Μυρίζονται χρήμα και εξαιρετικά μεγάλες προοπτικές επενδύσεων
στο υπό εκκόλαψιν ομόσπονδο κράτος της Κύπρου, και παρουσιάζονται
έτοιμοι να προχωρήσουν σε συνέργειες και συνεργασίες που θα στηρίξουν
και θα ενδυναμώσουν την επίλυση του Κυπριακού. «Κλειδί», για τη στάση
των Τουρκοκυπρίων επιχειρηματιών και άλλων διεθνών οικονομικών
παραγόντων, είναι η συμμετοχή τους στη βάση 50-50 στη συνεκμετάλλευση
των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Αποκλειστική
Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου. Την ξεκάθαρη και άτεγκτη θέση τους,
που ανέπτυξαν στο πλαίσιο σεμιναρίου για τα οικονομικά οφέλη μιας λύσης
του Κυπριακού, που διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες από το PRIO Cyprus
Centre, μετά από πρωτοβουλία των σκανδιναβικών χωρών, στήριξαν και
ενίσχυσαν εκπρόσωποι χωρών όπως είναι οι Νορβηγία, Φινλανδία, Δανία και
οι διαχρονικά σκληροί Βρετανοί.
Οι χώρες αυτές, που έχουν τεράστια οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα στην Τουρκία, θέλουν να χρησιμοποιήσουν το υπό εκκόλαψιν κράτος των Τουρκοκυπρίων για να ενισχυθεί ο δίαυλος επικοινωνίας τους με τη χώρα. Από την άλλη οι Τουρκοκύπριοι, που βρίσκονται στο «στόμα του λύκου» από την πλήρη εξάρτησή τους από την Τουρκία -την πολιτική της οποίας ακολουθούν κατά γράμμα- παρόλο που δίνουν θετικά μηνύματα για συνεργασία με την ελληνοκυπριακή πλευρά και κυρίως με τους Ελληνοκυπρίους επιχειρηματίες, θέλουν να γίνει το δικό τους:
Ζητούν ανταλλάγματα
Πρώτο, να συμμετέχουν σε όλα τα στάδια και να εκμεταλλευτούν από κοινού με την ελληνοκυπριακή πλευρά τα κοιτάσματα φυσικού αερίου.Δεύτερο, να δώσουν πρόσβαση σε τουρκικά προϊόντα που θα διοχετεύονται στα κατεχόμενα -στο συνιστών τουρκοκυπριακό κρατίδιο- σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, παρόλο που δεν έχουν εφαρμόσει το κοινοτικό κεκτημένο.Τρίτο, να εκμεταλλευθούν τα οφέλη από το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, χωρίς να δεσμεύονται για το άνοιγμα της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, παρόλο που η ελληνοκυπριακή πλευρά τούς παρουσιάζει διάφορες εναλλακτικές για συνεργασίες και άνοιγμα θέσεων εργασίας κατά την ανοικοδόμηση της πόλης.
Όλα αυτά τα ζητήματα και πολλά άλλα συζητήθηκαν, στο πλαίσιο του σεμιναρίου «The Cyprus Peace Dividend: A Productivity and Sectoral Approach», όπου έγινε μια αξιολόγηση από εμπειρογνώμονες για τα οικονομικά οφέλη από την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Το σεμινάριο επικεντρώθηκε σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα και που στοχεύει να υπολογίσει με μετρήσιμα στοιχεία τις οικονομικές προοπτικές μιας λύσης, αξιολογώντας τους τρόπους που ορισμένοι τομείς της οικονομίας μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν.
Στο μικροσκόπιο τέθηκαν ο τουρισμός, οι κατασκευές, το θαλάσσιο εμπόριο, οι τομείς του πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι τράπεζες, οι επαγγελματικές υπηρεσίες και η εκπαίδευση.
Στο σεμινάριο συμμετείχαν Ε/κ και Τ/κ εμπειρογνώμονες και επιχειρηματίες - πολλοί καταξιωμένοι και γνωστοί στον κλάδο τους. Σημαντική ήταν η παρουσία των διαπραγματευτών των δυο πλευρών, του Αντρέα Μαυρογιάννη και του Κουντρέτ Οζερσάι.
Υψηλός ο λογαριασμός
ΑΠΟ τις συζητήσεις που έγιναν, φαίνεται πως ο τελικός λογαριασμός της λύσης του Κυπριακού είναι πολύ υψηλός και δεν υπάρχει προθυμία από κανέναν για να πληρωθεί. Γίνεται ακόμη δυσβάστακτος, καθώς η Κύπρος βρίσκεται σε τροχιά μνημονίου και καλείται να κερδίσει τα στοιχήματα που επιβάλλει η δανειακή σύμβαση.
Ωστόσο, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες και άλλοι οικονομικοί παράγοντες, καθώς και εκπρόσωποι διαφόρων δυνάμεων που εμπλέκονται σε πρωτοβουλίες για επίλυση του Κυπριακού, θεωρούν ότι η δυναμική που δημιουργεί η λύση προσελκύει το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών. Ιδιαίτερα θετικό χαρακτηρίζεται το πιθανό και επιδιωκόμενο άνοιγμα της Αμμοχώστου και άλλων μέτρων εμπιστοσύνης, καθώς και το κλίμα που δημιουργείται και που ευνοεί από τώρα ξένους που ενδιαφέρονται να επενδύσουν. Η τουρκοκυπριακή πλευρά ελπίζει ότι τα μελλοντικά έσοδα από τις πωλήσεις φυσικού αερίου θα παρέχουν τα αναγκαία χρήματα για την κάλυψη των υψηλών δαπανών που θα προκύψουν από την επανένωση.
Ωστόσο, καμιά από τις πλευρές που συμμετείχαν στο σεμινάριο δεν εξέφρασε την πρόθεσή της να χρηματοδοτήσει ένα master plan για το Βαρώσι και τους τρόπους που θα ενταχθεί ξανά η πόλη-φάντασμα στο ευρύτερο γεωγραφικό σκηνικό της περιοχής.
Πάντως, η τ/κ πλευρά άφησε να εννοηθεί ότι συζητά το άνοιγμα της Αμμοχώστου, ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, νοουμένου ότι οι Τ/κ θα κερδίσουν με το άνοιγμα των απευθείας πτήσεων από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου.
Το Βαρώσι
Το θέμα της ανοικοδόμησης και επανεγκατάστασης της περίκλειστης περιοχής Αμμοχώστου ανασύρεται κάθε τόσο από τα συρτάρια. Ως γνωστόν, ήδη υπάρχουν στα σκαριά διάφορες μελέτες επιστημόνων και από τις δυο πλευρές. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις:
· Θα κατεδαφιστούν το 20% περίπου των κτιρίων.
· Θα δημιουργηθούν νέες υποδομές για ηλεκτροδότηση, υδροδότηση και αποχετευτικό.
· Θα γίνουν υποστηρικτικά έργα, όταν διαπιστωθεί ότι τα παραδοσιακά κτίσματα είναι πολύ καλής ποιότητας.
· Θα εξασφαλίζονται από την αρχή άδειες οικοδομής για θέματα υγείας και αντοχής κατασκευής.
· Θα εγκατασταθούν πρώτες οι υπηρεσίες της Αστυνομίας και του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, για να διασφαλιστούν οι δυνατότητες λειτουργίας και εγκατάστασης όλων των υπόλοιπων υπηρεσιών που θα πρέπει να εγκατασταθούν.
Να αναφέρουμε ότι στη βάση του μοντέλου ανοικοδόμησης της Ιρλανδίας έγιναν χρηματοδοτήσεις από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ, την ομογένεια και διεθνή ταμεία, και υπάρχουν πρωτοβουλίες για αξιοποίηση της λύσης αυτής για την Κύπρο.
Από την άλλη, οι Αμερικανοί φαίνεται να ενδιαφέρονται να στηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν μελέτη για ανακατασκευή της κλειστής περιοχής της Αμμοχώστου, στα πρότυπα ενός μοντέλου πράσινης ανάπτυξης.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει εκφραστεί η πρόθεσή τους επίσημα, πράγμα που δημιουργεί προβληματισμούς κατά πόσο θα προχωρήσουν και σε ποιο στάδιο.
Οι επιχειρηματίες θέλουν ΜΟΕ
Μέσα στις προθέσεις των επιχειρηματιών των δυο πλευρών, και στο πλαίσιο των Μέτρων Ανοικοδόμησης Εμπιστοσύνης, υπάρχουν σκέψεις για να δημιουργηθούν εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε θέματα ενέργειας, οι οποίες και θα συμμετάσχουν σε ενεργειακές πρωτοβουλίες. Οι επιχειρηματίες των δυο πλευρών φαίνεται να τα βρίσκουν στα γενικά σημεία, καθώς θεωρούν ότι η λύση θα δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας, και η Κύπρος θα μετατραπεί σε ένα σταθερό καταφύγιο στην περιοχή, έτσι που να δημιουργηθεί ένας πόλος έλξης για ξένες επενδύσεις, που θα βοηθήσουν την οικονομία να εξέλθει από την ύφεση.
Δυο θετικά στοιχεία που προβάλλουν είναι μια ενδεχόμενη συνθήκη γι' αποφυγή διπλής φορολογίας με την Τουρκία, με την οποία θα παρέχονται επαγγελματικές υπηρεσίες σε τουρκικές εταιρείες που θα εγγραφούν εδώ. Επίσης, η πρόσβαση των πλοίων υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια θα ενισχύσει τη θέση της Κύπρου ως του μεγαλύτερου κέντρου διαχείρισης πλοίων στην Ευρώπη. Οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες παρουσιάζονται να στηρίζουν τους ηγέτες και τα επιμελητήρια στις προσπάθειές τους και να ενεργήσουν συμπληρωματικά στη δουλειά που γίνεται ήδη από τα επιμελητήριά τους.
Να σημειωθεί ότι οι εταιρείες των επιχειρηματιών που συμμετείχαν στο σεμινάριο αποτελούν μερικούς από τους μεγαλύτερους εργοδότες και στις δύο πλευρές του νησιού, σε όλους τους σημαντικούς τομείς.
Ένα από τα καυτά θέματα που ενδιαφέρει και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι
ότι το παράνομο καθεστώς δεν είναι προετοιμασμένο για να εφαρμόσει το
κοινοτικό κεκτημένο σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, πράγμα που
δυσχεραίνει το έργο της μετάβασης και της σύγκλισης. Προς τον σκοπό
αυτόν, η Ε.Ε. παρουσιάζεται διατεθειμένη να δώσει παρέκκλιση ενός έτους
για προετοιμασία και υλοποίηση του κεκτημένου, και η κυπριακή πλευρά να
στηρίξει αυτήν την προετοιμασία με την κατάλληλη εκπαίδευση, μιας και
έχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία και το εξειδικευμένο προσωπικό. Η τ/κ
πλευρά ζητά παρεκκλίσεις μέχρι και 7 χρόνια.
Οι χώρες αυτές, που έχουν τεράστια οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα στην Τουρκία, θέλουν να χρησιμοποιήσουν το υπό εκκόλαψιν κράτος των Τουρκοκυπρίων για να ενισχυθεί ο δίαυλος επικοινωνίας τους με τη χώρα. Από την άλλη οι Τουρκοκύπριοι, που βρίσκονται στο «στόμα του λύκου» από την πλήρη εξάρτησή τους από την Τουρκία -την πολιτική της οποίας ακολουθούν κατά γράμμα- παρόλο που δίνουν θετικά μηνύματα για συνεργασία με την ελληνοκυπριακή πλευρά και κυρίως με τους Ελληνοκυπρίους επιχειρηματίες, θέλουν να γίνει το δικό τους:
Ζητούν ανταλλάγματα
Πρώτο, να συμμετέχουν σε όλα τα στάδια και να εκμεταλλευτούν από κοινού με την ελληνοκυπριακή πλευρά τα κοιτάσματα φυσικού αερίου.Δεύτερο, να δώσουν πρόσβαση σε τουρκικά προϊόντα που θα διοχετεύονται στα κατεχόμενα -στο συνιστών τουρκοκυπριακό κρατίδιο- σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, παρόλο που δεν έχουν εφαρμόσει το κοινοτικό κεκτημένο.Τρίτο, να εκμεταλλευθούν τα οφέλη από το άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπου, χωρίς να δεσμεύονται για το άνοιγμα της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, παρόλο που η ελληνοκυπριακή πλευρά τούς παρουσιάζει διάφορες εναλλακτικές για συνεργασίες και άνοιγμα θέσεων εργασίας κατά την ανοικοδόμηση της πόλης.
Όλα αυτά τα ζητήματα και πολλά άλλα συζητήθηκαν, στο πλαίσιο του σεμιναρίου «The Cyprus Peace Dividend: A Productivity and Sectoral Approach», όπου έγινε μια αξιολόγηση από εμπειρογνώμονες για τα οικονομικά οφέλη από την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Το σεμινάριο επικεντρώθηκε σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα και που στοχεύει να υπολογίσει με μετρήσιμα στοιχεία τις οικονομικές προοπτικές μιας λύσης, αξιολογώντας τους τρόπους που ορισμένοι τομείς της οικονομίας μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν.
Στο μικροσκόπιο τέθηκαν ο τουρισμός, οι κατασκευές, το θαλάσσιο εμπόριο, οι τομείς του πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι τράπεζες, οι επαγγελματικές υπηρεσίες και η εκπαίδευση.
Στο σεμινάριο συμμετείχαν Ε/κ και Τ/κ εμπειρογνώμονες και επιχειρηματίες - πολλοί καταξιωμένοι και γνωστοί στον κλάδο τους. Σημαντική ήταν η παρουσία των διαπραγματευτών των δυο πλευρών, του Αντρέα Μαυρογιάννη και του Κουντρέτ Οζερσάι.
Υψηλός ο λογαριασμός
ΑΠΟ τις συζητήσεις που έγιναν, φαίνεται πως ο τελικός λογαριασμός της λύσης του Κυπριακού είναι πολύ υψηλός και δεν υπάρχει προθυμία από κανέναν για να πληρωθεί. Γίνεται ακόμη δυσβάστακτος, καθώς η Κύπρος βρίσκεται σε τροχιά μνημονίου και καλείται να κερδίσει τα στοιχήματα που επιβάλλει η δανειακή σύμβαση.
Ωστόσο, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες και άλλοι οικονομικοί παράγοντες, καθώς και εκπρόσωποι διαφόρων δυνάμεων που εμπλέκονται σε πρωτοβουλίες για επίλυση του Κυπριακού, θεωρούν ότι η δυναμική που δημιουργεί η λύση προσελκύει το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών. Ιδιαίτερα θετικό χαρακτηρίζεται το πιθανό και επιδιωκόμενο άνοιγμα της Αμμοχώστου και άλλων μέτρων εμπιστοσύνης, καθώς και το κλίμα που δημιουργείται και που ευνοεί από τώρα ξένους που ενδιαφέρονται να επενδύσουν. Η τουρκοκυπριακή πλευρά ελπίζει ότι τα μελλοντικά έσοδα από τις πωλήσεις φυσικού αερίου θα παρέχουν τα αναγκαία χρήματα για την κάλυψη των υψηλών δαπανών που θα προκύψουν από την επανένωση.
Ωστόσο, καμιά από τις πλευρές που συμμετείχαν στο σεμινάριο δεν εξέφρασε την πρόθεσή της να χρηματοδοτήσει ένα master plan για το Βαρώσι και τους τρόπους που θα ενταχθεί ξανά η πόλη-φάντασμα στο ευρύτερο γεωγραφικό σκηνικό της περιοχής.
Πάντως, η τ/κ πλευρά άφησε να εννοηθεί ότι συζητά το άνοιγμα της Αμμοχώστου, ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, νοουμένου ότι οι Τ/κ θα κερδίσουν με το άνοιγμα των απευθείας πτήσεων από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου.
Το Βαρώσι
Το θέμα της ανοικοδόμησης και επανεγκατάστασης της περίκλειστης περιοχής Αμμοχώστου ανασύρεται κάθε τόσο από τα συρτάρια. Ως γνωστόν, ήδη υπάρχουν στα σκαριά διάφορες μελέτες επιστημόνων και από τις δυο πλευρές. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις:
· Θα κατεδαφιστούν το 20% περίπου των κτιρίων.
· Θα δημιουργηθούν νέες υποδομές για ηλεκτροδότηση, υδροδότηση και αποχετευτικό.
· Θα γίνουν υποστηρικτικά έργα, όταν διαπιστωθεί ότι τα παραδοσιακά κτίσματα είναι πολύ καλής ποιότητας.
· Θα εξασφαλίζονται από την αρχή άδειες οικοδομής για θέματα υγείας και αντοχής κατασκευής.
· Θα εγκατασταθούν πρώτες οι υπηρεσίες της Αστυνομίας και του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων, για να διασφαλιστούν οι δυνατότητες λειτουργίας και εγκατάστασης όλων των υπόλοιπων υπηρεσιών που θα πρέπει να εγκατασταθούν.
Να αναφέρουμε ότι στη βάση του μοντέλου ανοικοδόμησης της Ιρλανδίας έγιναν χρηματοδοτήσεις από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ, την ομογένεια και διεθνή ταμεία, και υπάρχουν πρωτοβουλίες για αξιοποίηση της λύσης αυτής για την Κύπρο.
Από την άλλη, οι Αμερικανοί φαίνεται να ενδιαφέρονται να στηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν μελέτη για ανακατασκευή της κλειστής περιοχής της Αμμοχώστου, στα πρότυπα ενός μοντέλου πράσινης ανάπτυξης.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει εκφραστεί η πρόθεσή τους επίσημα, πράγμα που δημιουργεί προβληματισμούς κατά πόσο θα προχωρήσουν και σε ποιο στάδιο.
Οι επιχειρηματίες θέλουν ΜΟΕ
Μέσα στις προθέσεις των επιχειρηματιών των δυο πλευρών, και στο πλαίσιο των Μέτρων Ανοικοδόμησης Εμπιστοσύνης, υπάρχουν σκέψεις για να δημιουργηθούν εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε θέματα ενέργειας, οι οποίες και θα συμμετάσχουν σε ενεργειακές πρωτοβουλίες. Οι επιχειρηματίες των δυο πλευρών φαίνεται να τα βρίσκουν στα γενικά σημεία, καθώς θεωρούν ότι η λύση θα δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας, και η Κύπρος θα μετατραπεί σε ένα σταθερό καταφύγιο στην περιοχή, έτσι που να δημιουργηθεί ένας πόλος έλξης για ξένες επενδύσεις, που θα βοηθήσουν την οικονομία να εξέλθει από την ύφεση.
Δυο θετικά στοιχεία που προβάλλουν είναι μια ενδεχόμενη συνθήκη γι' αποφυγή διπλής φορολογίας με την Τουρκία, με την οποία θα παρέχονται επαγγελματικές υπηρεσίες σε τουρκικές εταιρείες που θα εγγραφούν εδώ. Επίσης, η πρόσβαση των πλοίων υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια θα ενισχύσει τη θέση της Κύπρου ως του μεγαλύτερου κέντρου διαχείρισης πλοίων στην Ευρώπη. Οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επιχειρηματίες παρουσιάζονται να στηρίζουν τους ηγέτες και τα επιμελητήρια στις προσπάθειές τους και να ενεργήσουν συμπληρωματικά στη δουλειά που γίνεται ήδη από τα επιμελητήριά τους.
Να σημειωθεί ότι οι εταιρείες των επιχειρηματιών που συμμετείχαν στο σεμινάριο αποτελούν μερικούς από τους μεγαλύτερους εργοδότες και στις δύο πλευρές του νησιού, σε όλους τους σημαντικούς τομείς.