Η χρηματοδοτική βοήθεια του Putin στην Ουκρανία, επέτρεψε στην ΕΕ να αποφύγει να επωμιστεί μια ευθύνη για την οποία δεν ήταν έτοιμη: να πρέπει να διασώσει το νέο συνεργάτη της. Όσο για τον Snowden, δεν είχε προσληφθεί από τους Ρώσους. Είχε ξεκινήσει τις αποκαλύψεις του προτού φθάσει στο αεροδρόμιο Sheremetyevo της Μόσχας, και απλώς έμεινε στη Ρωσία διότι οι ΗΠΑ είχαν πετύχει να αποτρέψουν τους αριστερούς ηγέτες της Λατινικής Αμερικής από το να παράσχουν άσυλο στον πληροφοριοδότη.
Πρέπει να προστεθεί ασφαλώς ότι αυτό που έκανε η Ρωσία στη Συρία ή στο Ιράν, δεν ήταν ένα δώρο προς τις ΗΠΑ ή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Μόσχα λειτουργεί με τη δική της ατζέντα, αλλά υπάρχει μια βασική διαφορά μεταξύ των ρωσικών συμφερόντων, ακόμη και όπως τα βλέπει το Κρεμλίνο, και εκείνων των δυτικών χωρών.
Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι ότι το 2013 η εξωτερική πολιτική της Ρωσίας έφθασε πλέον σε ένα νέο επίπεδο ποιότητας, κάτι που πιθανώς θα διαρκέσει. Από το 2000 μέχρι το 2011, η εξωτερική πολιτική του Putin πέρασε από τρεις φάσεις. Πρώτα ήρθε μια προσπάθεια να χτιστεί μια συμμαχία με τις ΗΠΑ και ένας μηχανισμός ενοποίησης με την ΕΕ (2000-2003). Στη συνέχεια ακολούθησε μια προσπάθεια για τη διεκδίκηση της ρωσικής στρατηγικής ανεξαρτησίας από τη Δύση (2004-2008). Και τέλος, ακολούθησε από μια νέα προσπάθεια ευθυγράμμισης με την Αμερική και τις ΗΠΑ (2009-2011). Το συμπέρασμα του Putin από όλα αυτά ήταν ότι η Ρωσία θα πρέπει να ακολουθήσει δικό της δρόμο, να δημιουργήσει τη δική της πορεία και να συνδεθεί με όλες τις άλλες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, σε ισότιμη βάση.
Το 2012 ήταν το κρίσιμο έτος. Συμφωνίες όπως το πρόγραμμα Nunn-Lugar για την από κοινού μείωση της πυρηνικής απειλής, με το οποίο η Ρωσία κατέστη αποδέκτης ξένης βοήθειας, επαναδιαπραγματεύθηκαν ή ακυρώθηκαν. Πηγές πιθανής ξένης πολιτικής επιρροής εντός της Ρωσίας, όπως οι ΜΚΟ που λάμβαναν χρηματοδότηση από το εξωτερικό, τέθηκαν υπό αυστηρό έλεγχο. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι έλαβαν εντολή να κρατήσουν τα οικονομικά τους assets στη Ρωσία και να δηλώσουν την περιουσία που έχουν στο εξωτερικό. Πιο ουσιαστικά, ο Putin, διάσημος στο παρελθόν για τον μη ιδεολογικό ρεαλισμό του, κήρυξε τον εαυτό του ως έναν πεπεισμένο συντηρητικό. Πολλά από αυτά, να είστε σίγουροι, ήταν ως απάντηση στις εγχώριες εξελίξεις στη Ρωσία, αλλά σαφώς δεν είχε διεθνείς επιπτώσεις.
Το 2013 έχει σφραγίσει αυτές τις αλλαγές. Η Ρωσία έχει καταστήσει την Ευρασία ως ακρογωνιαίο λίγο της ατζέντας της εξωτερικής πολιτικής της, και εργάζεται με συνέπεια προς την υπογραφή της συνθήκης της Ευρασιατικής Ένωσης την προσεχή άνοιξη. Οι σχέσεις με την ΕΕ έχουν λάβει μια νέα ποιότητα, αν και είχαν υποβαθμιστεί. Η Μόσχα δεν είναι πλέον σε αμυντική θέση αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αντίθετα, επιμένει στις δικές της απόψεις για την ιεράρχηση των αξιών, και δεν ντρέπεται πλέον να επικρίνει τον πρώην μέντορά της και πρώην πρότυπο.
Οι σχέσεις της Ρωσίας με τις ΗΠΑ περιέργως έγιναν πιο αμφιλεγόμενες και πιο συνεργάσιμες την ίδια στιγμή, όταν οι απόψεις για τον κόσμο και τις αξίες διαφέρουν ριζικά, οι συγκρούσεις επιτρέπεται να λαμβάνουν χώρα σχεδόν ανεμπόδιστα. Στη ν περίπτωση που συγκλίνουν, η συνεργασία δεν μπορεί να είναι μόνο εποικοδομητική, αλλά και παραγωγική. Επομένως, οι Snowden και Magnitsky, η Συρία και το Ιράν μπορούν να συνυπάρχουν σε αυτό το διαχωρισμένο περιβάλλον. Η παροιμία που έλεγε ο Bill Clinton «να περπατάς και να μασάς τσίχλα την ίδια στιγμή», έχει γίνει μια πραγματικότητα, και για τις δύο πλευρές.
Η Ρωσία έχει επίσης αρχίσει να δίνει μεγαλύτερη προσοχή στην Ασία και στον Ειρηνικό, όχι μόνο στην Κίνα. Το διάγγελμα του Putin για το νέο έτος από τη ρωσική Άπω Ανατολή, ήταν επίσης ένα γεωπολιτικό μήνυμα. Οι κρίσεις στη Συρία και αλλού βοήθησαν στην επιστροφή της Μόσχας στη Μέση Ανατολή, και η η επικείμενη αποχώρηση των δυτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, θα απαιτήσει από τη Μόσχα να δώσει μεγαλύτερη προσοχή προς την Κεντρική Ασία. Τέλος, η Ρωσία έχει επικεντρωθεί στη νέα βόρεια πλευρά της, στην Αρκτική. Αυτό καθιστά τη Ρωσία κάτι παραπάνω από ένα διεθνή παράγοντα, περισσότερο από ποτέ στο τελευταίο τέταρτο του αιώνα.
Οι προκλήσεις για την εξωτερική πολιτική της Μόσχας αυξάνονται επίσης. Η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι ανησυχητική. Ακόμη και αν η στρατιωτική της δύναμη αναδημιουργείται, η τεχνολογική και επιστημονική δύναμη της Ρωσίας εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Θα μπορέσουν η Μόσχα και οι εταίροι της να δημιουργήσουν μια εθελοντική και με διάρκεια ένωση, η οποία θα έχει νόημα από οικονομικής πλευράς και θα ωφελεί τον πληθυσμό των κρατών-μελών, δημιουργώντας συνέργιες μεταξύ αυτών, παραμένοντας ταυτόχρονα ανοιχτές στην παγκόσμια οικονομία ή θα υποκύψει στον προστατευτισμό, στην αποκλειστικότητα και σε ακόμη πιο αυταρχικές μεθόδους διακυβέρνησης; Το 2014 θα δώσει τουλάχιστον μια ιδέα από το ποιες θα είναι οι απαντήσεις.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=54244
