Ο διμερής διάλογος δεν θα περιορίζεται πλέον στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου
Σε διεύρυνση της εντολής
των διερευνητικών επαφών φαίνεται ότι προσανατολίζονται η Ελλάδα και η
Τουρκία. Σύμφωνα με πληροφορίες που προκύπτουν από την κατ' ιδίαν
συνάντηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης κ. Ευ. Βενιζέλου με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου το μεσημέρι της Παρασκευής, από τον τελευταίο (συγκεκριμένα τον 55ο)
γύρο των διερευνητικών επαφών και εντεύθεν, η Αθήνα και η Άγκυρα δεν
συνομιλούν μόνο για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Η
συζήτηση επεκτείνεται πλέον στο ζήτημα της οριοθέτησης της Αποκλειστικής
Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), αλλά και πέραν του Αιγαίου, συμπεριλαμβάνοντας
το Καστελόριζο.
Εφόσον η πληροφορία αυτή αληθεύει, τότε πρόκειται για πολιτική
απόφαση υψηλού επιπέδου και μείζονα υποχώρηση της Άγκυρας (με άγνωστο
αντάλλαγμα), η οποία τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα αρνούνταν οποιαδήποτε
συζήτηση περί ΑΟΖ. Οι λόγοι για κάτι τέτοιο δεν ήταν άλλοι από τις
ανησυχίες της Τουρκίας ότι με την ανακήρυξη και οριοθέτηση ΑΟΖ ο
κίνδυνος αποκλεισμού της, λόγω της παρουσίας των νησιών του Ανατολικού
Αιγαίου, αυξανόταν.
Μάλιστα, οι αντιδράσεις της Τουρκίας σε κάθε συζήτηση περί ΑΟΖ ήταν τόσο έντονες που ο πρώην υπουργός Εξωτερικών κ. Δ. Δρούτσας
είχε σημειώσει, σε παλαιότερη ενημέρωσή του σε δημοσιογράφους, το Μάιο
του 2011, ότι η επιβάρυνση μίας διαδικασίας με επιπλέον θέματα, όπως η
ΑΟΖ, δεν θα ωφελούσε τις προοπτικές ευόδωσης των διερευνητικών επαφών.
Παράλληλα, η πιθανή επέκταση των διερευνητικών επαφών στην περιοχή
της Ανατολικής Μεσογείου, η σημασία της οποίας έχει αναβαθμιστεί λόγω
του εντοπισμού αποθεμάτων και κοιτασμάτων υδρογονανθράκων τα τελευταία
χρόνια, αποτελεί προσαρμογή της Αθήνας στην πραγματικότητα. Η Άγκυρα,
δια στόματος Νταβούτογλου, είχε πολλάκις αξιοποιήσει τη διάκριση Αιγαίου
- Ανατολικής Μεσογείου για να απομονώσει το νησιωτικό σύμπλεγμα του
Καστελορίζου από τα Δωδεκάνησα. Αυτό είχε οδηγήσει, σε ορισμένες
περιπτώσεις, την Αθήνα σε αμυντική στάση.
Η τουρκική πλευρά είχε μάλιστα στο παρελθόν επικαλεστεί παλαιότερη
απόφαση του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού για τον γεωγραφικό
διαχωρισμό των θαλασσών, βάσει της οποίας το Αιγαίο «σταματά» στη γραμμή
Ρόδου - Καρπάθου. Με αυτό το νομικό τέχνασμα, η Άγκυρα ήθελε να
αξιοποιήσει τη διεθνή νομολογία ώστε, σε μία πιθανή προσφυγή στο Διεθνές
Δικαστήριο της Χάγης, το Καστελόριζο να κερδίσει όσο το δυνατόν
μικρότερη επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες λόγω του ότι βρίσκεται απέναντι
στις πολύ μεγαλύτερες τουρκικές ακτές.
Οι γνωρίζοντες πάντως επιμένουν ότι όσοι υποστηρίζουν ότι το
Καστελόριζο μπορεί να κερδίσει πλήρη επήρεια, η οποία θα ενώσει την ΑΟΖ
της Ελλάδος με εκείνη της Κύπρου, εκφράζουν ανεδαφικές θέσεις. Στο
πλαίσιο αυτό, μία απόφαση της Αθήνας να επεκτείνει τη συζήτηση πέραν του
Αιγαίου θα μπορούσε να προσφέρει πλεονεκτήματα στο θέμα της
οριοθέτησης.
