Ποιός χρηματοδοτεί την διαιώνιση της σύγκρουσης στη Συρία;

Του Κώστα Ράπτη
Πόσο ακόμη θα διαρκέσει το αιματοκύλισμα της Συρίας; Όσο θα συνεχίσει η χρηματοδότησή του, είναι η απάντηση -καθώς ξεπερνώντας ακόμη και τις χαμηλές προδιαγραφές της Μέσης Ανατολής η συριακή κρίση δημιούργησε ένα πρωτοφανές προηγούμενο: τον πόλεμο μέσω crowdfunding. Την ώρα που η συριακή εφημερίδα Al Watan δημοσίευε, βασισμένη σε γαλλικές διπλωματικές πηγές, την πληροφορία ότι στις 25 Νοεμβρίου ο γ.γ. του ΟΗΕ θα ανακοινώσει τη σύγκληση στις 12 Δεκεμβρίου της διεθνούς διάσκεψης “Γενεύη 2” για την εξεύρεση πολιτικής λύσης, και που ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin πραγματοποιούσε την πρώτη   εδώ και δύο χρόνια τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Σύρο ομόλογό του Bashar al-Assad, ρεπορτάζ του Bloomberg και των New York Times αναδείκνυαν τον αστάθμητο παράγοντα που πλέον αποτελούν οι μαζικές καμπάνιες χρηματοδότησης των ανταρτών. 

Είτε μέσω των social media, είτε μέσω τραπεζικών εμβασμάτων είτε ακόμη και με την αξιοποίηση του εικονικού νομίσματος Bitcoin οι κάτοικοι των μοναρχιών του Περσικού Κόλπου έχουν αναδειχθεί σε βασικό στήριγμα των τζιχαντιστών οι οποίοι “απήγαγαν” την συριακή εξέγερση και ενίσχυσαν τον διχασμό σουνιτών-σιιτών σε όλη την ευρύτερη περιοχή.

Τα ποσά δεν είναι εύκολο να υπολογισθούν, αλλά δεν είναι διόλου αμελητέα. Άλλωστε και ο αντίπαλος, ήτοι η κυβέρνηση της Δαμασκού, βασίζεται εξίσου στο “μαύρο χρήμα”, μέσω των φίλα προσκείμενων εταιρειών του Λιβάνου που διαχειρίζονται την εισαγωγή τροφίμων, εφόσον, όπως μας θυμίζει το πρακτορείο Reuters μετά από δύο χρόνια εμφυλίου πολέμου και αξάρθρωσης της αγροτικής παραγωγής, το συριακό δημόσιο δεν έχει πλέον καμία φοροεισπρακτική δυνατότητα.

Το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι η συλλογή χρημάτων υπέρ των ανταρτών διεξάγεται ανοιχτά και έχει ως αποδέκτη τους τζιχαντιστές του “Μετώπου Al Nosra” και του “Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και την Ανατολή”, εφόσον αυτοί θεωρούνται οι μόνοι επιτόπιοι παίκτες που έχουν πραγματικό επιχειρησιακό βάρος. Η μετριοπαθής αντιπολίτευση του εξόριστου Εθνικού Συριακού Συνασπισμού, η οποία μόλις ανακοίνωσε, κατόπιν έντονων πιέσεων της Δύσης, την ετοιμότητά της να συμμετάσχει στη “Γενεύη 2”, είδε το Σεπτέμβριο 64 ένοπλες ομάδες να την αποκηρύσσουν και να συγκροτούν τον ΄Στρατό του Ισλάμ”.

Για τους δωρητές από τον Περσικό Κόλπο, είτε αυτοί είναι μεγαλοεπιχειρηματίες είτε απλοί άνθρωποι και μικρά παιδιά, το πέρασμα από την προσφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στην ανοιχτή χρηματοδότηση του εξοπλισμού των ανταρτών δεν ήταν δύσκολο. Τη δικαιολογεί η αντίληψη ότι η “υποκρισία της Δύσης” αφήνει τον συριακό λαό ανυπεράσπιστο απέναντι στις δυνάμεις του Assad, αλλά και ο θρησκευτικός ζήλος για την ανατροπή ενός “άθεου καθεστώτος” που κυριαρχεί στην αλλοτική πρωτεύουσα του Χαλιφάτου.

“Συνεργαστήκαμε με τους Αμερικανούς απέναντι στο Ιράκ. Τώρα που θέλουμε να διώξουμε τον Assad γιατί να μη συνεργασθούμε με την Al Uaeda;” αναρωτιέται αφοπλιστικά απευθυνόμενος στον ρεπόρτερ των New York Times o Κουβεϊτιανός Ghanim al-Mteiri ο οποίος ηγείται καμπάνιας για τον εξοπλισμό 12.000 ανταρτών, έναντι 2.500 δολαρίων κατ΄ άτομο.

Ειδικά το Κουβέιτ αποτελεί κρίσιμο κόμβο σε όλην αυτή την προσπάθεια, καθώς πρόκειται αφενός για τη μόνη χώρα της περιοχής όπου λειτουργεί κοινοβούλιο (και άρα ισλαμιστές κάθε απόχρωσης λειτουργούν σχεδόν ανεμπόδιστα) και αφετέρου για ένα κράτος με αξιοσημείωτη σιιτική μειονότητα, γεγονός που δίνει κάθε κίνητρο στην κυβέρνηση να βοηθά στην εξαγωγή των σεκταριστικών εντάσεων προς την αλλοδαπή.

Στη Σαουδική Αραβία, οι κυβερνώντες προσπαθούν και περιορίσουν τη ροή της χρηματοδότησης σε επίσημα κανάλια, έχοντας κατά νού το προηγούμενο του Αφγανιστάν και του Ιράκ, όπου η ενδυνάμωση των τζιχαντιστών μετατράπηκε με τον επαναπατρισμό τους σε εσωτερικό πρόβλημα. Το Κατάρ, πάλι, εμφανίζεται εν γένει εξαιρετικά χαλαρό στις τραπεζικές μεταβιβάσεις.

Μολονότι οι χώρες της περιοχής έχουν συνυπογράψει τις διεθνείς συμφωνίες για την καταπολέμηση του “ξεπλύματος” και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, οι κυβερνήσεις υποστηρίζουν, προς μεγάλη ενόχληση των ΗΠΑ, ότι δεν είναι δυνατός ο έλεγχος του τελικού προορισμού των “ανθρωπιστικών” αυτών πρωτοβουλιών. Πράγματι, το αεροδρόμιο του Hatay στην Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, το οποίο μέχρι πριν από δύο χρόνια δεν δεχόταν διεθνείς πτήσεις, τώρα σφύζει από κίνηση, υποδεχόμενο από κομιστές βοήθειας έως υποψήφιους αντάρτες. Πρόκειται για μιαν αυτοτροφοδοτούμενη δυναμική, η οποία ακυρώνει τις διεθνείς μεσολαβήσεις και τις πολιτικές πρωτοβουλίες.