Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
(δεξιά) και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ προσπαθούν να
εδραιώσουν το πολιτικό και ηθικό κύρος τους ενώ ταυτόχρονα
αντιλαμβάνονται ότι μια άστοχη κίνηση του ενός μπορεί να ανατρέψει τα
σχέδια του άλλου
Ενα σκληρό πολιτικό, πολιτειακό και κομματικό παιχνίδι βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες στην Τουρκία, με πρωταγωνιστές τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ. Και οι δύο προσπαθούν να εδραιώσουν το πολιτικό και ηθικό κύρος τους ενώ ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται ότι μια άστοχη κίνηση του ενός μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια του άλλου, με τον οποίο δεν τον χωρίζει σχεδόν τίποτε. Η γενική πολιτική ατμόσφαιρα είναι θολή, καθώς οι οποιεσδήποτε εξελίξεις διαμορφώνονται εν όψει όχι μόνο των δημοτικών εκλογών της 30ής Μαρτίου αλλά και των προεδρικών της 27ης Αυγούστου, ενώ στο βάθος του πολιτικού ορίζοντα δεν αποκλείεται ούτε κάποιο δημοψήφισμα ύποπτης σκοπιμότητας ούτε και έκτακτες βουλευτικές εκλογές.
Το όλο «πρόβλημα» θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στο ποιος θα είναι ο μέλλων πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας - 12ος στη σειρά και ο πρώτος που θα εκλεγεί με απευθείας ψηφοφορία από τον λαό. Ως πριν από λίγες εβδομάδες δεν θα διακινδύνευε πολλά εκείνος που θα έγραφε ότι το πόστο είναι ανοιχτό για τον κ. Ερντογάν, καθώς στις βουλευτικές του 2011 είχε λάβει σχεδόν το 50% των ψήφων, η δημοτικότητά του ξεπερνούσε το 55% και αρκούν 50% συν μία ψήφος για να εγκατασταθεί στο Προεδρικό Μέγαρο. Τα πράγματα όμως άλλαξαν. Και είναι βέβαια αλήθεια ότι ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να υποστηρίζεται από ένα 40% της κοινής γνώμης, αλλά αυτό το ποσοστό έχει τροχιά κατιούσα τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Ο ένας στους πέντε που είχε ψηφίσει Ερντογάν στις τελευταίες εκλογές λέει ότι δεν θα τον ξαναψηφίσει.
Η στροφή οφείλεται αποκλειστικά σχεδόν στον τρόπο με τον οποίο ο πρωθυπουργός χειρίστηκε και εξακολουθεί να χειρίζεται το πρόβλημα των κυβερνητικών σκανδάλων. Αποδίδοντας τις αποκαλύψεις σε «ξένες, εχθρικές στον τουρκικό λαό δυνάμεις» - εξήγηση την οποία δεν πιστεύει ούτε το 19% των όσων ρωτήθηκαν πρόσφατα - ο κ. Ερντογάν άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Κατέφυγε σε διοικητικά και νομοθετικά μέτρα τα οποία στο εξωτερικό τού προκάλεσαν προβλήματα που καταλήγουν σε βάρος της χώρας του και στο εσωτερικό τού ανατρέπουν τα σχέδια και τις πολιτικές φιλοδοξίες του ενώ ταυτόχρονα υπονόμευσαν το κύρος και τα σχέδια του προέδρου Γκιουλ.
Δύο νομοσχέδια έφερε στη Βουλή, η οποία τα ψήφισε ύστερα από σκληρή σωματική αντιπαράθεση με την (αναιμική) αντιπολίτευση. Το πρώτο ενισχύει τον κυβερνητικό - κομματικό έλεγχο στα μέσα ενημέρωσης. Το δεύτερο θέτει τη Δικαιοσύνη υπό τον πλήρη έλεγχο όχι απλώς της κυβέρνησης αλλά του ίδιου του πρωθυπουργού. Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ θα διορίζει την ηγεσία του δικαστικού σώματος.
Δεν τέλειωσε όμως το παιχνίδι για τον τούρκο πρόεδρο, τυπικά τουλάχιστον. Ο κ. Γκιουλ θα πρέπει να υπογράψει και το δεύτερο νομοσχέδιο, εκείνο που «θέτει τη Δικαιοσύνη υπό την κυβέρνηση (...) καταργεί τη διάκριση μεταξύ κράτους και Δικαιοσύνης και επιβάλλει τον πρωθυπουργό κ. Ερντογάν επικεφαλής του δικαστικού σώματος, ως αρχιδικαστή», έγραψε η (αντικυβερνητική) «Zaman». Ο πρόεδρος δεν το έχει υπογράψει ακόμη αλλά έκανε σαφές ότι θα το επικυρώσει. Ο νομικός κόσμος της Τουρκίας τού επισήμανε ότι «έχει μπροστά του ένα τεστ δημοκρατίας - αν υπογράψει το κείμενο, εγκαταλείπει τη βάση των αρχών της δημοκρατίας». Και αυτό τού ψαλιδίζει κάθε ελπίδα να διεκδικήσει ρόλο πρωθυπουργού και την αρχηγία του κυβερνητικού κόμματος αν ο κ. Ερντογάν βρει καταφύγιο στην προεδρία, την οποία, όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει, θα ήθελε μόνο αν είχε και εκτελεστική εξουσία. Τέτοιο δικαίωμα όμως δεν πρόκειται να λάβει και περίπτωση να διακινδυνεύσει εκλογική αναμέτρηση για τέταρτη πρωθυπουργική θητεία μάλλον αποκλείεται.
Ενα σκληρό πολιτικό, πολιτειακό και κομματικό παιχνίδι βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες στην Τουρκία, με πρωταγωνιστές τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ. Και οι δύο προσπαθούν να εδραιώσουν το πολιτικό και ηθικό κύρος τους ενώ ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται ότι μια άστοχη κίνηση του ενός μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια του άλλου, με τον οποίο δεν τον χωρίζει σχεδόν τίποτε. Η γενική πολιτική ατμόσφαιρα είναι θολή, καθώς οι οποιεσδήποτε εξελίξεις διαμορφώνονται εν όψει όχι μόνο των δημοτικών εκλογών της 30ής Μαρτίου αλλά και των προεδρικών της 27ης Αυγούστου, ενώ στο βάθος του πολιτικού ορίζοντα δεν αποκλείεται ούτε κάποιο δημοψήφισμα ύποπτης σκοπιμότητας ούτε και έκτακτες βουλευτικές εκλογές.
Το όλο «πρόβλημα» θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στο ποιος θα είναι ο μέλλων πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας - 12ος στη σειρά και ο πρώτος που θα εκλεγεί με απευθείας ψηφοφορία από τον λαό. Ως πριν από λίγες εβδομάδες δεν θα διακινδύνευε πολλά εκείνος που θα έγραφε ότι το πόστο είναι ανοιχτό για τον κ. Ερντογάν, καθώς στις βουλευτικές του 2011 είχε λάβει σχεδόν το 50% των ψήφων, η δημοτικότητά του ξεπερνούσε το 55% και αρκούν 50% συν μία ψήφος για να εγκατασταθεί στο Προεδρικό Μέγαρο. Τα πράγματα όμως άλλαξαν. Και είναι βέβαια αλήθεια ότι ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να υποστηρίζεται από ένα 40% της κοινής γνώμης, αλλά αυτό το ποσοστό έχει τροχιά κατιούσα τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Ο ένας στους πέντε που είχε ψηφίσει Ερντογάν στις τελευταίες εκλογές λέει ότι δεν θα τον ξαναψηφίσει.
Η στροφή οφείλεται αποκλειστικά σχεδόν στον τρόπο με τον οποίο ο πρωθυπουργός χειρίστηκε και εξακολουθεί να χειρίζεται το πρόβλημα των κυβερνητικών σκανδάλων. Αποδίδοντας τις αποκαλύψεις σε «ξένες, εχθρικές στον τουρκικό λαό δυνάμεις» - εξήγηση την οποία δεν πιστεύει ούτε το 19% των όσων ρωτήθηκαν πρόσφατα - ο κ. Ερντογάν άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Κατέφυγε σε διοικητικά και νομοθετικά μέτρα τα οποία στο εξωτερικό τού προκάλεσαν προβλήματα που καταλήγουν σε βάρος της χώρας του και στο εσωτερικό τού ανατρέπουν τα σχέδια και τις πολιτικές φιλοδοξίες του ενώ ταυτόχρονα υπονόμευσαν το κύρος και τα σχέδια του προέδρου Γκιουλ.
Δύο νομοσχέδια έφερε στη Βουλή, η οποία τα ψήφισε ύστερα από σκληρή σωματική αντιπαράθεση με την (αναιμική) αντιπολίτευση. Το πρώτο ενισχύει τον κυβερνητικό - κομματικό έλεγχο στα μέσα ενημέρωσης. Το δεύτερο θέτει τη Δικαιοσύνη υπό τον πλήρη έλεγχο όχι απλώς της κυβέρνησης αλλά του ίδιου του πρωθυπουργού. Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ θα διορίζει την ηγεσία του δικαστικού σώματος.
Δεν τέλειωσε όμως το παιχνίδι για τον τούρκο πρόεδρο, τυπικά τουλάχιστον. Ο κ. Γκιουλ θα πρέπει να υπογράψει και το δεύτερο νομοσχέδιο, εκείνο που «θέτει τη Δικαιοσύνη υπό την κυβέρνηση (...) καταργεί τη διάκριση μεταξύ κράτους και Δικαιοσύνης και επιβάλλει τον πρωθυπουργό κ. Ερντογάν επικεφαλής του δικαστικού σώματος, ως αρχιδικαστή», έγραψε η (αντικυβερνητική) «Zaman». Ο πρόεδρος δεν το έχει υπογράψει ακόμη αλλά έκανε σαφές ότι θα το επικυρώσει. Ο νομικός κόσμος της Τουρκίας τού επισήμανε ότι «έχει μπροστά του ένα τεστ δημοκρατίας - αν υπογράψει το κείμενο, εγκαταλείπει τη βάση των αρχών της δημοκρατίας». Και αυτό τού ψαλιδίζει κάθε ελπίδα να διεκδικήσει ρόλο πρωθυπουργού και την αρχηγία του κυβερνητικού κόμματος αν ο κ. Ερντογάν βρει καταφύγιο στην προεδρία, την οποία, όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει, θα ήθελε μόνο αν είχε και εκτελεστική εξουσία. Τέτοιο δικαίωμα όμως δεν πρόκειται να λάβει και περίπτωση να διακινδυνεύσει εκλογική αναμέτρηση για τέταρτη πρωθυπουργική θητεία μάλλον αποκλείεται.
Στα ΜΜΕ
Λογοκρισία α λα Μουμπάρακ
Εν ονόματι (δήθεν) της προάσπισης «της ιερότητας της προσωπικότητας» και για την απαλλαγή «από το άγος του πορνογραφικού λόμπι» του Διαδικτύου ένας νεοσύστατος κρατικός οργανισμός αποκτά το δικαίωμα όχι μόνο να επεμβαίνει και να επιβάλει λογοκρισία δίχως να ρωτήσει κανέναν αλλά και να μπορεί να παραπέμπει στη Δικαιοσύνη με τον χαρακτηρισμό «επιθετικό/εχθρικό» (υποτίθεται) προς το κράτος τους συντάκτες του ανεπιθύμητου κειμένου και τους υπεύθυνους διευθυντές των ΜΜΕ. Πρόκειται για τη μορφή λογοκρισίας που ασκούσε στην Αίγυπτο ο Χόσνι Μουμπάρακ, έγραψε η «Hurrjiet». Οι διαμαρτυρίες από τις Βρυξέλλες, την Ουάσιγκτον και από άλλες πρωτεύουσες και οι προτροπές στον πρόεδρο Γκιουλ να μην υπογράψει το κείμενο έπεσαν στο κενό. Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματα και για τον κ. Γκιουλ. Πρώτο «καμπανάκι»: 18.000 μόνιμοι αναγνώστες της προεδρικής σελίδας του στο Twitter τον εγκατέλειψαν.
Ευσταθιάδης Στάθης 
Λογοκρισία α λα Μουμπάρακ
Εν ονόματι (δήθεν) της προάσπισης «της ιερότητας της προσωπικότητας» και για την απαλλαγή «από το άγος του πορνογραφικού λόμπι» του Διαδικτύου ένας νεοσύστατος κρατικός οργανισμός αποκτά το δικαίωμα όχι μόνο να επεμβαίνει και να επιβάλει λογοκρισία δίχως να ρωτήσει κανέναν αλλά και να μπορεί να παραπέμπει στη Δικαιοσύνη με τον χαρακτηρισμό «επιθετικό/εχθρικό» (υποτίθεται) προς το κράτος τους συντάκτες του ανεπιθύμητου κειμένου και τους υπεύθυνους διευθυντές των ΜΜΕ. Πρόκειται για τη μορφή λογοκρισίας που ασκούσε στην Αίγυπτο ο Χόσνι Μουμπάρακ, έγραψε η «Hurrjiet». Οι διαμαρτυρίες από τις Βρυξέλλες, την Ουάσιγκτον και από άλλες πρωτεύουσες και οι προτροπές στον πρόεδρο Γκιουλ να μην υπογράψει το κείμενο έπεσαν στο κενό. Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματα και για τον κ. Γκιουλ. Πρώτο «καμπανάκι»: 18.000 μόνιμοι αναγνώστες της προεδρικής σελίδας του στο Twitter τον εγκατέλειψαν.
