Από την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ έως σήμερα δεν έχει
διενεργηθεί ένας διάλογος ουσίας για το τι σημαίνει η συμμετοχή μας
στους κοινοτικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς, αλλά και τι προσφέρουμε και εμείς
στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Αντ' αυτού, η ελληνική κοινωνία έχει
«εκπαιδευθεί» είτε να λατρεύει άκριτα την Ευρωπαϊκή Ενωση, πλάθοντας
μύθους μεγαλείου και τρυφηλότητας σχετικά με τη συμμετοχή μας στον
πυρήνα αυτής, είτε να την εχθρεύεται άκριτα και αθροιστικά.
Ευρωφουρτουνάκηδες εναντίον Ευρωβροντάκηδων σε σενάριο μεξικανικής
σαπουνόπερας.
Για τους πρώτους η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι το απόλυτο κακό. Στον πυρήνα τους συναντάς ακροαριστερούς και ακροδεξιούς, ορθόδοξους κομμουνιστές, ευρωκομμουνιστές, σοσιαλδημοκράτες και μέλη της υπερσυντηρητικής πτέρυγας της κοινοβουλευτικής Δεξιάς. Τους ενώνει ευκαιριακά η αντίδραση απέναντι στις πολιτικές επιλογές των Βρυξελλών σε κοινωνικό, οικονομικό αλλά και πολιτικό επίπεδο. Αναφέρουν, δίχως να έχουν άδικο, ότι η υπερδιογκωμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών απομονώνει τα κράτη-μέλη από τον πυρήνα της λήψης των αποφάσεων, αλλά λόγω του δομικού πολιτικοϊδεολογικού κατακερματισμού, που σε αρκετά σημεία ξεπερνά ακόμα και τα όρια του λούμπεν, στερούνται μιας συγκροτημένα ρεαλιστικής πρότασης που θα τους βγάλει από τον πυρήνα της αέναης διαμαρτυρίας και θα τους τοποθετήσει σε αυτόν της εναργούς πολιτικής τοποθέτησης.
Για τους δεύτερους, η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι η σύγχρονη Αμάλθεια που μπορεί να θρέψει όλη την Ευρώπη, ενώ οι ίδιοι ως Κουρήτες θα κρατούν τον ρυθμό της λατρευτικής αποθέωσης σε αμείωτη ένταση. Ο,τι καλό ΘΑ συμβεί στις ζωές όλων μας ΘΑ έρθει από την ενωμένη Ευρώπη. Αυτό είναι το μότο τους. Ακρως μεταφυσικό και ασφυκτικώς ουτοπικό, θυμίζοντας το ανελαστικό αξίωμα του μαρξιστικού σοσιαλιστικού παραδείσου ή το δογματικώς απόλυτο του Dar al Islam. Μια οριζόντια συνθήκη που οι άνθρωποι θα ευτυχούν και θα ευημερούν κανονιστικά γιατί επικράτησε η «ορθή πίστη». Ο ευρωενθουσιασμός διαπερνά τον χώρο της παραδοσιακής Κεντροδεξιάς και της αντίστοιχης Κεντροαριστεράς, των νεοφιλελεύθερων και των θιασωτών της γκιντεσιανής σοσιαλδημοκρατίας. Οπως δείχνουν οι έως σήμερα δημοσκοπήσεις στις ευρωεκλογές του Μαΐου τα ποσοστά τους θα δεχθούν σημαντική καθίζηση όχι μόνο στον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά και στον Βορρά.
Απέναντι σε αυτόν τον ουτοπικό και πλέον α-χρονικό διπολισμό έχει ξεκινήσει και σχηματίζεται σε πολλά κράτη της Ε.Ε. ένα νέο ρεύμα, αυτό του ευρωρεαλισμού. Ενα ρεύμα που αναδεικνύει τις δυτικές αρχές και αξίες της ισονομίας και ισοπολιτείας, της ελεύθερης οικονομίας και επιχειρηματικότητας, με το κράτος σε ρόλο επόπτη της ορθής θεσμικής εξέλιξης των όρων δημιουργικής δραστηριοποίησης και όχι σε αυτό του κομπάρσου ή του παρεμβατικού δερβέναγα.
Ο ευρωρεαλισμός προκρίνει την οργάνωση της γηραιάς ηπείρου πάνω στον θεμέλιο λίθο της οντολογικής, πολιτικά και θεσμικά, ετερότητας των κρατών-μελών της· με πρόνοια στην ποιοτική εμβάθυνση των πολιτικών, εμπορικών, αμυντικών και κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των δυο θεμέλιων λίθων του δυτικού κόσμου, ΗΠΑ και Ευρώπης.
Ο ευρωρεαλισμός δεν εξετάζει το μανιχαϊστικό ερώτημα αν η Ευρώπη «είναι το απόλυτο καλό ή το απόλυτο κακό», αλλά αν και κατά πόσο η σημερινή πορεία της Ευρώπης μπορεί να αντέξει τις συστημικές πιέσεις· αν η νομισματική ένωση μπορεί να διατηρηθεί υπό τις υπάρχουσες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές χαοτικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών, η απάντηση είναι αρνητική· τι σημαίνει ομοσπονδιακή ένωση και τι απώλεια εθνικής κυριαρχίας για την πολιτική οργάνωση του ευρωχώρου κλπ.
Κυρίως όμως έχει αρχίσει σε επιστημονικό επίπεδο, γιατί η επιστήμη είναι ο γόνιμος σπόρος της Ιστορίας, να παρουσιάζονται σε διεθνή fora και εξειδικευμένα επιστημονικά περιοδικά τεχνοκρατικές και κοινωνικοπολιτικές προτάσεις ευρωρεαλιστικής κατεύθυνσης για το πού πρέπει να κινηθεί η Ευρώπη, μακριά από τις σημερινές εμμονές της μονομερούς λιτότητας που στραγγαλίζει την ανάπτυξη. Ενας ρεαλιστικός αντίλογος έχει αρχίσει να δημιουργείται απέναντι στους παράλληλους μανιχαϊστικούς μονολόγους μιας διπολικής και επαμφοτερίζουσας δομικής ουτοπίας, δημιουργώντας νέες εξελίξεις στον πυρήνα της γηραιάς ηπείρου, μακριά από τον στείρο ευρωσκεπτικισμό και τον αδιέξοδα ουτοπικό ευρωενθουσιασμό.
Σπύρος Ν. Λίτσας
Για τους πρώτους η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι το απόλυτο κακό. Στον πυρήνα τους συναντάς ακροαριστερούς και ακροδεξιούς, ορθόδοξους κομμουνιστές, ευρωκομμουνιστές, σοσιαλδημοκράτες και μέλη της υπερσυντηρητικής πτέρυγας της κοινοβουλευτικής Δεξιάς. Τους ενώνει ευκαιριακά η αντίδραση απέναντι στις πολιτικές επιλογές των Βρυξελλών σε κοινωνικό, οικονομικό αλλά και πολιτικό επίπεδο. Αναφέρουν, δίχως να έχουν άδικο, ότι η υπερδιογκωμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών απομονώνει τα κράτη-μέλη από τον πυρήνα της λήψης των αποφάσεων, αλλά λόγω του δομικού πολιτικοϊδεολογικού κατακερματισμού, που σε αρκετά σημεία ξεπερνά ακόμα και τα όρια του λούμπεν, στερούνται μιας συγκροτημένα ρεαλιστικής πρότασης που θα τους βγάλει από τον πυρήνα της αέναης διαμαρτυρίας και θα τους τοποθετήσει σε αυτόν της εναργούς πολιτικής τοποθέτησης.
Για τους δεύτερους, η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι η σύγχρονη Αμάλθεια που μπορεί να θρέψει όλη την Ευρώπη, ενώ οι ίδιοι ως Κουρήτες θα κρατούν τον ρυθμό της λατρευτικής αποθέωσης σε αμείωτη ένταση. Ο,τι καλό ΘΑ συμβεί στις ζωές όλων μας ΘΑ έρθει από την ενωμένη Ευρώπη. Αυτό είναι το μότο τους. Ακρως μεταφυσικό και ασφυκτικώς ουτοπικό, θυμίζοντας το ανελαστικό αξίωμα του μαρξιστικού σοσιαλιστικού παραδείσου ή το δογματικώς απόλυτο του Dar al Islam. Μια οριζόντια συνθήκη που οι άνθρωποι θα ευτυχούν και θα ευημερούν κανονιστικά γιατί επικράτησε η «ορθή πίστη». Ο ευρωενθουσιασμός διαπερνά τον χώρο της παραδοσιακής Κεντροδεξιάς και της αντίστοιχης Κεντροαριστεράς, των νεοφιλελεύθερων και των θιασωτών της γκιντεσιανής σοσιαλδημοκρατίας. Οπως δείχνουν οι έως σήμερα δημοσκοπήσεις στις ευρωεκλογές του Μαΐου τα ποσοστά τους θα δεχθούν σημαντική καθίζηση όχι μόνο στον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά και στον Βορρά.
Απέναντι σε αυτόν τον ουτοπικό και πλέον α-χρονικό διπολισμό έχει ξεκινήσει και σχηματίζεται σε πολλά κράτη της Ε.Ε. ένα νέο ρεύμα, αυτό του ευρωρεαλισμού. Ενα ρεύμα που αναδεικνύει τις δυτικές αρχές και αξίες της ισονομίας και ισοπολιτείας, της ελεύθερης οικονομίας και επιχειρηματικότητας, με το κράτος σε ρόλο επόπτη της ορθής θεσμικής εξέλιξης των όρων δημιουργικής δραστηριοποίησης και όχι σε αυτό του κομπάρσου ή του παρεμβατικού δερβέναγα.
Ο ευρωρεαλισμός προκρίνει την οργάνωση της γηραιάς ηπείρου πάνω στον θεμέλιο λίθο της οντολογικής, πολιτικά και θεσμικά, ετερότητας των κρατών-μελών της· με πρόνοια στην ποιοτική εμβάθυνση των πολιτικών, εμπορικών, αμυντικών και κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των δυο θεμέλιων λίθων του δυτικού κόσμου, ΗΠΑ και Ευρώπης.
Ο ευρωρεαλισμός δεν εξετάζει το μανιχαϊστικό ερώτημα αν η Ευρώπη «είναι το απόλυτο καλό ή το απόλυτο κακό», αλλά αν και κατά πόσο η σημερινή πορεία της Ευρώπης μπορεί να αντέξει τις συστημικές πιέσεις· αν η νομισματική ένωση μπορεί να διατηρηθεί υπό τις υπάρχουσες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές χαοτικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών, η απάντηση είναι αρνητική· τι σημαίνει ομοσπονδιακή ένωση και τι απώλεια εθνικής κυριαρχίας για την πολιτική οργάνωση του ευρωχώρου κλπ.
Κυρίως όμως έχει αρχίσει σε επιστημονικό επίπεδο, γιατί η επιστήμη είναι ο γόνιμος σπόρος της Ιστορίας, να παρουσιάζονται σε διεθνή fora και εξειδικευμένα επιστημονικά περιοδικά τεχνοκρατικές και κοινωνικοπολιτικές προτάσεις ευρωρεαλιστικής κατεύθυνσης για το πού πρέπει να κινηθεί η Ευρώπη, μακριά από τις σημερινές εμμονές της μονομερούς λιτότητας που στραγγαλίζει την ανάπτυξη. Ενας ρεαλιστικός αντίλογος έχει αρχίσει να δημιουργείται απέναντι στους παράλληλους μανιχαϊστικούς μονολόγους μιας διπολικής και επαμφοτερίζουσας δομικής ουτοπίας, δημιουργώντας νέες εξελίξεις στον πυρήνα της γηραιάς ηπείρου, μακριά από τον στείρο ευρωσκεπτικισμό και τον αδιέξοδα ουτοπικό ευρωενθουσιασμό.
Σπύρος Ν. Λίτσας
