→ΤΟΥΡΚΙΑ Η προμήθεια πυραυλικών συστημάτων από την Κίνα ήταν το θέμα που έκανε τον πρόεδρο να κοντραριστεί με τον πρωθυπουργό
Του Μιχάλη Ψύλου
Την περασμένη εβδομάδα το τουρκικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωνε την επίτευξη συμφωνίας με την Κίνα για τη συμπαραγωγή ενός αμυντικού πυραυλικού συστήματος μεγάλου βεληνεκούς με μια κινεζική εταιρεία. Η Αγκυρα επέλεξε το αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα FD-2000 της κινεζικής κρατικής εταιρείας CPMIEC, έναντι των ανταγωνιστικών συστημάτων του αμερικανικού συστήματος Patriot, του ρωσικού S-400 και του γαλλο-ιταλικού Eurosam Samp-T, δήλωνε εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Αμυνας, που ελέγχεται πλήρως από συνεργάτες του πρωθυπουργού Ερντογάν
Η Ουάσινγκτον θεωρούσε σίγουρο ότι η Αγκυρα θα αγόραζε πυραύλους Πάτριοτ από την αμερικανική εταιρεία Ρέιθον ή το πολύ πολύ και κάποια στοιχεία από το γαλλο-ιταλικό κονσόρτσιουμ. Ούτε λόγος φυσικά για «συμπαραγωγή», όπως προβλέπει η σύμβαση με την Κίνα. Πού ακούστηκε άλλωστε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ να αγοράζει οπλικά συστήματα εκτός της Συμμαχίας! Και τι συστήματα! Αξίας 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι Κινέζοι έκαναν μάλιστα και έκπτωση ενός δισ. κάνοντας την προσφορά τους ιδιαίτερα ελκυστική.
Ακόμη και Αμερικανοί αναλυτές παραδέχονται ότι οι κινεζικοί πύραυλοι FD–2000 είναι μια πολύ βελτιωμένη έκδοση των ρωσικών S–300 και το σύστημα ραντάρ τους μοιάζει πολύ με εκείνο των πυραύλων Patriot (λέγεται μάλιστα ότι οι Κινέζοι πήραν στον συγκεκριμένο τομέα τεχνολογική βοήθεια από το Ισραήλ).
Οι Αμερικανοί θυμήθηκαν ότι έχουν επιβάλει κυρώσεις στη συγκεκριμένη κινεζική εταιρεία για… αθέμιτο ανταγωνισμό – επειδή έχει πουλήσει πυραυλική τεχνολογία στο Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Συρία.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα, Φράνσις Ρικιαρντόνε, βγήκε ανοιχτά και κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να επιλέξει τους αμερικανικούς πυραύλους Patriot, «γιατί είναι συμβατοί με την άμυνα του ΝΑΤΟ. Ετσι θα έχετε το καλύτερο σύστημα αεράμυνας στον κόσμο» υποστήριξε εν είδει πλασιέ–εμπόρου όπλων. Οταν είδε να μην εισακούεται, επενέβη το Πεντάγωνο. «Εκφράσαμε τις σοβαρές ανησυχίες μας για τις συνομιλίες που διεξάγει η τουρκική κυβέρνηση για την επίτευξη σύμβασης με μια εταιρεία, στην οποία έχουν επιβληθεί αμερικανικές κυρώσεις, για ένα αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα το οποίο δεν θα είναι… προσαρμόσιμο στα συστήματα του ΝΑΤΟ» δήλωσε εκπρόσωπός του.
«Είμαστε μέλος του ΝΑΤΟ και έχουμε καλές σχέσεις με τις χώρες του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά στο θέμα της άμυνας της Τουρκίας έχουμε τη δύναμη να παίρνουμε αποφάσεις χωρίς να ρωτάμε κανέναν» δήλωνε ο αντιπρόεδρος Μπουλέντ Αριντς. «Δεν είναι δυνατόν μια τρίτη χώρα να λέει ότι έχει πρόβλημα με αυτούς, έχω βάλει τη συγκεκριμένη εταιρεία σε μαύρη λίστα» τόνισε φανερά εκνευρισμένος.
Τη στιγμή όμως που ο Ερντογάν τηρούσε αυτή την υπερήφανη στάση, δέχτηκε ένα χτύπημα κάτω από το τραπέζι από τον άσπονδο φίλο του και πρόεδρο της χώρας Αμπντουλάχ Γκιουλ. «Η σύμβαση δεν είναι οριστική» είπε χθες ο Γκιουλ. «Υπάρχει μια μικρή λίστα και οι Κινέζοι είναι στην κορυφή. Θα πρέπει να εξετάσουμε όλες τις προϋποθέσεις και κυρίως να μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία είναι πρωταρχικά μέλος του ΝΑΤΟ» είπε ο Τούρκος πρόεδρος στέλνοντας μήνυμα στον Ερντογάν.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι στηρίζουν όλες τις ελπίδες τους στον πρόεδρο Γκιουλ, ο οποίος έχει γίνει ο κύριος αντίπαλος του Ερντογάν αναφορικά με τις προεδρικές εκλογές του 2014.
Η γερμανική «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» έγραφε πρόσφατα ότι «η Τουρκία ήταν επιτυχημένη όταν ο Αμπντουλάχ Γκιουλ ήταν ακόμη υπουργός Εξωτερικών και έξυπνα έβαζε την αδάμαστη ενεργητικότητα του Ερντογάν σε τροχιά που ωφελούσε τη χώρα». Η γερμανική εφημερίδα σημείωνε με έμφαση ότι «τον επόμενο χρόνο τελειώνει η θητεία τού Γκιουλ στην προεδρία και υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες γι’ αυτόν».
Του Μιχάλη Ψύλου
Την περασμένη εβδομάδα το τουρκικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωνε την επίτευξη συμφωνίας με την Κίνα για τη συμπαραγωγή ενός αμυντικού πυραυλικού συστήματος μεγάλου βεληνεκούς με μια κινεζική εταιρεία. Η Αγκυρα επέλεξε το αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα FD-2000 της κινεζικής κρατικής εταιρείας CPMIEC, έναντι των ανταγωνιστικών συστημάτων του αμερικανικού συστήματος Patriot, του ρωσικού S-400 και του γαλλο-ιταλικού Eurosam Samp-T, δήλωνε εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Αμυνας, που ελέγχεται πλήρως από συνεργάτες του πρωθυπουργού Ερντογάν
Η Ουάσινγκτον θεωρούσε σίγουρο ότι η Αγκυρα θα αγόραζε πυραύλους Πάτριοτ από την αμερικανική εταιρεία Ρέιθον ή το πολύ πολύ και κάποια στοιχεία από το γαλλο-ιταλικό κονσόρτσιουμ. Ούτε λόγος φυσικά για «συμπαραγωγή», όπως προβλέπει η σύμβαση με την Κίνα. Πού ακούστηκε άλλωστε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ να αγοράζει οπλικά συστήματα εκτός της Συμμαχίας! Και τι συστήματα! Αξίας 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι Κινέζοι έκαναν μάλιστα και έκπτωση ενός δισ. κάνοντας την προσφορά τους ιδιαίτερα ελκυστική.
Ακόμη και Αμερικανοί αναλυτές παραδέχονται ότι οι κινεζικοί πύραυλοι FD–2000 είναι μια πολύ βελτιωμένη έκδοση των ρωσικών S–300 και το σύστημα ραντάρ τους μοιάζει πολύ με εκείνο των πυραύλων Patriot (λέγεται μάλιστα ότι οι Κινέζοι πήραν στον συγκεκριμένο τομέα τεχνολογική βοήθεια από το Ισραήλ).
Οι Αμερικανοί θυμήθηκαν ότι έχουν επιβάλει κυρώσεις στη συγκεκριμένη κινεζική εταιρεία για… αθέμιτο ανταγωνισμό – επειδή έχει πουλήσει πυραυλική τεχνολογία στο Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Συρία.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα, Φράνσις Ρικιαρντόνε, βγήκε ανοιχτά και κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να επιλέξει τους αμερικανικούς πυραύλους Patriot, «γιατί είναι συμβατοί με την άμυνα του ΝΑΤΟ. Ετσι θα έχετε το καλύτερο σύστημα αεράμυνας στον κόσμο» υποστήριξε εν είδει πλασιέ–εμπόρου όπλων. Οταν είδε να μην εισακούεται, επενέβη το Πεντάγωνο. «Εκφράσαμε τις σοβαρές ανησυχίες μας για τις συνομιλίες που διεξάγει η τουρκική κυβέρνηση για την επίτευξη σύμβασης με μια εταιρεία, στην οποία έχουν επιβληθεί αμερικανικές κυρώσεις, για ένα αντιπυραυλικό αμυντικό σύστημα το οποίο δεν θα είναι… προσαρμόσιμο στα συστήματα του ΝΑΤΟ» δήλωσε εκπρόσωπός του.
«Είμαστε μέλος του ΝΑΤΟ και έχουμε καλές σχέσεις με τις χώρες του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά στο θέμα της άμυνας της Τουρκίας έχουμε τη δύναμη να παίρνουμε αποφάσεις χωρίς να ρωτάμε κανέναν» δήλωνε ο αντιπρόεδρος Μπουλέντ Αριντς. «Δεν είναι δυνατόν μια τρίτη χώρα να λέει ότι έχει πρόβλημα με αυτούς, έχω βάλει τη συγκεκριμένη εταιρεία σε μαύρη λίστα» τόνισε φανερά εκνευρισμένος.
Τη στιγμή όμως που ο Ερντογάν τηρούσε αυτή την υπερήφανη στάση, δέχτηκε ένα χτύπημα κάτω από το τραπέζι από τον άσπονδο φίλο του και πρόεδρο της χώρας Αμπντουλάχ Γκιουλ. «Η σύμβαση δεν είναι οριστική» είπε χθες ο Γκιουλ. «Υπάρχει μια μικρή λίστα και οι Κινέζοι είναι στην κορυφή. Θα πρέπει να εξετάσουμε όλες τις προϋποθέσεις και κυρίως να μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία είναι πρωταρχικά μέλος του ΝΑΤΟ» είπε ο Τούρκος πρόεδρος στέλνοντας μήνυμα στον Ερντογάν.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι στηρίζουν όλες τις ελπίδες τους στον πρόεδρο Γκιουλ, ο οποίος έχει γίνει ο κύριος αντίπαλος του Ερντογάν αναφορικά με τις προεδρικές εκλογές του 2014.
Η γερμανική «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» έγραφε πρόσφατα ότι «η Τουρκία ήταν επιτυχημένη όταν ο Αμπντουλάχ Γκιουλ ήταν ακόμη υπουργός Εξωτερικών και έξυπνα έβαζε την αδάμαστη ενεργητικότητα του Ερντογάν σε τροχιά που ωφελούσε τη χώρα». Η γερμανική εφημερίδα σημείωνε με έμφαση ότι «τον επόμενο χρόνο τελειώνει η θητεία τού Γκιουλ στην προεδρία και υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες γι’ αυτόν».