεμλίνο.
Ο Λαβρόφ είναι ο μακροβιότερος μεταψυχροπολεμικός υπουργός και, αν η
«Figaro» τον παρομοιάζει με τον Ταλεϊράνδο, το κάνει υπενθυμίζοντας ότι
και εκείνος είδε να αλλάζουν πολλά πολιτικά καθεστώτα στα τέλη του 18ου
και στις αρχές του 19ου αιώνα: από το Παλαιό Καθεστώς των Βουρβώνων ως
την Παλινόρθωση, περνώντας από τη Γαλλική Επανάσταση. Ο Λαβρόφ είναι από
τους σπάνιους πολιτικούς που επιβίωσαν δίπλα στον Πούτιν αφού κατείχε
υψηλού κύρους πόστα - με κορυφαία τη θητεία του στον ΟΗΕ - πρώτα επί
Σοβιετικής Ενωσης και στη συνέχεια επί Μπορίς Γέλτσιν. Οπως ο
Ταλεϊράνδος, γνωρίζει πώς να γίνεται απαραίτητος και είναι προικισμένος,
κατά τη γαλλίδα δημοσιογράφο, με «τεράστια ευφυΐα».
Προϊόν της σοβιετικής διπλωματίας
Γεννημένος στη Μόσχα το 1950 από οικογένεια Αρμενίων της Τιφλίδας, ο
Λαβρόφ είναι διπλωμάτης παλαιάς σχολής, κλασικό προϊόν της σοβιετικής
διπλωματίας. Εχει χαρακτήρα «κυρίαρχου αρσενικού», του αρέσει ο
καπνός, τα πούρα και το ουίσκι - αντίθετα προς τον Πούτιν που δεν
καπνίζει, δεν πίνει και γυμνάζεται. Εκρηκτικό ταμπεραμέντο, ο Λαβρόφ δεν
δίστασε να τα βάλει με τον πρώην Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Αναν επειδή απαγόρευσε το κάπνισμα στα κτίρια του Οργανισμού. «Ο Κόφι Αναν δεν είναι ο ιδιοκτήτης του κτιρίου!» εξερράγη. Ο Λαβρόφ είναι γνωστός για τα ξεσπάσματα θυμού.
Ωστόσο, παρότι παριστάνει τον μπρούτο, δεν είναι μπρούτος. Του αρέσει το σκι, τα ιταλικά κοστούμια και η ποίηση, μιλάει με άνεση τέσσερις γλώσσες και έχει τη φήμη τζέντλεμαν. Η θρησκεία του όμως είναι το ρωσικό κράτος. Αφότου ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών, έθεσε εαυτόν στην υπηρεσία του πολιτικού σχεδίου του Πούτιν: να αποκαταστήσει τη ρωσική επιρροή στον παλαιό σοβιετικό χώρο και στη διεθνή σκηνή. Η συστηματική εναντίωση στις πρωτοβουλίες της Δύσης και στην «αμερικανική μονομέρεια» του χάρισαν το παρατσούκλι «υπουργός Νιετ» - μια αναφορά στον Αντρέι Γκρομίκο, πρώην πρέσβη της ΕΣΣΔ στον ΟΗΕ, που είχε το παρατσούκλι «κύριος Νιετ».
Ο Λαβρόφ ανδρώθηκε πολιτικά την περίοδο που εκπροσωπούσε τη Ρωσία στον ΟΗΕ. Από εκεί βίωσε δύο κρίσεις τις οποίες ακόμη δεν έχει χωνέψει το Κρεμλίνο: το Ιράκ και το Κοσσυφοπέδιο. Ηταν ήδη υπουργός όταν ξέσπασε μια τρίτη σοβαρή κρίση, στη Λιβύη.
Αντίθετος στη χρήση βίας
Αλλά αφότου ξέσπασε η τελευταία κρίση, στην Ουκρανία, ο Λαβρόφ έχασε ένα μέρος της αίγλης του, σύμφωνα με μερικούς διπλωμάτες. «Μοιάζει
σαν να αισθάνεται άβολα. Αρκετές φορές δήλωσε ότι δεν μπορούσε να λάβει
μόνος του απόφαση και ότι έπρεπε να συνεννοηθεί με τον Πούτιν». Η εξήγηση που δίνουν είναι η εξής: «Πάντα
έλεγε ότι η χρήση βίας είναι απαράδεκτη στις διεθνείς σχέσεις. Πάντα
υπερασπιζόταν την αρχή της μη παρέμβασης και του απαραβίαστου των
συνόρων. Και τώρα η χώρα του κάνει το αντίθετο».
Αν και ενσαρκώνει τη διπλωματία που διαμορφώνει το Κρεμλίνο, ο Λαβρόφ χρωστάει εν μέρει τις διπλωματικές επιτυχίες του στο βέτο της Ρωσίας στον ΟΗΕ και στην αδυναμία των ΗΠΑ και της ΕΕ απέναντι στη Μόσχα. Εκεί όπου ο Ταλεϊράνδος ήταν ένας πεπεισμένος φιλελεύθερος που ήθελε να προωθήσει μια ευρωπαϊκή ισορροπία ανάμεσα στις δυνάμεις, ο Λαβρόφ υπηρετεί ένα πολιτικό σχέδιο που έχει ως στόχο να επανοικοδομήσει με άλλη μορφή την παλαιά σοβιετική αυτοκρατορία, να προκαλέσει την αποτυχία του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, να αποδυναμώσει τις ΗΠΑ και να φιμώσει εντός της χώρας του κάθε δημοκρατική και φιλελεύθερη φωνή. Αλλά όπως ο Ταλεϊράνδος που υποβιβάστηκε στη διαχείριση ενός Ναπολέοντα που προέλαυνε στην Ευρώπη, ο Λαβρόφ μοιάζει σήμερα να ακολουθεί, χωρίς να μπορεί να επηρεάσει, τον νέο τσάρο της Ρωσίας σε δρόμους όλο και πιο επικίνδυνους.
http://www.tovima.gr/world/article/?aid=589417
